قلعه تل ؛ حافظ و نگهبان سالخورده این مرز و بوم


قلعه تل
قلعه تل

قلعه‌ها، به واسطه تاریخ و معماری در ایران به ازدیاد یافت می‌شوند. هر کدام از آن‌ها، روزگاری محل رفت و آمد و جلوس پادشاهان بوده‌اند و صدها خدم و حشم در تکاپو بودند تا شکوه آن حفظ شوند. گاهی هم طوفان حوادث دست تقدیرش را بر قلعه نشانه می‌رفت و محل تیر و ناخوش‌احوالی ایام می‌شد. از جمله قلعه‌های زیبا و تاریخی و دیدنی ایران، قلعه تُل است. قلعه تل ، نام شهری تاریخی در منطقه لرنشین خوزستان است که قلعه‌ای با همین نام در آن وجود دارد.

این قلعه در بخش مرکزی شهرستان باغ‌ملک قرار دارد و یکی از آثار باستانی ایران شمرده می‌شود. شهر تاریخی قلعه تل ، به گذشته‌ای بسیار دور در دوره حاکمیت پادشاهی ایلام باز می‌گردد که قدمتی چندهزار ساله دارد. با مجله گردشگری سفرزون همراه باشید تا گشتی در این منطقه زیبا بزنیم:

قلعه تل و پادشاهی ایلامی

پادشاهی ایلامی‌ها، در حدود پنج‌هزار سال پیش به وسعتی به اندازه جنوب غرب و غرب ایران کنونی وجود داشته و از چند شهر تشکیل می‌شده که معروف‌ترین آن‌ها، “آنزان” بوده که گمان می‌رود منطبق با اطراف شهر ایذه کنونی است. درگذشته از این قلعه برای فرماندهی سپاه استفاده می‌شد و در زمان جنگ و آماده‌باش، در موقعیتی حساس قرار می‌گرفت. موقعیت نظامی قلعه با قرار گرفتن بر روی زیگورات ایلام، بسیار شاخص بوده و همواره مورد استفاده خان‌ها و جنگوجویان محلی قرار می‌گرفته.

براساس دست‌نوشته‌ها و سفرنامه‌هایی که درباره این منطقه موجود است، احتمال می‌رود که جمعیت یکجانشین و همچنین کوچ‌نشین در این منطقه وجود داشته‌اند. این یکجانشینی به دلیل منابع آبی و خاکی مناسب برای کشاورزی و مرتع‌های وسیع و در کوه‌های اطراف قلعه تل بوده‌است. قلعه تل بر روی یک تپه بنا شده که زیر تپه شهر قرار دارد. این قلعه در حقیقت بلندترین نقطه و شاخص‌ترین نشانه شهر برای غریبه‌ها و تازه‌واردهای شهر است. همچنین در پایین قلعه رودخانه‌ای وجود دارد که منبع تامین آب زمین‌های کشاورزی است. جالب این است که در این منطقه صیفی‌جات و برنج کشت می‌شود.

شهر قلعه تل از آثار دوران ایلامی و یکی از آثار باستانی ایران است که در شرق اهواز و جاده ارتباطی اهواز_باغ‌ملک_ایذه_اصفهان قرار گرفته. این شهر میراث تاریخی ایلامیان است که آثار باستانی فروانی را از عهد ایلامی و ساسانی تا قاجار در خود جای داده‌است.