ایران یکی از بزرگترین کشورهای جهان در زمینه صادرات سوخت است که به دلیل داشتن منابع غنی نفت و گاز طبیعی و همچنین قرار گرفتن در سواحل دریای خزر و خلیج فارس از مزیت خاصی برخوردار است. وفور منابع نفتی با این محصول ارزشمند برای کشورهای مرتبط با حوزه پتروشیمی ارزش ایجاد کرده است و می توان آن را به شکل و شمایل به فروش رساند. در حال حاضر پنج فرآورده نفتی شامل گاز مایع، نفت سفید، گازوئیل، گوگرد و سوخت جت به کشورهای دیگر از جمله افغانستان، چین، سریلانکا و عراق صادر می شود. در ادامه، نگاهی دقیقتر به اهمیت صادرات نفت و مشتقات آن خواهیم داشت.
ایران یکی از مهمترین کشورهای جهان در زمینه منابع انرژی است که پس از سال 1913 به عنوان یکی از صادرکنندگان اصلی سوخت و نفت به سایر کشورها شناخته شد.
ایران به دلیل قرار گرفتن در بین دو منبع اصلی انرژی در جهان (دریای خزر و خلیج فارس) از جایگاه بسیار ویژه ای در صحنه بین المللی برخوردار است.
دلیل دیگر اهمیت ایران این است که ایران یکی از دو کشور مستقل از دریای خزر است و می تواند مستقیماً نفت و گاز صادر کند.
ایران حدود 10 درصد از منابع نفتی کشف شده و 15 درصد از منابع گازی جهان را در اختیار دارد.
همچنین یکی از اهداف ایران در سال های اخیر خودکفایی در تولید بنزین بوده که خوشبختانه به مرور زمان افزایش یافته است. اکنون این محصول در میان سایر اقلام صادراتی سوخت در کشور دیده می شود.
بر اساس آمار صادرات سوخت در ایران، در پایان سال 1395 روزانه بیش از 400 هزار بشکه گازوئیل و نفت کوره (معادل 64 میلیون لیتر فرآورده نفتی) به سایر کشورها صادر شده است.
مهم ترین کشورهایی که ایران به آنها سوخت صادر می کند افغانستان، ارمنستان، چین، عراق، هند و سریلانکا هستند.
در حال حاضر حدود 5 فرآورده نفتی از جمله گازوئیل، نفت سفید، گاز مایع، سوخت جت و گوگرد به کشورهای دیگر صادر می شود.
با توجه به موارد فوق طبیعی است که صادرات نفت و فرآورده های وابسته یکی از منابع اصلی درآمد ایران است. البته هرگز نباید اهمیت و آینده صادرات غیرنفتی را از نظر دور داشت.
صادرات هیدروکربن و گازوئیل
هیدروکربن ها مواد آلی رنگ روشنی هستند که فقط حاوی اتم های هیدروژن و کربن هستند.
هیدروکربن ها به دو دسته آروماتیک و آلیفاتیک تقسیم می شوند. هیدروکربن های آلیفاتیک عمدتاً از نفت و گاز طبیعی و از تقطیر جزئی نفت خام در پالایشگاه ها به دست می آیند. هیدروکربن های معطر از قطران زغال سنگ به دست می آیند.
همانطور که می دانید گازوئیل یکی از مهمترین منابع سوخت کشور است که به عنوان یک کالای ارزشمند سهم قابل توجهی در صادرات سوخت به سایر کشورها دارد.
هیدروکربن های سوختی را می توان یکی از محبوب ترین جایگزین ها برای گازوئیل در نظر گرفت.
امروزه سوخت های هیدروکربنی در کنار سایر سوخت های ارزشمند به کشورهایی مانند عراق، پاکستان و افغانستان صادر می شود.