آموزش و پرورش( داستان تربیت و پرورش )

مقدمه:

عصر کنونی را عصر ارتباطات و عصر انفجار اطلاعات و عصر فرا صنعتی و عصر دانش و فناوری و به عبارتی عصر دیجیتال نامیده اند . در این عصر و در این برهه زمانی قافله دانش و فناوری با سرعتی شگفت انگیز و باور ناپذیر در حال حرکت پیشروی است . اگر جوامع بخواهند همپای این قافله راه بسپارند بایستی حرکت کند و سنتی خود را کنار گذاشته و آهنگی تند و سریع برای گام برداشتن اختیار کنند .

اوراق تاریخ بشری مشحون و مملو از نبرد ها و جنگ ها و ناهنجاری ها و

مصایبی است . که عمدتاً بر اثر سرکشی و طغیان توفان نفس بشر پدید آمده اند دیروز صدای چکاچک شمشیر ها و نیزه ها و غرّش هواپیما ها و بمب افکن های جنگی و یورش تانک ها و پرش انواع و اقسام موشک ها . جهت نابودی انسان ها و امروز غوغای بمب افکن شبکه های مجازی با عناوین و مفاهیم مخرب منحرف کننده ی اذهان و افکار بشری را کسانی بر پا می کردند و می کنند که یا اصلاً تعلیم ندیده اند و یا اگر تعلیمی در کار بوده تربیت و تهذیب و تادیب نفس را بدان راهی نبوده است .

از آغازین روز پیدایش انسان هزاران پیامبر با 104 کتاب و احکام متناسب با زمانه از سوی خداوند تبارک و تعالی برانگیخته شدند تا وسیله ی هدایت و تربیت ابنای بشر باشند و او را از مسیر ذلالت به طریق طهارت راهنمایی و راهبری کنند .

در همین راستای نقش و جایگاه و پایگاه ارجمند و ارزشمند انکار ناپذیر تربیت پدیدار می شود و هیچگاه نباید در تبیین علمی و عملی تربیت اکتفا به محدوده ی مدارس و دانشگاه ها و حوزه ها نمود بلکه می باید آن را از تربیت فرزندان در محیط خانه تا رهبری سیاسی و اجتماعی و اقتصادی فرهنگی و نظامی جامعه تعمیم و با تاکید بر امر تزکیه نفس و پالایش اخلاق جهت میل به لقای الهی اقدام نمود .

. با توجه به این واقعیت که جوانان و نوجوانان آینده ی ما هستند و جهان آینده ی ما به کلی به سلامت کارایی آنها بستگی دارد به این دلیل که آسیب های اجتماعی به صورت روزافزون و جدی جامعه ی مارا تهدید می کند گسترش سریع پدیده پرخاشگری و عدم رعایت نظم و انضباط در خانه و اجتماع توسط نوجوانان که به دلایل مختلف بخش یا تمامی اوقات خود را با دوستان در جاده های ناامن به جز به آغوش گرم خانواده سپری می کنند این پدیده معلول چند علت است که ریشه آن را می توان در تفاوت فرهنگی دانش و پیشرفت فناوری بدون درک اطلاعات مفید از وسایل ارتباطی طلاق ، فقر ، جدایی عاطفی والدین ، رفاه و آزادی پیش از حد ، اعتیاد ، شکاف طبقاتی و شکاف اعتقادی نسل ها جستجو کرد.

مسلماً هدف قطعی و نهایی نظام تربیت و تعلیم تهذیب ، تربیت صحیح انسان آن هم تربیت همه جانبه و هدایت و حمایت نوجوانان و جوانان به سوی حیات طّیبه بر مینای آموزه های دینی و ارزشهای اسلامی می باشد .

1-مفهوم تربیت:

واژه تربیت از ریشه ی ( رَبَوَ) و باب تفعیل است در این ریشه معنایی زیادت و فزونی اخذ شده است مثلا به تپه (رَبوَه) گفته می شود . زیرا نسبت به سطح زمین بر آمده : نفس زدن را (رَبو) می گویند ، به سبب اینکه موجب بر آمدن سینه می شود . ربا نیز از آن رو که زیادتی بر اصل مال است به این نام خوانده می شود . معادل دقیق (رَبَوَ) در زبان فارس « بزرگ کردن » است رَبَوَ نسبت به ( رَ بَ بَ ) دامنه محدود دارد و ماده رَ بَ بَ و استعمال مشقات آن در ارتباط با انسان خیلی وسیع می باشد . رَ بَ بَ در صورت مضاعف رَبّ می شود . و دو عنصر معنایی دارد مالکیت و تدبیر . پس رب به معنای مالک و مدبّر است و رب در معنا مصدری معادل تربیت گرفته شد یعنی گردانندان و پرورندان پی در پی چیزی تا حد نهایت

2-تعریف تربیت

تربیت از بنیادی ترین مباحث علوم انسانی و ارزنده ترین پدیده ی اجتماعی – سیاسی و از اساسی ترین بخش معارف اسلامی و پروراندن پی در پی چیزی تا حد نهایت است ./

3-مسئله ی تربیت

مباحث تربیتی یکی از اساسی ترین و بنیادی ترین مبحث علوم انسانی و از ارزنده ترین و گرانبها ترین مسئله ی علوم اجتماعی وسیاسی و روان شناسی و فرهنگی است که با همه رشته های علمی ارتباط تنگاتنگ و ناگسستنی دارد و در اخلاق رفتار و سازندگی و خود سازی و دگر سازی و جامعه سازی به عنوان پایه های اصلی و به عنوان نتیجه و رهآورد ارزشمند انسانی مورد توجه قرار می گیرد .

بدیهی است که سعادت و شقاوت فرد و جامعه و تکامل و ترقی و سقوط انسان ها خانواده ها ، پیشرفت و پسرفت جوامع بشری سلامت و بیماری جسم و روح و جان بشر تشنه ی آزادی و همه و همه به مسئله ی تربیت مربوط می شود.

اگر انسان ها و ابناء بشر مسائل تربیتی را به طور عملی و به درستی بشناسد و آن را هدف دار نمود و با روش وشیوه های صحیح خود و خانواده و جامعه را تربیت و اصلاح نماید به سوی خوبی ها و ارزش های اخلاقی سوق دهند همواره به سوی تکامل و ترقی و استقلال و آزادی و امنیت روحی و روانی در حرکتند و عقب ماندگی و ذلت و ذلالت و شکست و خواری و ناهنجاری های اجتماعی و مفاسد اخلاقی دامنگیرشان نخواهد شد که از نظر کتب آسمانی از جمله قرآن کریم و نهج الفصاحه و نهج البلاغه و صحیفه سجادیه به هدف اساسی و غایت نهایی همه انبیاء و پیامبران الهی تحقق این آرمان ارزنده است .و کامل ترین مکتب تربیتی که دستورات و اوامر نواهی و روشهای تربیتی آن از چشم سار همیشه جاویدان وحی...... الهی سر چشمه گرفته و با هدایت ها و رهنمود های مداوم و مستمر امامان معصوم (ع) در تئوری و عمل لباس حقیقت پوشیده مکتب انسان ساز اسلام است.

همه شرق شناسان و مورخان غربی و شرقی اذعان و اعتراف دارند که رسول گرامی اسلام (ص) و امامان (ع) از آن عرب عقب مانده ی جاهلی ، دانشمندان و عالمان و عارفان و پرهیز کاران ، نام آوران بی نظیری ساخته و انقلاب فکری و سیاسی – نظامی – اخلاقی – بهداشتی و اقتصادی شگفت آوری را با دست همان مردم عقب مانده تحقق بخشیدند که موجب حیرت و تعجب و بهت متفکران گردیده است و این نتیجه بهره و ثمره روش های تربیتی رسول خدا (ص) می باشد .

امکان تربیت -4

مسئله ای که در خود تحقیق و تدبر توجه می باشد امکان تربیت است و سوالی که مطرح است که آیا تربیت امکان دارد؟ و چگونه باید فرد وجامعه را تربیت کرد ؟ جواب این است که تربیت از مقولات لامحال نیست

بدیهی است که سعادت و شقاوت فرد و جامعه تکامل و ترقی و سقوط انسان ها و خانواده ها ، پیشرفت و پسرفت جوامع بشری ، سلامت بیماری جسم و جان ، آزاد وبرده بودن افراد همگی به مسئله ی تربیت مربوط می شود .

اگر آنها اساس تربیت را شناخته و هدف داری آن را با روش های صحیح تربیت یافته و سپس خود وخانواده و جامعه ی خود تربیت و اصلاح نمایند به سوی خوبی ها و ارزش ها اخلاقی سوق داده می شوند .

بنا به فرمایش امام علی (ع)

ایُها الناس تَوَلوا امنِ انفسکم تا دیبها و اَعدِلوا عن خراوَة عاداتها

ای مردم خودتان عهده دار تربیت نفس خویش باشید و نفس را از کشیده شدن به هواها و هوسها و عادات ناروا باز دارید .حکمت .359

-تربیت پذیری انسان5

تربیت یکی از مهم ترین و غیر قابل انکار ترین واقعیت نظام هستی است که در همه جمادات و نباتات و حیوانات و انسان ها به طور کلی موجودات قابل پیاده شدن و ثمره دادن می باشد .

جمادات را به قالبها ی مختلف و متنوع در آوردن و شکل دهی آنها که از نبوغ بشری سرچشمه می گیرد نوعی تربیت و پرورش دادن محسوب می شود. و حیوانات و نباتات را با روش هایی از جمله اهلی کردن القای برخی از مفاهیم می توان به سوی برخی از ارزش ها سوق داد.اما تربیت پذیری انسان نسبت به سایر موجودات از ویژگی خاصی برخوردار است انسان با برخورداری از عقل و اندیشه و تدبر و اراده ، اختیار و قدرت و خلاقیت و سازندگی و عواطف و احساسات انسانی تربیت پذیر تر از سایر موجودات نظام هستی و آفرینش می باشد . حضرت علی (ع) در این باره می فرمایند : انسانهای عاقل با اندرز و آداب پند می پذیرد امّا چهارپایان با زدن .

6-هدف داری تربیت

با توجه به اینکه امکان تربیت و ارزش تربیت و خودسازی و دگرسازی و باز پروری جامعه را اکثر مکتب های تربیتی آن را پذیرفته و مباحث پیرامون آن را قبول کرده اند هدف دار بودن تربیت و هدف داری انسان است . و اصول کلی تربیت برای بهتر زیستن انسان ها و تداوم حیات اجتماعی و پالایش روح و روان انسان و تصفیه و تزکیه ی نفوس و زدودن انواع اقسام آلودگی ها و تقوی خویشتن داری – و پرهیز از شهوات و تمایلات سرکش حرکت تکاملی بشر و استفاده از لذت های و خوشیها به طور معقول ومطلوب برای رسیدن به حیات طیّبه و لقای الهی و بهشت جاویدان است . تا مبانی اعتقاد وفلسفه زندگی وهدف داری انسان و حرکت تکاملی بشر به سوی سعادت و بهشت جاویدان را باور نکنیم تربیت وپرورش مقررات و احکام و اوامر تربیتی بدون پشتوانه اخلاقی واجرایی بوده و هدف نهایی محقق نخواهد شد .

حکمت 456 نهج البلاغه می فرماید:

بدانید که جان شما بهایی جز بهشت ندارد و زحمات و تلاش های خود را به کمتر از آن نفروشید .هدف ارزشمند خلقت انسان سعادت دنیا و اخرت است .

عوامل تربیت:

جهت رسیدن به اهداف تربیتی و ارزشهای تربیتی باید موانع را بر طرف و عوامل تربیت را شناسایی و آنها را تقویت نمود تا در سازندگی فرد و جامعه نقش تعیین کننده و جذابی داشته باشد . از نظر بنده عوامل و عناصر تربیت بسیارند همان طوری که موانع تربیت بسیار زیاد است ، با شناخت دقیق و عمیق تربیت و عمل به آنها موانع تربیت را به عنوان آفت تربیت می توان از بین برد و 16 مورد را به عنوان عوامل تربیت می توان بررسی و نام برد .

) پدر و مادر1

نطفه اولیه و سر رشته ی اصلی تربیت از پدر ومادر ناشی و نشاءت می گیرد و زندگی خانوادگی به عنوان آموزشگاه آغازین نقش مهمی در خود سازی و بازسازی دلها ونفوس فرزندان در خانواده و خانه ، نقش مهمی دارد پدر ومادر ودیگر افراد خانواده مربیانی لایق و شایسته ای برای فرزندان می باشند ، در غیر این صورت عامل اساسی انحراف و الودگی خواهند بود.

) خانواده 2

دومین عنصر و عوامل تربیت فرزندان از نظر جایگاه و پایگاه اجتماعی خانواده می باشد که فرزندان و کودکان از نظر اعضای خانواده الگو گرفته و رنگ پذیرند خانواده ی صالح و شایسته روابط مشفقانه و دوستانه و صمیمانه با اعضای خانواده ی خود دارند که همین روابط صمیمانه زیر بنای شخصیت اصیل کودکان را تشکیل و آنها را از آفت ها و آلودگی ها دور می سازد .

) استادان و معلمان 3

سومین عامل تربیت نقش ارزنده استادان و معلمان و مربیان و آموزگاران می باشد که در شکل دهی و شکل گیری و قالب بندی تربیتی دانش آموزان و دانشجویان تربیت بسزایی دارد و این تاثیرات هم جنبه ی سلبی و ایجابی و منفی و مثبت و هم سازنده و بازنده دارد . استادان و معلمان به عنوان الگو درتربیت مهم تر از آن چیزی است که پزشک به معالجه ی بدن به عهد دارد و مربیان باید مراقب و مواظب باشند چگونه با فرزندان رفتار نکنند و چگونه آنها را تعیلم ندهند و تربیت نکنند .

) جامعه و محیط زندگی 4

چهارمین عامل تربیت جامعه و اجتماع و محیط زندگی انسان است که باید درانتخاب مکان زندگی ومحیط اجتماعی سالم وسازنده وپیشرو دقت کرد و از محیط های آلوده و جامعه اهل غفلت وستمکار اجتماعات غیر پایبند به اعتقادات واطاعت خودداری و امتناع نمود به علت اینکه درسقوط و صعود انسان از نظر تربیتی نقش اساسی دارند.

) دوستان وهمکلاسان 5

پنچمین عامل تربیت و عنصرپرورش گروه دوستان و همکلاسان می باشد ودوستان وهمکلاسان باتوجه به سنخیت ازنظر سن وسال و دانش و بینش و روش و منش درشکل گیری شخصیت تاثیر بسزایی دارد.واز دوستان ناباب و احمق و کودن و ناصالح و بخیل و فاسد وفاجر وکاذب و جنایتکار ومنحرف به عنوان آفت های تربیت پرهیز کرد .

)علما،دانشمندان و ناصحین6

ششمین عنصرو عوامل تربیت اندیشمندان وعالمان و ناصحیحان امین ودلسوز هستند که در برابر انواع کجی ها و آلودگی ها و زشتی ها وبدی ها نمی توانند بی تفاوت و بی خیال باشند وچون پدری مهربان و دوستی خیر خواه لب به پند و اندرز می گشایند که باید به همه آنها احترام گذاشته و به سخنان ارزنده شان گوش دل سپرد که در غیر این صورت تلخی ها و ناکامی ها و پشیمانی ها در انتظار ما خواهد بود .

قال رسول الله : اِذا فَسَدَالعالِمُ . فَسَدَاعالَم

وقتی عالم و دانشمند فاسد باشد دنیا وعالم فاسد می شود

7) دولت و حکومت

هفتمین عامل اساسی و عنصر اصلی تربیت دولت واعضای کابینه ی دولت می باشد که به عنوان نمایدگان ملت و به عنوان الگوهای تربیتی مسؤلیت تربیت فرد وجامعه را به عهده دارند .اگر مدیریت جامعه بدست نا اهلان و نالایقان و فاسدان و فاجران قرار بگیرد قطعا فرد و جامعه به تباهی و نابودی و سقوط و انحراف کشیده و بیت المال را غارت و آزادی بندگان خدا را سلب وآنهارا برده خود سازند . در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران وظیفه حکومت و دولت و حاکمیت را در رابطه با کرامت و ارزش والایی انسان طبق بند 6 اصل دوم وبندهای یک1و2و3و4 اصل سوم و اصل هشتم وسایر اصول معین نموده است.

قال رسول الله : لِکل شئٍ آفهٌ و آفهُ هذا الدینُ ولاّه السُوء.

برای هر چیزی آفتی است و آفت این دین حاکمان سوء می باشد .

6)الگوهای آسمانی

هشتمین عامل تربیت الگوهای آسمانی و به عبارتی پیامبران وائمه اطهار (ع) وتربیت شدگان ربانی و الهی هستند که نقش تربیتی آنها تحت هیچ شرایطی قابل انکار نیست و اطاعت وپیروی از تعالیم انبیاء وسیره و سنت ائمه به عنوان بهترین راهنما و سرمشق درجهت تربیت می باشند که هرگز ازجاده هدایت بیرون نبرده و باعث انحراف نمی شود .

7) قرآن و تعالیم انسان ساز آن

یکی از بهترین عوامل ارزنده و اساسی ترین عنصر تربیتی برای دنیای تشنه ی حقیقت و سعادت قرآن کریم است که سرشار از جنبه ها و آیات تعلیمی و تربیتی و تزکیه و تصفیه نفس می باشد و طبق فرمایش علی (ع) به قرآن پند دهنده ای که انسان را نمی فربیبد و هدایت کننده ی که گمراه نمی کند . در عین حال قرآن برای زنده نازل شده که با خواندن و عمل به آن موجب هدایت و رستگاری می باشد و نورانی بودن آن گردد و نه بر مرده نازل شده که در قبرستان ها قرائت شود .

10)همسایه و همسایه گان

دهمین عامل تربیت همسایه و همسایگان می باشد و بدون روابط خوب و سازنده با همسایگان در دنیای فعلی به زندگی اجتماعی نمی توان تداوم بخشید همسایگان نه تنها حقوق الهی و انسانی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی فراوانی به یک دیگر دارند بلکه از نظر تربیتی و اصول همسایه داری از عوامل اجتماعی تربیت به حساب می آیند که در خرید منزل و خانه از همه مهم تر انتخاب همسر نهایت دقت و درباره همسایه سؤال وتحقیق است.

)ارگان ها و سازمان های تبلیغاتی11

یازدهمین عامل از عوامل تربیت که نقش اساسی دارد سازمان ها و ارگان های تبلیغاتی می باشند و این سازمان های ارشادی و تبلیغاتی و حوزه های علمیه در معرفی ارزش ها و نیروی باز دارنده از زشتی ها در اشکال و عظ و خطابه و یا نصیحت و اندرز به عنوان امر به معروف و نهی از منکر نقش ارزشمند و جهت تربیت افراد دارند که اگر همه افراد جامعه به این عامل حساس اجتماعی عمل کنند تربیت فرد و جامعه تحقق می پذیرد و ترک آن موجب تسلط اشرار و فاسدان می شود .

)آداب و رسوم اجتماعی و یوم الله ها12

دوازدهمین عامل تربیت آداب و رسوم اجتماعی وهنجار ها ویوم االله ها ومراسم و مناسبتهای ملی و مذهبی و ولادت ها و شهادت ها است که در جهت تربیت نفوس افراد وپاک سازی و سالم سازی افکار و اندیشه ها و مؤدب بودن به آداب اسلامی والهی و انسانی و اصلاح امور تاثیر بسزایی دارد و ترک آنها بدترین آفت اصول تربیتی محسوب می شود .

طبق فرمایش قرآن کریم :

قد خَلَتُ من قبلکم سُنننٌ فَسیروا فی الارضِ منظروا کیفَ کانَ عاقبتُ المکذبین .(آیه 137سوره آل عمران)

قطعا پیش ازشماسنت های بوده پس درزمین بگردیدوبنگریدکه فرجام تکذیب کنندگان چه گونه بوده است.

13) تاریخ و سرگذشت اقوام

سیزدهمیم عامل از عوامل تربیت که نقش عبرت آموزی در زندگی فردی و جمعی دارد تاریخ و سر گذشت ملل و اقوام و تمدن های بشری می باشد که به قول امام راحل (ره) تاریخ معلم انسان هاست و به قول موریس مردگان بر زندگان حکومت می کنند و نقش تربیتی تاریخ و سرگذست اقوام و بررسی و ارزیابی تلخ و شیرین گذشتگان جان و دل فرد را دگرگون می سازد .

حضرت علی می فرمایید:

و اعَرِض علیه اخبار الماصِنینَ و ذَ کرَّةُ واَصابَ مَن کانَ قَبلَکَ مِن الاولینَ . قُل سیروا فی الارضِ فَنظُروا کیفَ کانَ عاقِبَّةُ المجرمین .سوره نمل آیه69

تاریخ و اخبار گذشتگان را بر قلبت عرضه نما و آنچه را که بر گذشتگان رسیده است یاد آورشان باش

14 )انقلاب اسلامی (الهی) وقیام های رهایی بخش

یکی دیگر از عوامل و عناصر تربیت انقلاب اسلامی وقیامهای رهایی بخش مردم می باشد .انقلاب و قیام و حرکت موفق یک امت و قیام های رهایی بخش یک ملت بهترین وارزنده ترین و اثر گذارترین مربی و معلم دلهای آماده تربیت است .نهضت وقیام های رهایی بخش نقش اساسی درتربیت اجتماعی داشته و باعث زدودن ترس و زبونی از دلها و ایجاد شجاعت و دلاوری وشهادت طلبی و ایثارو از جان گذشتگی در افراد جامعه می شود.نعمت انقلاب از بزگترین نعمت های الهی وحرکت انقلاب از بزرگترین عوامل تربیتی و به عنوان آزمایش انسانی نشان دادن زشتی ها و پلیدی ها بشمار می روند.

طبق فرمایش قرآن کریم :

اِنَّ اللّه لا یُغیّروا ما بِقومٍ حَتی یُغیَّروا ما باٌ نفسهم سوره رعد آییه 11

خداوند وضع هیچ قومی راتغییر نمی دهد مگراینکه خودشان تغییر دهند.

15 )شبکه های اجتماعی و رسانه های جمعی

یکی دیگر از عوامل تربیت انواع شبکه های اجتماعی سالم و رسانه های جمعی ومطبوعات و رادیو و تلویزیون وسایر جراید می باشد .شبکه های مجازی هم حالت ایجابی و سلبی وهم جنبه های مثبت و منفی در افکار و اندیشه های افراد دارند ((باتوجه به این واقعیت که نوجوانان وجوانان آینده ما هستند))

وجهان آینده ما به کلی به سلامت روحی و روانی و کارایی آنها بستگی تام و تمام دارد.یکی از مهمترین دغدغه های مردم و مسئولان طراز اول کشور بحث امنیت ملی و تربیت و پرورش جوانان این مرز و بوم است واین پدیده در تفاوت فرهنگی دو نسل پیشرفت فناوری و استفاده از شبکه های اجتماعی رایج بدون درک اطلاعات مفید از وسایل ارتباط جمعی، طلاق ، فقر،جدایی های عاطفی، رفاه و آزادی بیش ازحد،اعتیاد،شکاف طبقاتی واعتقادی نسل هاواختلاف فرزندان و والدین جستجوکردند و در عین حال رسانه های جمعی سالم و سازنده وپویا بهترین دانشگاه های تربیتی محسوب میشوند.

16 ) مدارس و آموزشگاه ها و دانشگاه ها :

از عوامل مهم و اساسی عناصر رسمی تعلیم و تربیت مراکز آموزشی و دانشگاه ها می باشد که به خاطر تدریس وظایف و حقوق افراد و انتقال ارزش ها و هنجار های اجتماعی مراکز آموزشی با وسایل موثری که برای کنترل اجتماعی در اختیار دارند یکی از مراکز عمده و اجتماعی کردن فرد تلقی می شود و مراکز آموزشی از قبیل مدارس ودانشگاه ها با تمام قوانین و مقرراتش به مثابه کارخانه ای است که یک مواد خام چون کودکان و دانش آموزان و دانشجویان با توجه به سطوح تحصیلی تحت شرایط خاص و در قالب ویژه اعمال و رفتاری را فرا می گیرند . رعایت قوانین و اطاعت از رهبران – انظباط اجتماعی ، وجدان کاری ، مسئولیت اجتماعی ، رعایت حرمت دیگران ، احترام به حقوق افراد و انسانی و حتی حقوق حیوانات ، چگونه زیستن ، امر به معروف و نهی از منکر ، عمل به واجبات و ترک محرمات و رعایت آزادی خود و دیگران و غیره از تربیت صحیح ناشی می شود .

8-آسیب های تربیتی

اثرات پنهان یا نا پایدار تربیت آسیب زا به صورت فهرست وار می باشد :

1.آموزش های ناصحیح مانع تربیت دینی است .

2.عادت دادن مانع تربیت فعال است .

3.تربیت کردن مانع تربیت شدن است .

4.وابستگی مانع بالندگی در تربیت است .

5.تشویق بیرونی مانع خود انگیختگی درونی است .

6.یاددهی مانع یاد گیری است .

7.تربیت کلامی مانع تربیت عملی است .

8.تامین اوقات فراغت مانع تکوین اوقات فراغت است .

9.مهارت دهی مانع مهارت یابی است .

انتقاد به تربیت جدید: -9

1.تربیت ابزاری

2. تربیت علمی

3.تربیت حیوانی

4.تربیت جامعه مدار

5.تربیت غیر ارزشی

6.تربیت غیر ارادی

7.تربیت اکتسابی

نتیجه:

1.تربیت یکی از اساسی ترین و بنیادی ترین و مهم ترین مباحث علوم انسانی و ارزنده ترین مبحث علوم اجتماعی و سیاسی و روان شناسی و مکتب های اخلاقی بالاخص معارف اسلامی می باشد

2.راه تربیت را باید از فطرت انسان که آفرینش خداوند متعال است آغاز کرد و آنچه به عنوان عامل تربیت و یا روش تربیت جسم و روح انسان را متاثر می سازد هنگامی می تواند موجب رشد و تعالی شود که با فطرت انسان تناسب و توازن و تطابق داشته باشد .

3.یکی ازکارکرد های اصلی علوم انسانی ومعارف اسلامی انسان ساز و روانشناسی وعلوم تربیتی این است که به والدین- معلمان ومربیان مشتاق و تشنه راه سعادت فرزندان خود هشدار دهد تا مراقب باشند چگونه با فرزندان رفتار نکنند وچگونه آنها را تعلیم ندهند و تربیت نکنند .

4.یکی از مهمترین آسیب های تعلیم این است که به علت ابزاری بودن و علمی بودن و جامعه مدار بودن وغیر ارزشی و غیر ارادی واکتسابی بودن منجر به تربیت نمی شود.

5.آموزش و تعلیم باید منجر به تربیت در کلیه زمینه های علمی و فرهنگی و هنری و اقتصادی و مالی و اجتماعی وسیاسی و نظامی و اداری شود تا جامعه پیشرفت و توسعه همه جانبه داشته باشد .مثال تربیت صحیح موجب صرفه جویی در مصرف آب برق وگاز و... می شود.

6.عدم تربیت صحیح باتوجه به تعلیم منجر به فساد در کلیه زمینه های علمی و فرهنگی و اخلاقی و هنری و اقتصادی و مالی واجتماعی و سیاسی و نظامی و اداری شده است که باعث عدم توسعه و پیشرفت همه جانبه شده است.

7.فلسفه وجودی و هدف اساسی تربیت ظهور وبروز استعداد های بالقوه انسان باعنایت به فطرت انسانی توسط عوامل و عناصر تربیت می باشد.

8.باتوجه به ابزاری وغیر ارزشی و غیر ارادی و اکتسابی و عملی بودن تربیت به اندازه علوم و فنون و فناوری و عصر ارتباطات وانفجار اطلاعات و عصر دیجیتال پیشرفت نکردیم .

9.رئوس فضائل انسانی را عفت و حکمت و شجاعت گفته اند و مجموع و عصاره این رئوس را عدالت می نامند که عامل اصلی همه این رئوس تربیت است .

10.در انسان حس های معنوی بیشتری از نظر فطری وجود دارد و معلوماتی که بطور مستقیم از راه این حواس برای تربیت انسان به دست می آید و پایه ی تمدن قرار می گیرد که عبارتند از

الف) حس شناسایی حقیقت که در علوم به کار می رود.

ب ) حس نیکویی که در اخلاق مورد استفاده قرار می گیرد و مبنای تشخیص نیک و بد است

ج ) حس زیبایی که پایه هنر است .

د ) حس فایده جویی که در فنون و صنایع به کار می آید .

ه ) حس مذهبی و ذوق و احساس و ندای دل که در دین به کار می آید.

و)حس دادگری که سرچشمه قواعد حقوقی و مبنای تشخیص عدالت است.

.11به طور کلی عصاره ی اهداف تربیت عبارتند از – رشد ، طهارت ، حیات طّیبه – هدایت ، عبادت و تقوی – قرب – رضوان – اقامه ، قسط – فلاح - تفکر و تعقل و تدّبر – استقلال و عزّت و خرد و جامعه – تعاون – تزلکیه و تهذیب و صحت ، قوت و نظافت ، و این اهداف نسبت به هم از نوعی استقلال برخوردار بود ، و نسبت به هم ارتباط عرضی دارند .

12خلاصه این که ما تعلیم یافتیم وتربیت نشدیم و مشکل و مقصر اصلی کسیست که چهارچوب های آموزشی و تربیتی را تدوین کرده و ما افرادی که ضزبه خوردیم اما تغییری ایجاد نمی کنیم

*منابع:

1-قرآن مجید

2-نهج الفصاحه

3-نهج البلاغه

4-تربیت آسیب زا(انتشارات بوستان کتاب چاپ نهم1385دکترعبدالعظیم کریمی)

5-انسان از آغازتا انجام(انتشارات بوستان کتاب 1394علامه محمد حسین طباطبایی)

6-حدودآزادی درتربیت(انتشارت انجمن اولیا و مربیان دکترعلی قائمی امیری)

7-نگاهی دوباره به تربیت اسلامی(انتشارات مدرسه دکترخسرو باقری)

8-حکمت های گم شده درتربیت(انتشارات عابد1385دکترعبدالعطیم کریمی)

9-مبانی تربیتی فرد وجامه ازدیدگاه اقبال(انتشارات برگ1372پروفسورسیدّین)

10-تربیت جنسی-فصل نامه شمارهشت(پاییز1384)