به طور کلی روانشناسی کودک و نوجوان به مطالعه ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه یک کودک می پردازد. یک روانشناس کودک مشاهده می کند که یک کودک چطور با والدین، با سایر کودکان و با دنیای بیرون تعامل برقرار می کند. این موضوع به آن روانشناس کمک می کند که به رشد مغزی کودک پی ببرد و فعالیت های مغزی او را تحت نظر بگیرد.
همانطور که فرزند شما بزرگ می شود سطح های مختلفی از رشد مغزی را تجربه می کند. محیط اطراف، ژنتیک و فرهنگ فاکتور هایی هستند که رشد کودک را تحت تاثیر قرار می دهند.
برای کودکان سخت است که بگویند چه چیزی را تجربه می کنند. همچنین آنها توانایی آنالیز احساسات خود را ندارند. در اینجا روانشناسی کودک به کمک شما می آید و اطلاعات ارزشمندی در اختیار شما قرار می دهد.
همه پدر و مادرها می خواهند که فرزندشان در طول رشد سالم باشد. اما این که رفتار کودک نشان دهنده سلامت جسمی و روانی او است یا نشانه یک اختلال است همیشه معلوم نیست.
روانشناسی کودک به ما کمک می کند تا این تفاوت ها را بفهمیم. فهمیدن دلیل رفتارهای کودک به پدر و مادر بسیار کمک می کند.
پدر و مادر مهارت های زیر را یاد می گیرند:
- چطور با فرزند خود رفتار کنند.
- لحن صحبت با آن ها باید چگونه باشد.
- چه مشکلاتی دارد و باید چطور به او کمک کنند.
- و …
علاوه براین روانشناسی کودک به ما کمک می کند تا ریشه مشکلات را پیدا کنیم. از این رو می توانیم روند درمانی کودک خود را طی کنیم.
همان طور که گفتیم روانشناسی کودک موضوعات مختلفی را در روند رشد کودک بررسی می کند.
مهم ترین زمینه هایی که یک روانشناس کودک بررسی می کند موارد زیر است:
رشد جسمی در کودکان یک روند قابل پیش بینی در کودکان است. فرزند شما توانایی نگهداری سر، غلت زدن، خزیدن، راه رفتن و دویدن را به ترتیب یاد می گیرد. در کلینیک روانشناسی کودک و نوجوان این موارد را بررسی می کنند و در صورتی که یک چیز غیر عادی را مشاهده کنند به دنبال علت آن می گردد.
روانشناس کودک مطمئن می شود که روند رشد سیر طبیعی اش را طی می کند. زیرا رشد جسمی بر سلامت روانی کودک نیز تاثیر می گذارد. تاخیر در مراحل رشد جسمی می تواند به دلیل مشکلاتی باشد که می تواند در آینده کودک را به شدت تحت تاثیر قرار دهد.
علم پزشکی درباره روند رشد شناختی کودکان در چند سال اخیر تغییرات بسیار زیادی داشته است. امروزه ما می دانیم که نوزادان نیز حتی قبل از اینکه بتوانند چیزی را به زبان بیاورند نسبت به محیط اطراف آگاهی دارند.
یکی از اهداف روانشناسی کودک شناخت روند فکری کودکان است. این موضوع در قسمت رشد شناختی مطرح می شود. بنابراین یکی از مهم ترین نکاتی است که بررسی می شود.
رشد شناختی کودک شامل موارد زیر است:
- شناختن محیط اطراف کودکان
- یادگیری زبان
- سنجش حافظه
- نحوه تصمیم گیری کودک
- توانایی حل مشکل
- نحوه بکارگیری تخیل توسط کودک
همه این موارد تحت تاثیر ژنتیک کودک و محیط زندگی او است.