اختلالات کودکان – انواع مشکلات رفتاری در کودکان و راه های درمان آنها


آیا تا به حال برایتان پیش آمده که از شدت پرخاشگری و عصبانیت کودکتان تعجب کنید؟ یا برعکس حتما پیش آمده که گهگاهی با گوشه گیری و سکوت فرزندتان مواجه شوید؟ می توان گفت که همه کودکان خردسال می توانند رفتارهایی مثل شیطنت، سرکشی و پرخاشگری داشته باشند که این کاملا طبیعی است.

با این حال، برخی از کودکان رفتارهای بسیار غیر طبیعی و چالش برانگیزی دارند که خارج از سن آنها است. چنین مواردی را باید به عنوان زنگ خطر در نظر بگیرید. چون ممکن است نشانه ای از اختلالات روانی در کودکان باشد که شما از آن بی خبر هستید.

در واقع زمانی ممکن است اختلالات رفتاری در کودکان تشخیص داده شود که این رفتارهای مخرب برای سن کودک در آن زمان غیرمعمول باشد، و با گذشت زمان ادامه یابد یا روز به روز شدیدتر شود. از آنجایی که اختلالات رفتاری مخرب شامل اعمال و رفتارهای ناخواسته نسبت به دیگران است، گاهی اوقات اختلالات بیرونی هم نامیده می شوند.

برخی از شایع ترین اختلالات دوران کودکی عبارتند از اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD)، اختلال سلوک (CD) و اختلال نقص توجه بیش فعالی (ADHD).

البته توجه کنید این سه اختلال رفتاری علائم مشترکی دارند، بنابراین تشخیص آنها می‌تواند دشوار و زمان بر باشد. حتی گاهی یک کودک ممکن است همزمان دو اختلال رفتاری داشته باشد. و این امر کار تشخیص بیماری را مشکل می کند.

اما نگران نباشید، ما در اینجا اطلاعاتی را در اختیار شما قرار می دهیم که بتوانید انواع اختلالات کودکان و راه های درمان آنها را بشناسید.

اختلالات رفتاری چیست و علائم اختلال رفتاری در کودکان کدامند؟

اختلالات رفتاری در کودکان وضعیتی است که در آن در کنترل بیقراری یا عصبانیت فرزندتان احساس درماندگی کنید. شما نمی دانید که چگونه به رفتارهای او پاسخ دهید یا در مورد چگونگی بازگرداندن ثبات به محیط خانواده احساس ناتوانی می کنید.

همچنین ممکن است با سوالات بیشتری مواجه شوید، از جمله اینکه مشکل فرزند من چیست؟ چگونه می توانیم خانواده خود را در میان این همه هرج و مرج کنار هم نگه داریم؟

در واقع اختلالات رفتاری مخرب گروهی از مشکلات رفتاری هستند که آنها را “مختل کننده” می نامند زیرا کودکان آسیب دیده به معنای واقعی کلمه افراد و فعالیت های اطراف خود (از جمله در خانه، مدرسه و با همسالان) را مختل می کنند.

همانطوری که قبلا هم اشاره کردیم، اختلالات رفتاری در کودکان، انواع مختلفی دارد. علت بروز هر کدام از این اختلالات متفاوت است و بنابراین روش های درمانی آنها نیز با هم فرق دارد. لذا در اینجا برخی از اختلالات روانی شایع در کودکان را بررسی می کنیم.

شایع ترین نوع اختلال رفتار مخرب، اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD) و اختلال سلوک است که در ادامه به تفضیل مورد بحث قرار می گیرند.

اختلال سلوک در کودکان

اختلال سلوک در کودکان گروهی از مشکلات رفتاری و عاطفی است که معمولا در دوران کودکی یا نوجوانی شروع می شود. کودکان و نوجوانان مبتلا به این اختلال نمی توانند به شیوه ای قابل قبول و اجتماعی رفتار کنند.

آنها ممکن است رفتارهای پرخاشگرانه، مخرب و فریبکارانه از خود نشان دهند که می تواند حقوق دیگران را نقض کند. بزرگسالان و سایر کودکان ممکن است آنها را به عنوان افرادی بزهکار بشناسند.

اگر فرزند شما اختلال سلوک دارد، ممکن است فردی با اعتماد به نفس به نظر برسد. با این حال، در واقعیت، کودکانی که اختلال سلوک دارند اغلب احساس ناامنی دارند و به اشتباه معتقدند که مردم نسبت به آنها پرخاشگر هستند.

انواع اختلال سلوک

سه نوع اختلال سلوک وجود دارد که این موارد بر اساس سنی که اولین علائم اختلال در آن رخ می دهد، طبقه بندی می شوند:

شروع دوران کودکی: این اختلال زمانی رخ می دهد که علائم آن قبل از 10 سالگی ظاهر شود.

شروع نوجوانی: زمانی رخ می دهد که علائم اختلال سلوک در سال های نوجوانی ظاهر شود.

شروع نامشخص: به این معنی است که سنی که اولین بار اختلال سلوک رخ می دهد ناشناخته است.

کنترل کودکانی که اختلال سلوک دارند اغلب سخت است و تمایلی به پیروی از قوانین ندارند. آنها بدون در نظر گرفتن عواقب اعمال خود به صورت هیجانی عمل می کنند. آنها همچنین احساسات دیگران را در نظر نمی گیرند.

اگر کودک شما به طور مداوم یک یا چند مورد از رفتارهای زیر را نشان دهد، ممکن است اختلال سلوک داشته باشد:

رفتار تهاجمی

رفتار فریبکارانه

رفتار مخرب

نقض قوانین

درمان اختلال سلوک چگونه است؟

برای درمان کودکان مبتلا به اختلال سلوک، روان درمانگر از رفتار درمانی یا گفتار درمانی استفاده می‌کند تا به کودک شما کمک کند تا یاد بگیرد چگونه احساسات خود را به درستی بیان یا کنترل کند.

ارائه دهنده مراقبت های روانی همچنین به شما یاد می دهد که چگونه رفتار فرزندتان را مدیریت کنید. اگر فرزند شما اختلال روانی دیگری مانند افسردگی یا ADHD داشته باشد، روان درمانگر ممکن است داروهایی را برای درمان آن بیماری نیز تجویز کند.

از آنجایی که ایجاد نگرش ها و الگوهای رفتاری جدید به زمان نیاز دارد، کودکان مبتلا به اختلال سلوک معمولاً به درمان طولانی مدت نیاز دارند. با این حال، درمان زودهنگام ممکن است پیشرفت اختلال را کاهش دهد.

اختلال نافرمانی مقابله ای

هنگامی که کودکان به طور مداوم رفتارهایی دارند که باعث ایجاد مشکلات جدی در خانه، مدرسه یا با همسالان می شود، ممکن است به اختلال نافرمانی مقابله ای مبتلا باشند.

ODD معمولاً قبل از 8 سالگی شروع می شود. کودکان مبتلا به ODD به احتمال زیاد در حضور افرادی که به خوبی می شناسند، مانند اعضای خانواده، یا معلم و… مخالفت یا سرکشی می کنند. کودکان مبتلا به ODD این رفتارها را بیشتر از سایر کودکان هم سن خود نشان می دهند.

نمونه هایی از رفتارهای ODD عبارتند از:

عصبانیت دایمی

بحث کردن با بزرگسالان یا امتناع از پیروی از قوانین یا درخواست های بزرگسالان

کینه توزی

آزار دادن عمدی دیگران یا آزرده شدن از دیگران

و…