یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در موفقیت هر وب‌سایت، سرعت آن است. تجربه نشان داده است که وب‌سایت‌هایی که با سرعت بیشتری در مرورگر کاربر ظاهر می‌شوند رتبه‌های بسیار بهتری در نتایج جستجو به دست می‌آورند؛ نرخ تبدیل بالاتری دارند؛ بانس‌ریت (Bounce Rate) آنها کمتر است؛ بازدیدکنندگان زمان بیشتری را در آنها صرف می‌کنند و در مجموع، تجربه بهتری را برای کاربر رقم می‌زنند و کاربران بیشتری را جذب و حفظ می‌کنند. به همین دلیل، استفاده از ابزارها و وب‌سایت‌هایی که سرعت بارگذاری وب‌سایتتان را تست و ارزیابی می‌کنند ضروری است تا بتوانید به کمک اطلاعات و راهنمایی آنها جرح و تعدیلات لازم را اِعمال کنید و بهترین عملکرد ممکن را در این زمینه شاهد باشید.
تست سرعت چه مواردی را می‌سنجد؟
زمانِ پاسخ (Ping Time): زمانی است که صرف می‌شود تا یک بسته از سمت شما به سرور ارسال شده و پاسخ آن دریافت شود. عددِ کوچک‌تر، مطلوب‌تر است. زمان‌های زیر ۶۰ میلی ثانیه برای پینگ، مطلوب تلقی می‌شود: عددِ کوچک‌تر، مطلوب‌تر است. این پارامتر نشان‌دهنده نوسانِ پارامترِ Ping Time است، هرچه این نوسان کمتر باشد، کیفیتِ ارتباط اینترنت شما پایدارتر است. به‌ویژه این که مقدار Jitter از Ping Time بیشتر نباشد.
سرعت دانلود: سرعت دریافت اطلاعات از سرور را مشخص می‌کند. عدد بزرگ‌تر مطلوب‌تر است. این همان «پهنای باند دریافت» شماست.
سرعت آپلود: سرعت ارسال اطلاعات به سرور را مشخص می‌کند. عدد بزرگ‌تر مطلوب‌تر است. این همان «پهنای باند ارسال» شماست. معمولا بیشتر ارتباطات اینترنتی را طوری تنظیم می‌کنند که سرعت دانلود بیشتر از سرعت آپلود است.
نکته مهم: واحد پهنای باند بیت بر ثانیه است که با نماد b/s یا bps نمایش داده می‌شود. یعنی در هر ثانیه چه تعداد bit (اطلاعات دیجیتال با مقدار صفر یا یک) منتقل می‌شود. معمولا برای اعداد بزرگ از کیلوبیت بر ثانیه (Kb/s) به معنی «۱۰۲۴ بیت بر ثانیه» و مگابیت بر ثانیه (Mb/s) به معنی «۱۰۲۴ کیلوبیت بر ثانیه» استفاده می‌شود.
ولی توجه داشته باشید که سرعت دانلود و آپلود را در نرم‌افزارهای دانلود با واحدِ بایت بر ثانیه یا همان B/s (با حرف B بزرگ) نمایش می‌دهند، که هر 8 b/s برابر با 1 B/s است، از این رو زمانی که می‌گوییم سرعت دانلود ۱۰۰ KB/s است، یعنی پهنای باند دریافتی ۸۰۰ Kb/s است.
1. ابزار PageSpeed Insights گوگل
گوگل یک ابزار تست سرعت وب‌سایت است که از 1 تا 100 به سرعت وب‌سایت شم امتیاز می‌دهد. هر چه این امتیاز بالاتر باشد، سایت شما وضعیت بهتری دارد. به طور کلی، کسب امتیاز بالاتر از 85 به معنی عملکرد مطلوب وب‌سایت خواهد بود. PageSpeed هم نسخه دسکتاپ و هم نسخه موبایل
وب‌سایت شما را آنالیز کرده و توصیه‌های لازم را نیز ارائه می‌کند.
این ابزار کاربردی هر صفحه را بر مبنای عملکرد آن در موارد زیر ارزیابی می‌کند:
زمان بارگذاری قسمت بالایی صفحه (بخش above-the-fold): فاصله زمانی بین درخواست کاربر برای بارگذاری یک برگه جدید تا لحظه‌ای که محتوای بالای صفحه توسط مرورگر پردازش شده و نمایش داده می‌شود.
زمان بارگذاری کل صفحه: فاصله زمانی بین درخواست کاربر برای بارگذاری یک برگه جدید تا لحظه‌ای که کل محتوای صفحه توسط مرورگر پردازش شده و نمایش داده می‌شود.گزارش موبایلی یک مقوله دیگر با عنوان «تجربه کاربری» را نیز در برمی‌گیرد که در امتیازدهی وب‌سایت لحاظ خواهد شد. به‌عنوان‌مثال در تست نسخه موبایل برای مواردی مانند پیکربندی Viewport (ناحیه قابل مشاهده کاربران از یک صفحه وب)، اندازه اهداف لمسی (دکمه‌ها و لینک‌ها) و همچنین اندازه فونت اهمیت خاصی در نظر گرفته می‌شود. اخیراً کارگروه PageSpeed Insights یک ابزار جدید تست سرعت وب‌سایت را در سایت think with Google راه‌اندازی کرده‌اند که امتحان کردن آن نیز خالی از لطف نیست.
2. GTmetrix
وب‌سایت GTmetrix یکی دیگر از ابزارهای تست سرعت سایت‌هاست که با توجه به PageSpeed و شاخص YSlow (بر مبنای استانداردهای یاهو) از A تا F به وب‌سایت شما امتیاز می‌دهد. گزارش‌های GTmetrix در شش بخش مختلف، شامل PageSpeed، YSlow، نمودار آبشاری، محور زمانی بارگذاری، ویدئو و تاریخچه یا سوابق ارائه می‌شود.
با ثبت‌نام و دریافت یک حساب کاربری رایگان می‌توانید وضعیت وب‌سایتتان را از هفت موقعیت جغرافیایی مختلف ارزیابی کنید. علاوه بر این، امکان انتخاب نوع مرورگر (کروم یا فایرفاکس) و نحوه اتصال (دایال آپ یا اینترنت پرسرعت) نیز وجود دارد. ازجمله سایر ویژگی‌های پیشرفته‌تر این ابزار، میتوان به قابلیت تهیه ویدئو از بارگذاری سایت (ضبط و نمایش لحظه به لحظه بارگذاری وب‌سایت برای پیدا کردن بخش‌هایی که بارگذاری سایت را بیشتر به تعویق می‌اندازند) و همچنین امکان مستثنا کردن تبلیغات و نمایش تأثیر آنها بر بارگذاری سایت اشاره کرد.
توجه داشته باشید که بدون ثبت‌نام و ایجاد یک حساب کاربری رایگان علاوه بر اینکه به بسیاری از گزینه‌های بالا دسترسی نخواهید داشت، معمولاً در ابتدای درخواست برای بررسی سرعت سایت باید مدتی در صف وب‌سایت‌های متقاضی منتظر بمانید.
3. WebPageTest
وب‌سایت WebPageTest شباهت زیادی به ابزارهای بالا دارد، اما امکان انتخاب موقعیت‌های جغرافیایی و مرورگرهای بسیار بیشتری (ازجمله مرورگرهای موبایل و مدل‌های مختلف گوشی‌های هوشمند) را در اختیار کاربر قرار می‌دهد. این ابزار کاربردی بر اساس تست‌های مختلف عملکردی خود، مانند تست‌های TTFB، فشرده‌سازی، کش کردن، استفاده مؤثر از CDN و موارد مشابه، از A تا F به وب‌سایت شما امتیاز می‌دهد.
گزارش WebPageTest در هشت بخش ارائه می‌شود؛ شامل خلاصه گزارش، جزئیات، مرور عملکرد، جزئیات بارگذاری محتوا، اسکرین‌شات‌ها و همچنین دو بخش آنالیز تصاویر و نقشه سرعت بارگذاری اجزای مختلف برگه مورد نظر. علاوه بر این، روش سنجش این ابزار تا حدی منحصر به فرد است؛ از این بابت که می‌توانید تست را با استفاده از دکمه RE-RUN THE TEST در صفحه خلاصه گزارش (Summary) تکرار کنید و نتایج اولین بازدید و بازدیدهای تکراری را با هم مقایسه کنید. این قابلیت می‌تواند در تشخیص تأخیر اولیه DNS (که قبلاً به آن اشاره شد) کارساز باشد. در مجموع، WebPageTest قابلیت‌های پیشرفته‌ای دارد که از آن میان میتوان به قابلیت ضبط و نمایش ویدئویی بارگذاری سایت (مشابه GTmetrix)، غیرفعال سازی جاوا اسکریپت، نادیده گرفتن SSL و امکان انتخاب گوشی‌ها، کشورها و مرورگرهای مختلف برای انجام تست سرعت وب‌سایت اشاره کرد.
4. dotcom-monitor
یک ابزار تست سرعت نسبتاً ساده است، اما تست سرعت وب‌سایت از نواحی جغرافیایی مختلف را به طور هم‌زمان اجرا می‌کند و نتایج تست را در یک صفحه نشان می‌دهد که با کلیک بر روی هرکدام از مناطق می‌توانید گزارش وضعیت آن را در ستون سمت چپ مشاهده کنید. اگر امکان بررسی وضعیت سرعت سایت در نواحی مختلف جهان برایتان اهمیت دارد، این قابلیت می‌تواند باعث صرفه‌جویی قابل توجهی در وقت شما شود؛ چرا که در بقیه ابزارهای تست سرعت وب‌سایت برای بررسی وضعیت سرعت بارگذاری سایت در هر منطقه باید مجدداً تست را اجرا کنید. علاوه بر این، در ستون سمت چپ دو زبانه وجود دارد که وضعیت سرعت سایت در اولین بازدید (زبانه First Visit) و بازدیدهای بعدی (Repeat Visit) را به صورت مجزا نشان می‌دهد.
5. Yellow Lab Tools
یک ابزار تست عملکرد و کیفیت وب‌سایت است که اطلاعات فراوان و برخی ویژگی‌های منحصر به فرد را ارائه می‌دهد که در سایر ابزارهای تست سرعت وب‌سایت‌ها وجود ندارد. این ابزار بر اساس شاخص‌هایی مانند حجم صفحه، تعداد درخواست‌ها، DOM (Document Object Model)، ایرادات جاوا اسکریپت و CSS و پیکربندی سرور، از A تا F به وب‌سایت امتیاز می‌دهد.
6. DevTools گوگل کروم
یکی دیگر از ابزارهای سهل‌الوصولی که برای تست سرعت وب‌سایت نباید از قلم بیندازید، DevTools مرورگر محبوب کروم است. این ابزار علیرغم سادگی، ویژگی‌های پیشرفته‌ای نیز دارد و با استفاده از کلیدهای میانبر زیر در هر زمانی که بخواهید می‌توانید آن را اجرا کنید:
ویندوز: F12 یا Ctrl + Shift + I
مک: Cmd + Opt + I
گوگل در جدیدترین به‌روزرسانی‌های خود امکان نمایش جزئیات بارگذاری سایت را به نمودار آبشاری DevTools اضافه کرده است. از این طریق به‌راحتی و با جزئیات دقیق می‌توانید ببینید که بارگذاری چه مواردی بیشتر وقت می‌گیرد. برای استفاده از این قابلیت به زبانه Performance بروید و با استفاده از کلید ترکیبی Ctrl + E فرآیند تست را آغاز کنید. پس از چند ثانیه با فشردن دکمه Stop می‌توانید گزارش تست را در بخش‌های مختلف این قسمت مشاهده کنید.
7. Sucuri Load Time Tester
نیز ابزار سریع و ساده‌ای برای سنجش عملکرد وب‌سایت از نقاط جغرافیایی مختلف است. این وب‌سایت، سرعت اتصال و TTFB هر یک از مناطق را به همراه نمودار مقایسه‌ای و امتیاز کلی وب‌سایت نمایش می‌دهد.
8. Pagelocity
یکی دیگر از ابزارهای تست سرعت وب‌سایت است که در امتیازدهی به سایتها روش خاصی دارد. این ابزار با توجه به مؤلفه‌هایی مانند عملکرد، سئوی داخلی و وضعیت کدهای وب‌سایت از 1 تا 100 به آن امتیاز می‌دهد. به‌علاوه، برای بهینه‌سازی هر یک از این قسمت‌ها توضیحات و توصیه‌های متناسبی را نیز ارائه می‌کند. ضمناً این ابزار یک افزونه برای کروم دارد که با نصب آن می‌توانید صفحه‌ای که بازکرده‌اید را فوراً آنالیز کنید.
سخن آخر
در این مقاله سعی کردیم فقط تعدادی از ابزارهای و سایتهای تشخیص سرعت سایت را برایتان آماده کنیم ،البته سایتها و ابزارهای زیاد دیگه ای هم وجود دارد که میتوان از آنها استفاده کرد. از هرکدام از این ابزارها که استفاده می‌کنید، این نکته مهم را به خاطر داشته باشید که تست مستمر سرعت و عملکرد وب‌سایت بسیار مهم و ضروری است؛ چرا که بدون اطلاع از این شاخص مهم نمی‌توانید وضعیت وب‌سایتتان را بهبود ببخشید و در نتیجه، علاوه بر مشکلاتی که در رابطه با تجربه کاربری پیش خواهد آمد، باید عواقب سنگینی را نیز در بحث سئو به جان بخرید. به‌علاوه، پس از اطلاع از ایرادات موجود لازم است که قدم‌های بعدی برای رفع آنها را بردارید. اکثریت قریب به اتفاق ابزارهای بالا توصیه‌های لازم برای رفع ایرادات شناسایی شده را نیز در اختیار شما قرار می‌دهند. کافی است که به هشدارها و پیشنهادات ارائه شده توجه کنید تا محبوب کاربران و مشتریان و همچنین موتورهای جستجو بشوید.