کیست بارتولن چیست؟
غدد بارتولن در دو طرف ناحیه ی ورودی واژن (لب های کوچک) قرار دارند. چنانچه مجرای غدد بارتولن مسدود شود، کیست به وجود می آید که تورمی بدون درد است.
کیست ها معمولا دردناک نیستند . البته کیست های بزرگ ممکن است به دلیل اندازه آنها دردناک باشند.این کیست ها ممکن است اندازه یک تا بیشتر از ۱۰ سانت داشته باشند. این کیست ها معمولا به آرامی رشد کرده و در اغلب اوقات بدون درد هستند. بنابراین اغلب کیست ها نیازی به درمان ندارند اما در صورتی که کیست عفونی، دردناک و اندازه ای بزرگ داشته باشد، درمان آن ضروری خواهد بود.
آبسه بارتولن چیست؟
در صورتی که ترشحات داخل کیست عفونی شود، آبسه بارتولن ایجاد می شود که شدیدا دردناک است. عوامل باکتریایی آبسه بارتولن معمولا شامل چند باکتری متفاوت از جمله عفونت های منتقله از راه تماس جنسی یا باکتری های روده هستند و برای درمان این عارضه نیاز به درمان چند دارویی باشد. ولی آبسه بارتولن موجب درد قابل توجهی علاوه بر تورم می شود. ناحیه متورم بسیار حساس است و پوست قرمز می شود. پیاده روی و نشستن ممکن است کاملا دردناک باشد. بیشتر موارد، همزمان عفونت واژینال هم وجود دارد. چنانچه آبسه در مراحل پیشرفته باشد، باید تخلیه شود و به درمان دارویی خوراکی یا تزریقی جواب نمی دهد.
در حقیقت اگر یکی از غدد بارتولن به هر دلیلی مسدود شود، کیست بارتولن ایجاد خواهد شد و در صورتی که کیست بارتولن عفونی شود، آبسه بارتولن اتفاق خواهد افتاد. جدار آبسه بارتولن می تواند ضخامت بسیاری داشته باشد. گاهی اوقات ممکن است مبتلایان به آبسه بارتولن بعد از گذشت مدتی اصطلاحا دچار برگشت کیست شوند که ممکن است این کیست ها دوباره آلوده شوند. همانگونه که گفته شد آبسه بارتولن بسیار دردناک است و اغلب اوقات در یک طرف واژن به وجود می آید.
علائم داشتن کیست غده بارتولن چیست؟
همانگونه که در بالا گفته شد، کیست بارتولن غیرعفونی ممکن است هیچ نشانه ای نداشته باشد، به این دلیل که توسط خود فرد قابل مشاهده و لمس نخواهد بود. اما با این حال، وجود علائم زیر می تواند حاکی از وجود کیست در این ناحیه باشد که شامل:
- تورم و قرمزی بیش از حد معمول در یک طرف واژن
- احساس درد غیرمعمول در حین نزدیکی و یا راه رفتن و نشستن
- احساس وجود و لمس یک توده گرم بدون درد در ناحیه مذکور
- اما در صورتی که کیست عفونی شده باشد و تبدیل به آبسه شود، علائم بیشتر خواهد شد:
- احساس درد شدید در واژن که به تدریج حین رابطه جنسی، راه رفتن و نشستن و کلیه اعمالی که موجب فشار بر این غدد می شوند، افزایش می یابد.
- تورم در یک طرف واژن
- علائم وجود عفونت در بدن همچون تب و لرز
درمان کیست و آبسه بارتولن به چه صورت است؟
معمولا کیست بارتولن نیاز به درمان ندارد، به ویژه اگر کیست هیچ نشانه ای نداشته باشد. اما در صورتی که کیست بزرگ یا دردناک شود و سایز رو به افزایش داشته باشد چندین اقدام لازم است که شامل:
1- لگن آب ولرم و بتادین
2- جراحی:
در کیست های بزرگ و دردناک و همینطور آبسه های بارتولن، برداشتن کیست، تخلیه یا جراحی های کاملتر اغلب در اتاق عمل و با بیهوشی انجام می شود ولی در صورتی که فقط تخلیه آبسه لازم باشد، می توان در مطب با بی حسی موضعی، تخلیه را با تیغ جراحی یا لیزر انجام داد و اغلب نیاز به بخیه ندارد.
3- آنتی بیوتیک ها در صورت وجود آبسه
نکاتی که بهتر است در مورد درمان کیست بارتولن بدانید، عبارت است از:
با مصرف مسکن همچون ژلوفن، ایبوپروفن و … می توان درد کیست عفونی را کاهش داد.
تا بهبودی کامل، فرد مجاز به برقراری رابطه جنسی نخواهد بود.
در بعضی موارد کیست های عفونی بعد از گذشت 3 یا 4 روز خود به خود تخلیه و درمان می شوند. در غیر این صورت خود پزشک متخصص اقدام به تخلیه خواهد کرد.
تعدادی درمان خانگی نیز می تواند برای بهبودی کیست بارتولن مفید باشد. به عنوان مثال استفاده از ترکیب درخت چای و روغن کرچک.
به این صورت که با یک پنبه یا گاز آبسه را به ترکیب آغشته کرده و سپس برای کاهش درد می توانید از کمپرس آب گرم نیز استفاده کنید. چای موجب خروج عفونت و روغن کرچک کاهش دهنده التهاب آبسه خواهد بود.
در صورت برگشت مکرر و بسیار شدید کیست، ممکن است پزشک متخصص از طریق روش لیزر حذف کلیه غدد بارتولن را انجام دهد.