پیرگوشی چیست؟
معمولا افراد با بالا رفتن سن، تغییرات زیادی در نحوه عملکرد بدن خود از جمله کاهش شنوایی را تجربه می‌کنند. کاهش شنوایی یک بیماری شایع است که بسیاری از افراد مسن را تحت تأثیر قرار می دهد. این بیماری به عنوان پیرگوشی نیز شناخته می‌شود که در صورت عدم درمان می‌تواند بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بسزایی بگذارد.
این عارضه معمولا برای افراد بالای 65 سال پیش می‌آید. کاهش شنوایی یک مشکل شایع ناشی از سروصدا، افزایش سن، بیماری و وراثت است. افرادی که دچار کم شنوایی هستند مکالمه با دوستان و خانواده برایشان سخت‌تر از بقیه است. این افراد در شنیدن زنگ در و هشدارها نیز به مشکل بر می‌خورند.
افرادی که نمی‌توانند خوب بشنوند، به مرور زمان به دلیل ناامیدی از ادامه‌ی مکالمه و خجالت زدگی افسرده و منزوی می‌شوند. این افراد به مراقبت و توجه زیادی نیاز دارند.
در صورتی که مشکلات شنوایی درمان نشوند بدتر خواهند شد. در صورت بروز علائم کم شنوایی فورا باید به پزشک مراجعه کنید. سمعک، آموزش ویژه، داروهای خاص و جراحی از جمله روش‌های درمانی هستند که پزشک احتمالا برای درمان در نظر می‌گیرد. طبق مطالعات افرادی که دچار کم شنوایی می‌شوند بیشتر از بقیه افراد در معرض ابتلا به زوال عقل هستند؛ زیرا توانایی های شناختی (از جمله حافظه و تمرکز) در این افراد سریع‌تر کاهش می‌یابد.
چرا افراد دچار پیرگوشی می‌شوند؟
پیرگوشی به تدریج و با گذشت زمان اتفاق می‌افتد. تغییراتی در گوش داخلی می‌تواند باعث ایجاد این بیماری شود که در زیر به آنها اشاره می‌کنیم:
- تغییرات در ساختار گوش داخلی
- تغییرات جریان خون در گوش
- اختلال در اعصاب مسئول شنوایی
- تغییراتی در نحوه پردازش گفتار و صدا در مغز ایجاد می شود.
- آسیب به موهای ریز گوش که مسئول انتقال صدا به مغز هستند.
کاهش شنوایی که بر اثر بالا رفتن سن به وجود می‌آید می‌تواند به دلیل مسائل دیگر نیز ایجاد شود، از جمله:
- دیابت
- فشار خون
- ویروس‌ها و باکتری‌ها (از جمله اوتیت میانی عفونت گوش)
- بیماری قلبی، سکته، آسیب مغزی یا تومور
- قرار گرفتن در معرض صداهای بلند
- استفاده از داروهای خاص مانند داروهای «اتوتوکسیک»
- وراثت
- سیگار کشیدن
پیرگوشی چه علائمی دارد؟
در صورت مواجه با این علائم و نشانه‌ها باید فورا به پزشک مراجعه کنید:
- مکالمه را از طریق تلفن به سختی انجام می‌دهید.
- وقتی دو یا چند نفر باهم صحبت می‌کنند به سختی می‌توانید مکالمه را دنبال کنید.
- غالباً از مردم می خواهید آنچه را که می‌گویند تکرار کنند.
- صدای تلویزیون را آنقدر بلند می‌کنید که دیگران شکایت می‌کنند.
- حرف‌های بقیه را مانند غر می‌شنوید.
- صدای زنان و کودکان و افرادی که صدای زیر دارند را به درستی متوجه نمی‌شوید.
انواع کاهش شنوایی
کاهش شنوایی دو دسته کلی دارد:
1- کاهش شنوایی حسی – عصبی: هنگامی رخ می‌دهد که به گوش داخلی یا عصب شنوایی آسیب برسد. این نوع کاهش شنوایی معمولاً دائمی است.
2- کاهش شنوایی رسانایی: زمانی اتفاق می‌افتد که امواج صوتی نتوانند به گوش داخلی برسند. علت آن معمولا تجمع چرک گوش یا سوراخ شدن پرده گوش است. درمان پزشکی یا جراحی معمولاً می‌تواند این مشکل را حل کند.
از دست دادن شنوایی ناگهانی
ناشنوایی ناگهانی، از دست دادن سریع شنوایی است که می‌تواند یک باره یا در طی یک دوره حداکثر 3 روزه برای فرد اتفاق بیفتد. اگر دچار کاهش شنوایی حسی - عصبی ناگهانی شدید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
کاهش شنوایی مربوط به سن پیرگوشی
پیرگوشی یا کاهش شنوایی که بر اثر بالا رفتن سن به وجود می‌آید، می‌تواند ارثی باشد یا به دلیل تغییراتی در گوش و عصب شنوایی ایجاد شود. پیرگوشی شنیدن صداهای بلند یا شنیدن صحبت‌های دیگران را برای فرد دشوار می کند.
کاهش شنوایی مربوط به سن معمولاً در هر دو گوش رخ می دهد و به طور مساوی بر آنها تأثیر می‌گذارد. در این مورد، شنوایی به طور تدریجی کم می‌شود و به همین دلیل، فرد متوجه مشکل خود نمی‌شود.
زنگ زدن در گوش یا وزوز گوش
وزوز گوش در افراد مسن شایع است. این صدا شاید از یک گوش یا هر دو گوش شنیده شود و بلند یا نرم باشد. وزوز گوش گاهی اوقات اولین علامت کاهش شنوایی در افراد مسن است.
زنگ زدن گوش یک علامت است نه یک بیماری. چرک گوش یا مشکلات سلامتی مانند فشارخون بالا و آلرژی یا عارضه جانبی یک دارو می تواند دلایل بروز این مشکل باشد.
درمان پیرگوشی
در صورت تشخیص این بیماری، پزشک برای بهبود شنوایی و کیفیت زندگی معمولا موارد زیر را توصیه می‌کند:
- سمعک
- دستگاه‌های کمکی، مانند تقویت کننده‌های تلفن
- آموزش زبان اشاره یا لب خوانی (برای کاهش شنوایی شدید)
- در برخی موارد، پزشک کاشت حلزون را توصیه می‌کند که یک دستگاه الکترونیکی کوچک است و با جراحی در گوش شما کاشته می‌شود. کاشت حلزون می تواند صداها را تا حدی بلندتر کند، اما شنوایی طبیعی را بازیابی نمی‌کند. این گزینه فقط برای افرادی که کاهش شنوایی شدید دارند استفاده می‌شود.
چگونه روند پیرگوشی یا کاهش شنوایی را کند کنیم؟
شاید نتوانید از کاهش شنوایی مربوط به سن جلوگیری کنید ولی می‌توانید برای جلوگیری از بدتر شدن آن اقداماتی انجام دهید. اگر دچار کاهش شنوایی مرتبط با سن هستید، این نکات را امتحان کنید:
- از قرار گرفتن مکرر در معرض صداهای بلند خودداری کنید.
- در مکان‌هایی که صدای بلند وجود دارد از محافظ گوش استفاده کنید.
- اگر دیابت دارید قند خون خود را کنترل کنید.
در صورت بروز علائم کم شنوایی مربوط به سن، سریعاً از پزشک خود کمک بگیرید. با افزایش ضعف شنوایی، به احتمال زیاد توانایی درک گفتار خود را از دست می‌دهید. با این حال، اگر به دنبال درمان زود هنگام باشید، شاید این توانایی را حفظ کنید یا از دست دادن آن را به حداقل برسانید. استخدام پرستار سالمند در منزل در کاهش روند پیرگوشی تاثیرگذار است.
استخدام پرستار سالمند در منزل می‌تواند با مراقبت صحیح از سالمند، از بدتر شدن وضیعت شنوایی جلوگیری کند. در این شرایط اگر ساکن تهران و کرج هستید، می‌توانید از خدمات نگهداری و مراقبتی در منزل آسانیسم استفاده کنید.
شما در هر منطقه از تهران یا کرج که باشید به راحتی می‌توانید از خدمات پرستاری در منزل استفاده کنید. برای مثال اگر ساکن سعادت آباد تهران هستید، می‌توانید از سرویس پرستار سالمند در منزل سعادت آباد آسانیسم استفاده کنید.