چه زمانی و چطوری کودک را از پوشک بگیریم؟
از پوشک گرفتن کودک یکی از چالشی ترین مراحل فرزند پروری است. حتی در شرایطی که چالشی وجود نداشته باشد، کثیف کاری ها، مقاومت بچه و واکنش سایرین می تواند این مرحله را سخت بکند.
در این مقاله مرکز مشاوره کودک آویژه در مورد سن مناسب از پوشک گرفتن بچه، عوارض دیر یا زود از پوشک گرفتن بچه و توصیه هایی برای روش از پوشک گرفتن و چالش هایی که ممکن است در این مرحله به وجود بیاید صحبت می کنیم.
اگر مادری هستید که دلتان می خواهد کودکتان را درست تر و راحت تر از پوشک بگیرید، یا اگر در این مرحله به مشکل برخوردید و نیازمند راهنمایی هستید، حتما این مقاله مشاوران آویژه را تا انتها مطالعه کنید و به تمام نکات آن توجه کنید.
چه زمانی کودک را از پوشک بگیریم؟
یک سوال رایج مادر ها این هست که چند سالگی باید بچه را از پوشک بگیریم؟ یا بهترین سن برای از پوشک گرفتن کودک چه موقعی است؟
خب نکته ای که وجود دارد این هست که این سوال کمی اشتباه است. یعنی چه؟ در حقیقت دستشویی رفتن نیازمند رشد رفتاری، ذهنی و بدنی بچه است و ارتباطی با سن ندارد.
عموما بیشتر بچه ها بین 18 تا 24 ماهگی آماده این مرحله هستند اما شما صرف رسیدن بچه به این سن نباید بگویید که خب وقتش رسیده بلکه باید حواستان به نشانه ها باشد و البته تفاوت های فردی هر بچه، چرا که بعضی از بچه ها ممکن است حتی تا سه سالگی هم آماده از پوشک گرفتن نباشند.
مراقب باشید و عجله نکنید چرا که اگر زودتر از موعد این کار را بکنید، ممکن است که این فرایند بیشتر طول بکشد.
همدلی با کودکمان مهم است!
می دانم که شما یادتان نمی آید که وقتی قرار بود برای اولین بار دستشویی بروید چه احساساتی داشتید، اما به لطف دانشمندان امروز ما اطلاع خیلی زیادی در مورد این مرحله داریم.
می دانیم که دستشویی رفتن برای بچه ها مرحله چالشی و سختی هست. آنها دچار احساسات متناقضی می شوند، بعضی بچه ها دوست دارند دستشویی را نگاه دارند، برای بعضی ها رها کردن سخت است، بعضی بچه ها دچار استرس و یا درد و سوزش می شوند. کار شما سخت و ممکن است فرسایشی باشد اما اولین نکته این است که بدانید این اتفاق برای کودک شما سخت تر است.
نشانه های آمادگی کودک برای از پوشک گرفتن
از خودتان بپرسید:
آیا کودک شما می تواند خوب راه برود و روی دستشویی بنشیند؟
آیا بچه می تواند شلوارش پایین و بالا بکشد؟
آیا بچه شما می تواند برای دو ساعت خشک و تمیز بماند؟
آیا می تواند دستورالعمل های ساده را متوجه بشود و عمل کند؟
آیا وقتی نیاز به دستشویی دارد، می تواند به شما بگوید و منظورش را برساند؟
آیا کودک شما به یادگیری استفاده از لگن علاقه نشان می دهد و می خواهد مستقل تر باشد؟ ممکن است با پرسیدن سوال در مورد دستشویی رفتن سایر اعضای خانواده به این موضوع علاقه نشان دهد؟
آیا کودک شما می تواند کلماتی را در مورد استفاده از دستشویی بفهمد و به زبان بیاورد؟ برای مثال، بگوید "پوشک من کثیف است" یا "باید دستشویی کنم".
آیا او می تواند بین تمایل به ادرار یا مدفوع کردن و استفاده از دستشویی ارتباط برقرار کند یعنی می فهمد که دستشویی محلی برای این کار است یا بقیه برای چه کاری دستشویی می روند؟
آیا وقتی دارد ادرار می کند به شما می گوید که مثلا "من دارم جیش می کنم"؟
آیا فرزند شما نیازش به به ادرار کردن را با بی قراری یا رفتن به مکانی ساکت یا مخفی نشان می دهد؟
از بین سوالات بالا، جواب شما به چند تای آنها بله است. اگر بیشتر آنها وجود دارد، پس کودک شما فارغ از سنش آماده رفتن به دستشویی است اما اگر بیشتر جواب ها نه است، باید بیشتر صبر کنید.
نکته مهم: اگر در حال حاضر در زندگی شما یا کودک چالش یا مسئله مهمی وجود دارد، بهتر است دست نگهدارید.
مثلا تولد یک خواهر و برادر، اسباب کشی، بیماری و یا هر موضوع استرس زای دیگر. باید بدانیم که این باور که بچه ها متوجه استرس و نگرانی ما نمی شوند، اشتباه است، کودکان حتی از سن کم متوجه دعوا ها و تنش ها در خانواده می شوند، پس برای اینکه استرس کمتری به کودک وارد شود، سعی کنید تا جای ممکن مسائل را دور از چشم کودک حل کنید.
آمادگی خود والدین بسیار مهم است!
خب همانطور که گفتیم، این مرحله نه تنها برای بچه ها بلکه برای والدین هم سخت است. آیا خودتان در حال حاضر تحت فشار هستید؟ اگر آره بهتر هست که زمانی را روی خودتان کار کنید تا آماده باشد، اگر شما عصبی و نگران باشید نمی توانید به درستی کودک را از پوشک بگیرید. چرا که هم استرس خودتان را به او منتقل می کنید هم ممکن زیاد عصبانی و سرخورده بشید، کودک را تنبیه کنید و او را بترسانید.
عوارض دیر از پوشک گرفتن کودک
همانطور که گفتیم نمی توان گفت که بهترین سن گرفتن کودک از پوشک چه سنی است. می توانیم محدوده سنی مشخص کنیم اما مهمترین کار توجه به نشانه هاست.
بعضی کودکان تا حدود 3 یا 4 سالگی هم آماده از پوشک گرفتن نیستند که البته می شود موضوع را با مشاور مطرح کنید تا مطئن شوید که مشکلی ندارد.
همچنین در پاسخ به این سوال که از پوشک گرفتن بچه چقدر طول می کشد هم نمی توانیم زمان دقیقی بگوییم برای بعضی بچه ها به ویژه دختر ها این زمان کوتاه است. خیلی از بچه ها حتی خودجوش می گویند که دستشویی دارند اما برای اکثر بچه ها حدودا دو یا سه ماه زمان می برد.
اما نکته مهم اینکه اگر نشانه ها باشد ولی به هر دلیلی بچه را دیر از پوشک بگیریم، ممکن است پسرفت رشدی داشته باشد، یعنی به مراحل قبلی برگردد مثلا دوباره کلمات را اشتباه بگوید یا بجگانه رفتار کند.
همچنین ممکن است کنترل مدفوع و ادرار برایش سخت تر شود
جهت ادامه مطلب به سایت روانشناسی خانواده آویژه مراجعه نمایید https://psychology.avije.org/