تمرکز (Focus) یکی از پله های رسیدن به یک زندگی ایده آل است . حتما برایتان پیش آمده که در حال دیدن یک فیلم باشید یا در حال مطالعه کتابی باشید ، اما وقتی به خودتان می آیید می بینید که مدتی است که حواستان به جای دیگری پرت شده چیزی از مطلبی که می خواندید یا فیلمی که می دیدید متوجه نشده اید . ذهن ما همچون پسر بچه ای بازیگوش است و اگر مراقبش نباشیم از دستمان فرار می کند و باید برای باز گرداندنش به خانه کلی به دنبالش بدویم .آنچه برای نگه داشتن این پسر بچه در خانه لازم است افکار سرگرم کننده است یعنی برای داشتن تمرکز باید همواره ذهن را با موضوع در گیر کنید و چالش ایجاد کنید ، تا وقتی که موضوع برای ذهن جذابیت داشته باشد تمرکز خود را از دست نخواهید داد .
تمرکز چیست؟ (What is the focus) به بیان ساده فرآیند به ذهن سپردن و حفظ یک موضوع تمرکز می گویند و بهترین حالت تمرکز تقویت ذهن زمانی است که بتوانید حواس پرتی را کنار بگذارید. برخی فکر می کنند تمرکز یعنی اینکه شما برای مدتی فکر کردن را کنار بگذارید ، باید بگویم تقریبا غیر ممکن است. کافی است با انجام تمریناتی سعی کنید ذهنتان را با یک موضوع درگیر کنید و افکار گزاف را از ذهنتان دور کنید تا تمرکز ذهن بالاتری داشته باشید.
تمرکز ذهن
تمرکز ذهن (Focus of mind) بسته به عوامل زیادی است، اما تحقیقات نشان می دهد مدت زمانی که ذهن می تواند به یک موضوع فکر کند حدود 5 ثانیه است و بعد از آن افکار دیگر موجب حواس پرتی (Distractions) می شوند البته با انجام تمرینات قطعا می توانید این زمان را افزایش دهید.
در نظر بگیرید در حال محاسبه یک پروژه ی مهم هستید و سخت مشغول محاسبات هستید که ناگهان با شما تماس می گیرند و به شما اطلاع می دهند که یکی از قسط های بانکی را پرداخت نکرده اید و فقط تا فردا مهلت پرداخت دارید ، مکالمه ی شما که به پایان می رسد قصد دارید دوباره به محاسبه بپردازید ،اما چون دیگر تمرکز ذهن ندارید قطعا عملکردتان تغییر می کند و نمی توانید مثل چند دقیقه قبل باشید.
تمرکز کردن کار سختی نیست اگر بلد باشید ذهنتان را آماده کنید. برای داشتن تمرکز ذهن در کار باید به عوامل زیادی توجه کنید و به ذهنتان فرصت دهید تا روی موضوع فوکوس کند و تمام دقتش را به آن دهد.
حفظ تمرکز
حفظ کردن تمرکز و تمرکز ذهن به هیچ عنوان ذاتی نیست و تنها با تمرین می توانید آن را به دست بیاورید . پس سعی کنید زمانی را در روز به تمرین برای تمرکز ذهن اختصاص دهید تا یاد بگیرید در مواقع لازم تمرکز کردن را از کجا و چگونه باید بدست بیاورید.
اگر اندکی به قانون جذب معتقد باشید باید بدانید که تمرکز ذهن یکی از راه های موثر در رسیدن به اهدافتان است اما متاسفانه اکثر ما در این مواقع تمرکز ذهن خود را روی مسائل حاشیه می گذاریم و در نتیجه به موفقیت دلخواهمان نمی رسیم و به مرور زمان اهدافمان را فراموش می کنیم .
بیایید برای رسیدن به موفقیت دلخواه تمرکز ذهن تان را روی یک موضوع بگذارید و تا آن را به پایان نرسانده اید به چیز دیگری فکر نکیند حالا هر آنچه که می خواهد باشد هدف شما اولویت مهم تری است یادتان باشد.
افزایش تمرکز و دقت
افزایش تمرکز ذهن و دقت (Increased focus and accuracy) مانند گنجینه ای پر از طلا شرایط زندگیتان را تغییر می دهد. فردی را در نظر بگیرید که مدام قول هایش را فراموش می کند ، قرار های مهم کاری اش را از یاد می برد و یا به دلیل حواس پرتی مدام دچار اشتباهاتی می شود که چون دلیلش را حواس پرتش می داند خودش را هم انقدر مقصر نمی داند اما همیشه در حال توضیح دادن برای بقیه است مجبور است برای کارفرما دلیل بیاورد که چرا تماسش را فراموش کرده یا به همسرش توضیح دهد که فراموش کرده تلفن همراهش را با خود ببرد. او همیشه نگران است و پر از احساساتی منفی است که به او یادآور می شوند که از هوش کمی بر خوردار است و به طبع اعتماد به نفسش (Self Confidence) را از دست می دهد.
اما در مقابل فردی را که با اعتماد به نفس کامل می داند که کار هایش را بدون نقض و با دقت تحویل می دهد با اعتماد از کار هایش دفاع می کند و همیشه در جامعه شخصیت بهتری را از خود نشان می دهد زیرا مسولیت پذیر تر است و با برنامه کامل پیش می رود. به همین سادگی متوجه خواهید شد افزایش تمرکز ذهن و دقت چه تاثیری در زندگی می گذارد و برای ایجاد یک تغییر بزرگ در زندگی کافی است راه های افزایش تمرکز ذهن و دقت را به کار بگیرید . پس بهتر است بگوییم تعریف تمرکز به اعتماد به نفس ، مسئولیت پذیری (responsibility) و برنامه ریزی نیز وابسته است که با داشتن آن به راحتی ارتفاع پله های موفقیت را کوتاه می کنید.
چگونه تمرکز کنیم ؟
چگونه تمرکز کنیم ؟( How to focus) وقتی این همه از حفظ تمرکز ذهن و تاثیر آن در زندگی می گوییم قطعا همگی مشتاق می شویم تا بدانیم چگونه می توانیم به آن مقدار از تمرکز دست پیدا کنیم . برای اینکه بدانید چگونه باید تمرکز کنید سعی کنید نکات پایین را به خاطر بسپارید تا بتوانید ذهن بازیگوشتان را اندکی محدود کنید و به کارهایتان رسیدگی کنید.
ابتدا باید بگویم از جملات مثبت استفاده کنید .
یک جای مخصوص را درنظر بگیرید. برای تمرکز کردن روی یک موضوع لازم است در جایی قرار بگیرید که حواستان پرت اطراف نشود ، بهتر است در جایی آرام و مرتب سعی کنید متمرکز شوید.
تمرکز کردن را تمرین (Practice concentrating) کنید ، سعی کنید در روز زمانی را برای این کار مشخص کنید .
تمرینات بدنی نیز مهم هستند پس مراقب سلامت جسمانی خود نیز باشید.
بهترین زمان خودتان را پیدا کنید، هر فرد در روز ساعت مشخصی را دارد که در آن زمان از هر لحاظ شرایط بهتری را دارد مثلا بعضی ها عصر ها عملکرد بهتری دارند برخی دیگر شب ها راحت ترند سعی کنید پیک کاری خودتان را کشف کنید.
برنامه ریزی و مدیریت زمان (Planning and time management) داشته باشید . برنامه داشتن خود یک چالش ذهنی است که موجب می شود بیشتر روی کار هایتان تمرکز کنید .
با انگیزه کار هایتان (Work motivation) را انجام دهید.
از خیالبافی (Fantasy) دوری کنید .
سرتان را خیلی شلوغ نکنید تا در انجام کار ها دچار سردرگمی (Confusion) نشوید .
معنی تمرکز
معنی تمرکز (Meaning of concentration) زمانی به طور ملموس احساس می شود که در زندگی آن را به کار بگیرید .معنی تمرکز از نظر لغوی به معنای گرد آمدن در یک جا است و وقتی می گوییم تمرکز در واقع می خواهیم افکارمان را به سمت یک مورد هایلایت شده سوق دهیم و قرار است به یک موضوع مشخص فکر کنیم و افکار گزاف را حذف کنیم .با تمرکز کردن روی هدف عادت های غلط را از خودتان دور کنید و از این سرمایه ی ارزشمند استفاده کنید.
روی یک هدف تمرکز کنید و تا به نتیجه نرسیده اید دست از سرش بر ندارید .تحقیقات نشان می دهند که افرادی که می خواهند چند کار را همزمان با هم انجام دهند معمولا موفق نمی شوند البته شاید کار ها را به اتمام برسانند اما موفقیت بحث دیگری است که آنها معمولا از آن قافله دور می مانند.
حواس پرتی و نداشتن تمرکز (Lack of focus) میزان زیادی از انرژی شما را تصاحب می کند و شما مجبور می شوید مدام به دنبال راه چاره بگردید و به مرور دیگر انرژی ای برای جنگیدن و رسیدن به هدفتان برایتان باقی نمی ماند و تبدیل به یک فرد بی انگیزه می شوید .حالا که هم از معنای تمرکز ذهن آگاهید و هم از عواقب حواس پرتی ، برای متمرکز ماند روی اهدافتان لازم است با نیرویی شکست نا پذیر روی اهدافتان متمرکز شوید.
در اخر باید بگویم دلایلی که برای حواس پرت خود می آورید همگی بهانه هایی بیش نیستند که می خواهند وجدان شما را قانع کنند که شما مقصر نیست در حالی که تنها کسی که بر شما کنترل کامل دارد فقط خودتان هستید پس هرچه زودتر برای موفق شدن خود اقدام کنید و با تمام بهانه ها بجنگید .
لطفا برای کسب اطلاعات بیشتر سایر مقالات متخصصان مرکز مشاور خانواده آویژه را مطالعه نمایید .
در این راستا مرکز مشاوره خانواده و روانشناسی آویژه خدمات متنوعی را در زمینه مهارت های زندگی به شما هم میهنان عزیز ارائه میدهد .
منبع: Concentration Exercises for Training and Focusing the Mind
https://psychology.avije.org/psychological-counseling/control-mind/