پیش از آن که به مسئله تست اختلال خود بیمار انگاری بپردازیم لازم است در ابتدا این بیماری و علائم آن را بشناسیم. افرادی که به اختلال خود بیمار انگاری یا اضطراب بیماری مبتلا هستند، اغلب نگران اند که مبادا مریض باشند و درگیر بیماری لاعلاجی شوند. در اکثر موارد هیچ بیماری وجود ندارد با این حال فرد با کوچک ترین نشانه و درد جزئی گمان می کند بیماری وحشتناکی دارد. او ممکن است مدام آزمایش دهد؛ البته حتی اگر نتایج آزمایش ها وجود مشکل پزشکی را نشان ندهد باز هم خیال فرد راحت نمی شود. در این مقاله بیشتر در مورد علائم، راه های تشخیص و درمان خود بیمار انگاری توضیح داده ایم. برای کسب اطلاعات در زمینه تست شخصیت شناسی کلیک کنید.
منبع: تست اختلال خود بیمار انگاری
برای دریافت مشاوره در زمینه تست اختلال خود بیمار انگاری می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.
خود بیمار انگاری چیست؟
اضطراب بیماری، اختلالی بلند مدت و دارای نوسانات شدید و گوناگون است. این اختلال با افزایش سن و همچنین افزایش تنش و فشارهای روانی شدت می یابد. خود بیمار انگاری اختلالی جدی است که نیاز به درمان با استفاده از دارو و مشاوره روانشناسی دارد. کسی که خود بیمار انگاری دارد اضطراب شدیدی را در مورد سلامتی اش تجربه می کند و با مشاهده علائم جزئی مانند خستگی یا پرش عضلات، دچار استرس و افکار منفی می شود. علائم جسمانی که توسط شخص حس می شوند آنقدر جزئی اند که تداخلی در زندگی روزمره اش ایجاد نمی کنند؛ در مقابل، استرس و فشار روانی ناشی از آن آرامش فرد را از او می گیرد. برای کسب اطلاعات بیش تر در زمینه اختلال خود بیمار انگاری کلیک کنید.
علائمی که در تست اختلال خود بیمار انگاری مورد بررسی قرار می گیرند
زندگی شخص مبتلا به خود بیمار انگاری مدام در هراس به سر می شود و او حالت های طبیعی بدن مثل صداهایی که از شکمش خارج می شوند و یا جوش روی صورتش را نشانه ای از وجود بیماری جدی می داند. حتی اگر پزشک به او بگوید که مشکل جسمانی ندارد باور نمی کند. آنچه که در تست اختلال خود بیمار انگاری مورد بررسی قرار می گیرد و جزو نشانه های تشخیصی این اختلال است، شامل موارد زیر می شود.
_ در برخی افراد مبتلا، خودداری از مراجعه به پزشک وجود دارد چرا که می ترسند بیماری لاعلاجی برای آن ها تشخیص داده شود.
_ از مردم، جمع هایش شلوغ و شرکت در فعالیت های گوناگون به دلیل ترس از مریض شدن دوری می کنند.
_ حتی زمانی که معاینات پزشکی چیزی از وجود بیماری نشان نمی دهند، آسوده خاطر نمی شوند.
_ داشتن نگرانی شدید در مورد احتمال ابتلا به بیماری خاصی که سابقه خانوادگی دارد.
_ تا جایی نگران بیمار بودن هستند که عملکردهای روزمره آن ها مختل می شود.
_ از این که مبادا یک علامت جزئی نشان دهنده وجود عارضه ای جدی باشد.
_ اغلب برای آگاهی از بیماری ها و علائم آن ها در اینترنت جستجو می کنند.
_ در مورد وضعیت سلامتی خود احساس زنگ خطر و ضرورت می کند.
_ مدام برای انجام معاینات و آزمایشات بالینی به پزشک مراجعه می کند.
_ صحبت کردن بیش از حد در مورد بیماری احتمالی و وضعیت سلامتی
_ داشتن دغدغه فکری مداوم در مورد وجود بیماری
عوامل ابتلا به خود بیمار انگاری
علات دقیق این اختلال به صورت قطعی مشخص نشده با این حال مجموعه ای از عوامل می توانند در بروز بیماری نقش داشته باشند. برخی از مهم ترین علل بروز خود بیمار انگاری را شرح داده ایم.
باورهای مخرب:
الگوهای ذهنی مخرب باعث ایجاد اختلال و تشدید آن می شود. شخص کوچک ترین حالت ناراحت کننده یا غیر معمول را به عارضه ای جدی نسبت می دهد و به دنبال شواهد بیشتر می گردد تا وجود بیماری را تأیید کند.
محیط خانواده
در خانواده ای که والدین و دیگر اعضای خانواده بیش از حالت طبیعی نگران سلامتی و بیمار نشدنشان هستند، به احتمال زیادی این نگرانی و اضطراب را به فرزندان خود منتقل می کنند.
تجربه اتفاق ناگوار در گذشته: تجربه ابتلا به بیماری جدی یا عارضه ای شدید در دوران کودکی، احتمال ابتلا به اختلال روانی خود بیمار انگاری را در بزرگسالی افزایش می دهد و فرد را دچار اضطراب و ترس می کند که مبادا باز هم آن تجربیات تلخ برایش تکرار شوند. (برای کسب اطلاعات بیش تر در زمینه اختلالات اضطرابی کلیک کنید.)
چه عواملی احتمال ابتلا به خود بیمار انگاری را افزایش می دهد؟
اولین نشانه های اختلال اضطراب بیماری در اوایل بزرگسالی بروز پیدا می کنند و با افزایش سن شدت می یابند. این اختلال در سالخوردگان بیشتر با ترس از زوال حافظه و یا آلزایمر همراه است. عواملی که احتمال ابتلا به اضطراب بیماری را افزایش می دهند شامل موارد زیر هستند.
_ تجربهٔ استرس و فشار روانی شدید در زندگی و گذشته؛
_ تجربهٔ تهدید مشکل اساسی که البته طبق آزمایشات مشخص شده آن قدرها جدی نبوده است؛
_ سابقه مورد تجاوز یا آزار جسمی و جنسی در کودکی؛
_ سابقه ابتلا به بیماری جدی در دوران کودکی یا نوجوانی و یا ابتلای والدین به بیماری لاعلاج؛
_ ویژگی های شخصیتی مخرب مانند تمایل به منفی بافی و غصه خوردن زیاد؛
_ پیگیری بیش ازحد در مورد انواع بیماری ها و علائم آن ها، جستجو در اینترنت.
مشکلات و عوارض ناشی از خود بیمار انگاری
در این بخش از مقاله تست اختلال خود بیمار انگاری به بررسی مشکلات و عوارضی که این اختلال روانی به همراه دارد می پردازیم. اغلب خود بیمار انگارها از مشکلات ارتباطی با خانواده خود و اطرافیانشان رنج می برند؛ اضطراب این افراد برای دیگران نیز آزارنده است و ممکن است به آن ها نیز منتقل شود. خود بیمار انگارها در عملکردهای شغلی مشکل دارند و مدام غیبت می کنند.
آن ها حتی در امور روزمره خود دچار مشکل می شوند و این مشکل گاه منجر به بروز ناتوانی می شود. به دلیل مراجعه مکرر به پزشک و انجام آزمایشات گران قیمت، مشکلات اقتصادی پیدا می کنند. در نهایت خودبیمار انگاری ممکن است زمینه را برای بروز اختلالات دیگر مانند اختلال علائم جسمی، اختلالات اضطرابی مانند افسردگی و اختلال شخصیتی فراهم کند. برای کسب اطلاعات بیش تر در زمینه اختلال افسردگی کلیک کنید.
راه های تشخیص و انجام تست اختلال خود بیمار انگاری
اختلال اضطراب بیماری از طریق معاینات بالینی و آزمایشاتی که پزشک معالج تجویز می کند، تشخیص داده می شود. پزشک با توجه به تشخیصی که می دهد، شخص مبتلا را به روانپزشک و یا مشاور روانشناس ارجاع می دهد تا تست های روانشناختی بیشتری انجام دهد و تشخیص بیماری اش قطعی شود. بعد از آن مورد روان درمانی قرار می گیرد. لازم است شخص در مورد استرس و نگرانی های خود و همچنین سابقه خانوادگی بیماری با پزشک صحبت کند و به او توضیح دهد. ممکن است پزشک در مورد سابقه مصرف مواد مخدر از شما سؤال بپرسد.
همچنین روانشناس پرسشنامه ای را برای ارزیابی نشانه های اضطراب در اختیار شما قرار می دهد تا به سؤالات آن پاسخ دهید. با این روش می توان فهمید که مشکل بیمار اضطراب فراگیر است و یا به نوعی دیگر از اختلالات مانند اختلال علائم جسمانی مبتلا است. تفاوت اختلال علائم جسمانی با خود بیمار انگاری در این است که فرد مبتلا به اختلال علائم جسمانی بیشتر از علائمی همچون درد و سرگیجه که علت پزشکی ندارد شکایت می کند و نگرانی و اضطراب در مورد ابتلا به بیماری لاعلاج در نشانه های تشخیصی آن جای نمی گیرد. برای کسب اطلاعات بیش تر در زمینه علائم اضطراب کلیک کنید.
نمونه ای از پرسشنامه یا تست اختلال خود بیمار انگاری
پرسشنامه پیش رو شما را با تمایلات و نشانه های خود در مورد اضطراب بیماری و این که تا چه حد این نشانه ها در شما ریشه ای و جدی هستند، آشنا می کند. با صداقت و دقت به سؤالات پاسخ دهید. (پرسشنامه با اندکی تغییر در این مقاله آورده شده است.)
1 – یکی از موارد زیر را که فکر می کنید بهتر وضعیت کلی جسم شما را توصیف می کنند انتخاب کنید
الف. کم و بیش از انواع بیماری های جسمانی رها هستم.
ب. در سلامتی و تندرستی سالم به سر می برم اما گاهی مریض می شوم.
پ. تقریبا در سلامتی و تندرستی به سر می برم فقط گاهی احساس بیماری می کنم.
ج. هیچ وقت به طور کامل احساس سلامتی ندارم و تقریبا مستعد ابتلا به بیماری ام.
د. عموما مریض هستم و وضعیت سلامتی ام نامناسب است.
2- یکی از موارد زیر را که شرایط کلی روانی شما را بهتر توصیف می کنند انتخاب کنید.
ب. به صورت کلی تحرک زیادی دارم و خوش بین هستم.
پ. گاهی توان و نشاط زیادی دارم و گاهی این چنین نیستم.
ج. به صورت کلی انرژی و توان کاری را ندارم و اندوهگینم.
د. همیشه و در همه حال احساس افسردگی می کنم.
3- فکر می کنید به نسبت همسالان خود تا چه حد در معرض خطر ابتلا به بیماری ها قرار دارید؟
الف. خیلی زیاد
ب. تقریبا زیاد
پ. به اندازه دیگران
ج. کم
د. خیلی کم
4 – آیا تا کنون احساس لرزش بی دلیل و یا تپش قلب مرموز را تجربه کرده اید؟
الف. بله
ب. خیر
5 – در صورتی که به سؤال بالا پاسخ مثبت داده اید، آیا در این مورد آن چنان نگران شده اید که به پزشک مراجعه کنید؟
الف. بله
ب. خیر
تست اختلال خود بیمار انگاری
6 – در ادامه سؤال قبلی، آیا پزشک وجود مشکل جدی را در مورد سلامتی قلبتان تشخیص داده است؟
الف. بله
ب. خیر
7 – در صورتی که پاسختان به سؤال قبلی منفی است، آیا هنوز هم از بابت آن لرزش و یا تپش قلب نگران هستید؟
الف. بله
ب. خیر
8 – آیا تمایل زیادی برای مطالعه مجالات مخصوص پزشکان و یا حرفه پزشکی دارید؟ حتی اگر چیز زیادی از آن ها متوجه نشوید؟
الف. بله
ب. خیر
9 – در صورتی که پاسختان به سؤال قبلی مثبت است، آیا نگران هستید که به برخی از بیماری های ذکر شده در آن مجلات مبتلا باشید و یا در آینده به آن ها مبتلا شوید؟
الف. بله
ب. خیر
10 – آیا تا به حال نگران شده اید که نکند بیماری ای مانند سرطان یا سل داشته باشید؟
الف. بله
ب. خیر
11 – در صورتی که به سؤال قبل پاسخ مثبت داده اید، آیا در مورد نگرانی خود با پزشک صحبت کرده اید؟
الف. بله
ب. خیر
12 – در ادامه سؤال قبلی، آیا پزشک تشخیص داد که در سلامتی کامل به سر می برید؟
الف. بله
ب. خیر
13 – اگر پاسختان به سؤال 11 منفی است، آیا باز هم نگران هستید که نکند به سل یا سرطان مبتلا باشید؟
الف. بله
ب. خیر
14 – آیا انواع و اقسام داروها را در اتاق یا منزل خود نگهداری می کنید؟
الف. بله
ب. خیر
تست اختلال خود بیمار انگاری
15 – در صورتی که به سؤال قبلی پاسخ مثبت داده اید، آیا این داروها قرص ها و شربت هایی هستند که مدت ها قبل برای شما تجویز شده و دلتان نمی خواهد آن ها را دور بیاندازید؟
الف. بله
ب. خیر
16 – به جز در دوه های عادت ماهانه در خانم ها، هر چند وقت یک بار از آسپرین استفاده می کنید؟
الف. هر روز
ب. یک یا دو بار در هفته
پ. یکی دو بار در ماه
ج. یکی دو بار در سال
د. تقریبا هیچ گاه
17 – آیا پزشک برای شما تجویز مصرف آسپرین داده است؟
الف. بله هر روز
ب. بله یک بار در هفته
پ. بله یک بار در ماه
ج. خیر
18 – آیا این فکر در سر شما می چرخد که ساخت یک شرکت دارویی خاص، بهتراز آسپرین شرکت های دارویی دیگر است؟
الف. بله
ب. خیر
19 – آیا به دیدن سریال هایی با مضمون بیمارستانی بیشتر از سریال هایی با موضوع پلیسی علاقه دارید؟
الف. بله
ب. خیر
20 – آیا بیشتر اوقات تنگی نفس و سرگیجه دارید؟
الف. بله
ب. خیر
21 – با فرض بر این که از سلامت نسبی برخوردار هستید علامت بزنید که هر چند وقت یکبار برای معاینه شدت یا با دلایل خاص خود به پزشک مراجعه می کنید؟
الف. چند سال یک بار
ب. هر سال
پ. دو بار در سال
ج. سه بار در سال
د. هر ماه
22 – آیا هر روز از ویتامین های استفاده می کنید؟
الف. بله
ب. خیر
تست اختلال خود بیمار انگاری
23 – آیا زمانی که احساس می کنید ضعیف و ناتوان شده اید مصرف ویتامین های خود را بالا می برید؟
الف. بله
ب. خیر
24 – زمانی که قصد دارید در رستوران غذا بخورید، با دیدن آلودگی و کثیفی جزئی اشتهایتان را از دست می دهید؟
الف. بله
ب. خیر
25 – فرض کنید کسی به شما بگوید که به نوعی بیماری مبتلا شده؛ آیا ممکن است بلافاصله به اشخاصی در خانواده یا خودتان که به همان بیماری مبتلا بوده فکر کنید؟
الف. بله
ب. خیر
26 – در صورتی که پاسختان به سؤال قبلی مثبت است، آیا دلتان می خواهد از شیوه ی درمان آن بیماری برای شخص مقابل توضیح دهید؟
الف. بله
ب. خیر
27 – زمانی که دچار گلو درد و یا سرما خوردگی می شوید، بیشتر از افرادی که به این بیماری ها دچار می شوند عذاب می کشید و تحت تأثیر قرار می گیرید؟
الف. بله
ب. خیر
28 – در صورتی که به سؤال قبلی پاسخ مثبت داده اید، آیا در این صورت سرما خوردگی بر کار یا زندگی اجتماعی و روزمره شما تأثیر می گذارد؟
الف. بله
ب. خیر
29 – آیا زمانی که به مریض می شوید بیشتر از آنچه که پزشک توصیه کرده از خود مواظبت می کنید؟
الف. بله
ب. خیر
30 – در صورتی که پاسختان به سؤال قبلی مثبت است، آیا هنگامی که یکی از دوستانتان نیز دچار بیماری شود همین میزان مراقبت را به او توصیه می کنید؟
الف. بله
ب. خیر
تست اختلال خود بیمار انگاری
31 – واکنشتان به پیشنهاد مشاهده عمل جراحی مربوط به عمل روده به کدام یک از جملات زیر نزدیک تر است؟
الف. با علاقه و اشتیاق زیاد این کار را انجام می دهید چرا که همیشه در مورد نحوه انجام این عمل کنجکاو بوده اید.
ب. با کنجکاوی این کار را قبول می کنید چرا که معتقدید نباید چنین فرصتی را از دست داد.
پ. با ترس این کار را انجام می دهید و واهمه دارید که هنگام جراحی از هوش بروید.
ج. این کار را انجام نمی دهید چون می ترسید از هوش بروید یا شوکه بشوید.
د. این کار را انجام نمی دهید چون معتقدید هر چه کمتر در مورد جراحی و این جور چیزها بدانید راحت تر هستید.
ه. این کار را انجام نمی دهید چون علاقه ای به آن ندارید.
32 – با دیدن خون چه حسی به شما دست می دهد؟
الف. ناراحت و منقلب می شوم.
ب. هیچ حسی ندارم.
33 – چه نگرشی در مورد داروهای انحصاری دارید؟
الف. از آن ها استفاده نمی کنید.
ب. گاهی بدون هیچ دلیلی آن ها را مصرف می کنید.
پ. زمانی که هیچ داروی دیگری مؤثر نیست گاهی از آن ها استفاده می کنید.
ج. گاهی از آن ها برای موارد خاص استفاده می کنید و معتقدید اثر گذارند.
د. مرتبا آن ها را مصرف می کنید.
تست اختلال خود بیمار انگاری
34 – فرض کنید دوستی در مورد مشکلات پزشکی اش و جزئیات آن با شما صحبت می کند؛ چه واکنشی دارید؟
الف. با حوصله به او گوش می دهید و با او همدردی می کنید.
ب. با علاقه به توضیحاتش گوش می کنید و او را راهنمایی می کنید.
پ. صبر و تحمل شنیدن حرف هایش را ندارید و در فرصت مناسب سخنانش را قطع می کنید.
ج. بعد از تمام شدن صحبت هایش در مورد تجربه بیماری خود با او حرف می زنید.
35 – برای این که از سلامتی خود مطمئین شوید هر چند وقت یک بار دمای بدنتان را چک می کنید؟
الف. هیچ وقت
ب. تنها وقتی که سرما خورده اید.
پ. زمانی که احساس ضعف و سستی دارید
ج. مرتبا
36 – چند وقت یک بار نبض خود را چک می کنید؟
الف. هیچ وقت
ب. وقتی احساس خوشایندی ندارید
ج. زمانی که هیجان زده و سراسیمه اید
د. مرتبا
37 – چند سالتان است؟
الف. بیشتر از 70 سال
ب. بین 60 تا 70 سال
پ. بین 40 تا 60 سال
ج. بین 30 تا 40 سال
د. زیر 30 سال
درمان خود بیمار انگاری
هدف از درمان اختلال اضطراب بیماری، تلاش برای کمک به بیمار جهت کنترل اضطراب و برگشتن به زندگی عادی و طبیعی است. روان درمانی و مشاوره همراه با دارو درمانی تحت نظر روانشناس متخصص و روانپزشک می تواند برای رسیدن به این هدف مؤثر باشد.
1. روان درمانی
گاه علائم جسمی و دردهای جزئی که افراد مبتلا تجربه می کنند از اضطراب آن ها نشأت می گیرد؛ به همین دلیل روش های روان درمانی مانند رفتار درمانی شناختی مورد استفاده قرار می گیرد. در رفتار درمانی شناختی به فرد آموزش داده می شود تا مهارت های مدیریت اضطراب را در خود افزایش دهد؛ به این صورت که نگرانی های خود را به شیوه دیگری به جز مراجعه مداوم به پزشک و انجام آزمایش برطرف کند. در رفتار درمانی شناختی به فرد کمک می شود تا ترس ها و باورهای اشتباه خود را در مورد بیماری داشتن شناسایی کند و به اصلاح آن ها بپردازد. همچنین در جلسات روان درمانی شخص مراجعه کننده یاد می گیرد افکار مزاحم را تغییر دهد و روش های جایگزین را برای قضاوت علائم جسمانی پیش بگیرد. برای کسب اطلاعات در زمینه مشاوره کنترل استرس و اضطراب کلیک کنید.
2. دارو درمانی
اغلب داروهای ضد افسردگی و به خصوص بازدارنده های انتخابی بازجذب سروتونین در درمان اختلال خود بیمار انگاری، توسط پزشک تجویز می شوند. در صورت وجود مشکلات خلقی و اضطرابی می توان از داروهای بهبود خلق نیز بهره گرفت. مصرف داروها حتما باید تحت نظر پزشک باشد و مصرف خودسرانه آن ها عوارض زیادی را برای فرد به همراه دارد. داروها به تنهایی منجر به درمان نمی شوند و تنها تکمیل کننده روش های روان درمانی هستند. برای کسب اطلاعات بیش تر در زمینه دارو های ضد افسردگی کلیک کنید.
سخن آخر
خود بیمار انگاری یا اضطراب بیماری نوعی از اختلالات است که روان فرد را آشفته می کند و اطمینان دادن دیگران در مورد سلامتی فرد خیال او را آسوده نمی کند. خانواده فرد مبتلا نیز درگیر استرس و نگرانی شخص می شوند و فشار زیادی را تحمل می کنند. به همین دلیل توصیه می کنیم به کسی از اطرافیانتان که برای شما عزیز است و فکر می کنید گرفتار این اختلال شده، کمک کنید و او را تشویق کنید تا به پزشک و مشاور روانشناس مراجعه کند و تست اختلال خود بیمار انگاری را انجام دهد. همچنین خود نیز می توانید به روانشناس مراجعه کرده تا راهکارهای برخورد با فرد مبتلا و کمک به او را بیاموزید. برای کسب اطلاعات در زمینه مشاوره تلفنی کلیک کنید.
منبع: تست اختلال خود بیمار انگاری
برای دریافت مشاوره در زمینه تست اختلال خود بیمار انگاری می توانید با مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی حامی هنر زندگی از طریق تلفن ثابت از کل کشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگیرید.