اختلال دو قطبی یک اختلال روانی است که با تغییرات شدید در حالت روحی فرد همراه است. این اختلال یک سفر پرماجرا در جهانی از روحیههای بالا و پایین است که به صورت ناگهانی و بدون هشدار رخ میدهد.
در دوره مانیا، فرد تجربهای از روحیه بالا و هیجان فزاینده دارد. او ممکن است احساس خوشحالی و پرانرژی شدید کند، با افکار پرخطر و خطرناک روبرو شود و افزایش قابل توجهی در انرژی و فعالیت نشان دهد. در این دوره، رفتارهای بیانضباط و خشونتآمیز نیز مشاهده میشود.
دوره افسردگی، در مقابل، با روحیه پایین و افسردگی عمیق همراه است. فرد ممکن است با کاهش انرژی و فعالیت مواجه شود، احساس خستگی و بیاشتهایی داشته باشد و افکار منفی و احساسات ناامیدی را تجربه کند. علاوه بر این، کاهش تمرکز و حافظه و اختلال در الگوی خواب نیز از دیگر نشانههای دوره افسردگی است.
با این حال، این اختلال معمولاً نه تنها به دورههای مانیا و افسردگی محدود نمیشود، بلکه میتواند با دورههای استحکام و عدم تغییر در حالت روحی نیز همراه باشد. این اختلال میتواند زندگی فرد را تحت تأثیر قرار داده و روابط، کارآیی تحصیلی و کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار دهد.
عوامل مختلفی میتوانند در ایجاد اختلال دو قطبی نقش داشته باشند. عوامل ژنتیکی و وراثتی، تغییرات شیمیایی در مغز و نارسایی شیمیایی در سیستم عصبی، عوامل محیطی مانند استرس و سوانح زندگی، و تغییرات هورمونی در بدن میتوانند علل احتمالی این اختلال باشند.
تشخیص اختلال دو قطبی و درمان آن نیازمند توجه و مشاوره حرفهای است. روشهای درمانی شامل مصرف داروها، مشاوره روانشناختی و روشهای مدیریت استرس و تغییرات در سبک زندگی میشود. همچنین، حمایت خانوادگی و اجتماعی نقش مهمی در مدیریت این اختلال ایفا میکنند و میتوانند بهبود و کنترل آن را تسهیل کنند.
اختلال دو قطبی چیست؟ دو قطبی ها چگونه افرادی هستند؟ علت اختلال دو قطبی چیست؟ اختلال دو قطبی یکی از اختلالات خلقی مزمن شناخته می شود. همانطور که از نام این اختلال پیداست شامل دو قطب افسردگی و شیدایی است. افراد دو قطبی دائم تغییرات شدید خلقی را تجربه می کنند. به همین دلیل بیماری دو قطبی می تواند برای افراد مشکلات زیادی را به همراه داشته باشد. برای تشخیص اختلال دو قطبی ابتدا باید به دنبال نشانه های دو قطبی بودن باشید. اگر شما نیز إحساس می کنید علائم افراد دو قطبی را دارید نگران نباشید، با استفاده از داروها و تغییرات شیوه زندگی و گفتار درمانی، دو قطبی بودن را می توان کنترل و درمان کرد.
به دلیل سوالات مکرر در مورد علائم اختلال دو قطبی، علت بیماری دو قطبی و … مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی آویژه به بررسی و تحقیق در رابطه با بیماری دو قطبی، علائم و دلایل و … این بیماری پرداخته اند. مطالعه مقاله زیر شما را با اختلال دو قطبی بیشتر آشنا می کند. پس اگر به دنبال دریافت اطلاعات کامل در مورد دو قطبی بودن هستید، مقاله زیر را مطالعه کنید.
علائم اختلال دو قطبی
اختلال دو قطبی یعنی چه؟
همانطور که در بالا اشاره شد، اختلالات دو قطبی یکی از اختلالات خلقی مزمن است که باعث ایجاد تغییرات شدیدی در خلق و خو، رفتار، توانایی و عملکرد و انرژی فرد می شود. دو قطبی بودن توسط انجمن روانپزشکی اختلالات آمریکا به عنوان یک گروه از اختلالات مغزی شناسایی شده است. اختلال دو قطبی می تواند ساعت ها، ماه ها و یا حتی سال ها برای فرد مشکل ایجاد کند و انجام کارهای روزانه و روابط با دیگران را با مشکل مواجه سازد.
می توان به زبان ساده دو قطبی بودن را این گونه تعریف کرد که فردی که دو قطبی دارد ممکن است لحظاتی را شاد و سرحال باشد و سپس بعد از چند دقیقه، بدون هیچ دلیل روشنی ناراحت و افسرده بنظر برسد. استفاده از کلمه دو قطبی را نیز می توان به این دلیل دانست که فرد درگیر این اختلال نوسانات زیادی بین خلقیات خوب و بد دارد.
برخلاف نوسانات خلقی که افراد گاهی به دلایل مختلف دچار آن می شوند، تغییرات خلقی در افراد دو قطبی آنقدر شدید است که می تواند به عملکرد فرد در تحصیل یا کار، روابط او با دیگران و توانایی هایش آسیب برساند. البته این موضوع را در نظر داشته باشید که افراد درگیر دو قطبی همیشه و در همه ساعت ها نیز علائم اختلال دو قطبی را ندارند. آنها دوره های مختلفی از نوسانات خلقی و … را تجربه می کنند.
دسته بندی اختلالات دو قطبی
در قدیم به اختلال دو قطبی، افسردگی شیدایی یا اختلال شیدایی_افسردگی می گفتند. دلیل این نام گذاری را می توان این دانست که افراد دچار دو قطبی دوره های شیدایی و افسردگی را طی می کنند. دو قطبی أنواع مختلفی دارد که افراد می توانند بسته به علائم دو قطبی و میزان آن در دسته های مختلف جای بگیرند. می توان اختلالات دو قطبی را در سه دسته مختلف تقسیم کرد. سه دسته اختلال دو قطبی عبارتند از:
اختلال دو قطبی I
این اختلال دو قطبی، یک اختلال شیدایی_افسردگی است. این اختلال هم می تواند با دوره های روان پریشی همراه باشد و هم بدون دوره های روان پریشی. این دوره های شیدایی حداقل 7 روز طول می کشند و تقریبا هر روز بیشتر از یک ساعت فرد را درگیر خود می کنند. در این نوع اختلال دو قطبی گاهی علائم اختلال دو قطبی آنقدر شدید است که فرد به مراقبت های پزشکی و مراجعه به روانپزشک احتیاج دارد.
اختلال دو قطبی II
این نوع از اختلال دو قطبی دوره های متناوب هیپومانیک و افسردگی را شامل می شود. دوره های هیپومانیک به نسبت دوره های شیدایی، که در اختلال دو قطبی نوع یک به آن اشاره شد، شدت کمتری دارند. افراد مبتلا به این اختلال با مشکلات شدید در عملکرد روزانه همراه نیستند.
اختلال سیکلوتیمیک
شامل چرخه ای از اختلال دو قطبی است که باعث ایجاد دوره های کوتاه مدت هیپومانیک و افسردگی می شود. افراد درگیر اختلال دو قطبی سیکلوتیمیک حالت خلقی مزمن ناپایدار دارند. ممکن است افراد مبتلا به این اختلال دوره های کوتاهی از خلق و خوی طبیعی را داشته باشند. این دوره خلق و خوی طبیعی کمتر از هشت هفته طول میکشد و بعد از آن مجدد نوسانات خلقی ادامه خواهد داشت.
عوامل تشدید کننده اختلال دو قطبی
دوره های شیدایی و افسردگی چیست؟
در بالا به طور مکرر به دوره های شیدایی و افسردگی اشاره شد. اما آیا می دانید دوره های شیدایی چیست؟ افسردگی در اختلال دو قطبی چه جایگاهی دارد؟
دوره های شیدایی
دوره های شیدایی یکی از ویژگی های اصلی اختلال دو قطبی نوع یک است. شیدایی وضعیتی است که در آن فرد در یک دوره حدودا طولانی خلق و خوی غیر عادی خواهد داشت، تحریک پذیری او به شدت بالا می رود و تغییرات بسیار شدیدی در افکار، احساسات، رفتار، عملکرد و … بوجود می آید. تغییرات این گونه افراد را می توان به راحتی متوجه شد. اگر در اطرافیان شما فردی دچار اختلال دو قطبی شدید باشد شما می توانید تغییرات و قرار گرفتن او در دوره شیدایی را متوجه شوید.
دوره های شیدایی می تواند باعث شود که افراد در فعالیت ها و کارهای آسیب زننده که می تواند مشکلات جسمی، اجتماعی، مالی و روانی را برای آنها به همراه داشته باشند، شرکت کنند. مثلا فرد درگیر شیدایی ممکن است رانندگی خطرناک و خارج از احتیاط را داشته باشد که ممکن است به سلامت جسمانی او به شدت آسیب برساند و یا آسیب مالی با خود به همراه داشته باشد.
دوره های شیدایی گاهی روان پریشی را نیز با خود به همراه دارند. برخی از علائم روان پرشی مانند: هذیان و توهم ممکن است در افراد دو قطبی که از شیدایی رنج می برند دیده شود. این علائم می تواند باعث ایجاد مشکل برای تشخیص اختلال دو قطبی از سایر اختلالات مانند اسکیزوفرنی می شود.
نوع دیگری از شیدایی نیز وجود دارد که آن را هیپومانیا می نامند. هیپومانیا شکل ضعیفی از شیدایی است و میزان شدت آن بسیار کمتر است. هیپومانیا به اندازه دوره های شیدایی اختلال دو قطبی نوع یک ادامه دار نخواهد بود و مدت زمان آن به نسبت کمتر است. همچنین در عملکرد روزانه افراد اختلال ایجاد نمی کند.
دوره های افسردگی
اختلال دو قطبی می تواند همراه با خود دوره های افسردگی را نیز داشته باشد. در طول دوره های افسردگی افراد دو قطبی، خلق و خوی آنها ضعیف شده و علاقه خود را به انجام دادن فعالیت هایی که قبلا از آنها لذت می بردند از دست می دهند. در اختلالات دو قطبی برخی از علائم شایع افسردگی را نیز می توان مشاهده کرد مانند:
تغییرات در اشتها که می تواند برای برخی از افراد پرخوری و برای برخی کم خوری و بی اشتهایی باشد.
خستگی و بی حوصلگی
داشتن احساس بی ارزشی و ناامیدی
تشخیص اختلال دو قطبی
علائم اختلال دو قطبی چست؟
نشانه های دو قطبی بودن می تواند در افراد مختلف باشد. همچنین بسته به اینکه شما کدام نوع از اختلال دو قطبی را دارید، می تواند نشانه های دو قطبی بودن برای شما با سایر افراد متفاوت باشد. مثلا مهم ترین علائم اختلال دو قطبی نوع یک، دوره های شیدایی است. در حالیکه افراد مبتلا به اختلال نوع دو دو قطبی دوره های هیپومانیک را تجربه می کنند. برخی دیگر از افراد دو قطبی هم دوره های هیپومانیک و هم شیدایی را با هم تجربه می کنند. پس می توان گفت الگوی خاصی برای اختلال دو قطبی وجود ندارد. همچنین بستگی به عوامل تشدید کننده اختلال دو قطبی، نشانه ها و علائم آن نیز می تواند شدیدتر شود. میزان افسردگی و شیدایی از فردی به فرد دیگر متغیر است و حتی برای فرد می تواند در زمان های مختلف، متفاوت باشد.
به همین دلیل ما برای بررسی علائم اختلال دو قطبی و نشانه های دو قطبی بودن هر کدام از فاکتورهای اختلال دو قطبی را به صورت جداگانه بررسی کرده ایم و نشانه های آنها را که در نهایت علائم اختلال دو قطبی نامیده می شوند برای شما عزیزان دسته بندی کرده ایم.
علائم دوره های شیدایی
داشتن امید بیش از اندازه و خارج از چارچوب
شادی و هیجان های افراطی و بیش از حد
بی قراری و کلافه بودن
تغییرات شدید در خلق و خو و نوسانات خلقی، مثلا در کسری از ثانیه از یک آدم شاد به یک انسان غمگین تبدیل می شوند.
اختلالات خواب و نیاز کم به خوابیدن
افکار هیجانی و بی منطق
انرژی زیاد و خارج از کنترل و یا کمبود انرژی و ناامیدی
قضاوت های عجولانه و ضعیف. مثلا ترک کار به طور ناگهانی
رویا پردازی های زیاد و ساختن آینده رویایی در ذهن
رفتارهای پرخطر مانند مصرف مواد مخدر، الکل و یا رابطه های نامشروع
احساس قدرتمند بودن غیر عادی
توهم و هذیان
داشتن افکار خودکشی
افرادی که علائم اختلال دو قطبی نوع یک را دارند و دوره های شیدایی را تجربه می کنند در اغلب أوقات از پیامدهای منفی و آسیب هایی که رفتارشان برایشان به همراه دارند بی خبرند. اگر شیدایی برای افراد بسیار شدید باشد، ممکن است برای حفاظت از فرد مبتلا به اختلال دو قطبی و اطرافیان او نیاز باشد که فرد را بستری کنند. شما عزیزان می توانید برا دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه با مشاوره آنلاین تماس حاصل فرمایید.