تفسیر روانشناسی نقاشی کودک

تفسیر نقاشی کودکان از نظر روانشناسی بسیار جالب است. همه خطوط ریز و درشت در روانشناسی نقاشی کودک اهمیت داده می شود. در تفسیر نقاشی کودکان علم روانشناسی دسته بندی سنی مخصوصی انجام داده است تا موقعیت مشخصی از تصویر ذهنی کودکان صورت بگیرد. 

نوع دایره هایی که کشیده می شود، طرز گرفتن مداد و میزان فشاری که روی کاغذ داده می شود همگی بخشی از تفسیر نقاشی کودکان از نظر روانشناسی است بنابراین باید همه بخش های روانشناسی نقاشی کودک به طور دقیق بررسی شود و نگاه عمیق به موضوعات وجود داشته باشد به طوری که روحیات کودکان در همان ابتدای طفولیت و سنجیده شود.

تفسیر نقاشی کودک چیست

روانشناسی نقاشی کودک فرآیند تفسیر را به سه دسته مهم تقسیم کرده است:

۱روانشناسی نقاشی کودک دو تا چهار سال:

این مرحله معمولاً با خط خطی های نامرتب همراه است و از نظر روانشناسی نقاشی کودک هیچ واقع گرایی در نقاشی دیده نمی شود در واقع با یک نگاه اجمالی به نقاشی هیچ چیز خاصی در تصویر وجود ندارد . اما گاهی دیده می شود که کودک در نقاشی خود واقع گرایی مستحکم ایجاد می کند مثلاً قصد دارد با خطوط درهم تصویری مانند ماشین و یا خانه بکشد که بخش مهمی از کار را شامل می شود و اثر بخشی خوبی دارد. از نظر روانشناسی نقاشی کودک، کودکانی که رده سنتی کمتر از 4 سال دارند نقاشی را نوعی سرگرمی برای خود می دانند و بیشتر تمرین می کنند تا چطور مداد را به دست بگیرند و یا نقاشی های خاصی داشته باشند از رده های سنی بالاتر موقعیت روانی کودکان سنجیده می شود.

۲روانشناسی نقاشی کودک چهار تا هفت سال:

در این مرحله کودک تلاش می کند تا تصاویری که با چشم خود دیده است را کپی کند. او ساده ترین تصور خود از چهره انسان و کامیون و درخت را نقاشی می کند اما خبری از جزئیات نیست. در واقع در ابتدای کار یک شکل کلی رسم می کند اما در مرحله آخر سعی می کند یک سری جزییات را به نقاشی اضافه کند. مثلاً در ابتدا خانه و ماشین می کشد بعد جلوی درب خانه چند گل می کشد و سعی می کند جزییات حیاط خانه را تا حدودی نقاشی کند. در رده سنی 4 تا هفت سال بررسی موقعیت روانی کودک توسط روانشناسی نقاشی کودک و مفهوم رنگ ها در نقاشی به دقت ارزیابی می شود به طوری که کودکان رنگ های روشن و تیره را از هم تشخیص می دهند و این موضوع سبب می شود تا تصاویر بهتری ترسیم کنند. 

۳روانشناسی نقاشی کودک بالای 7 سال:

از هفت سال به بالا موقعیت نقاشی فرق می کند به طوری که آبشارها و ستاره های دریایی وارد کاغذ نقاشی می شود و همینطور جزییات چهره انسان ها بیشتر و بهتر به نمایش گذاشته می شود این موضوع سبب می شود که موقعیت واقع گرایی در نقاشی بهتر و بیشتر در نظر گرفته شود و اثر بخشی خوبی داشته باشد.

حتما بخوانید: آموزش نقاشی کودک

مزایای روانشناسی نقاشی کودک چیست

کودکان نظرات خود را توسط نقاشی بیان می کنند، ترس ها، امیدها، نگرانی ها، سطح پیشرفت و توانایی ها همگی با نقاشی مشخص می شود. رشد فکری کودکان به طور کلی بر اساس توانایی و مهارت های علمی صورت می گیرد و نقاشی نیز بخش مهمی از این رشد است. روانشناسی نقاشی کودک کمک می کند تا کودک هر آنچه در ذهن خود دارد را نمایش دهد و والدین بدون هیچ مشکلی متوجه روحیات کودکان خود شوند. یکی از انواع تفسیر نقاشی کودک تفسیر نقاشی آدمک است که کودک آدم کشیده و یک فرد متخصص آن را تفسیر می کند.

مزایای روانشناسی نقاشی کودک را با هم بررسی می کنیم:

مشخص کردن سطح هوش عاطفی کودکان:

به کمک روانشناسی نقاشی کودک می توانید سطح هوش عاطفی فرزند خود را بسنجید مثلاً کودکانی که در رنگ آمیزی، از خطوط بیرون نمی زنند کودکان تیز هوش تری هستند و تمرکز بهتری روی کار دارند.

کنترل دست و چشم ها:

کنترل دست و چشم ها از دیگر مزایای روانشناسی نقاشی کودک است به طوری که دید روانشناسی مشخص می کند که کودک چقدر روی دست و چشم های خود تمرکز دارد و می تواند هماهنگی لازم را فراهم سازد از سوی دیگر بررسی ها نشان می دهد که دست ها و چشم ها ساختار مهمی روی ذهن هستند و باید موقعیت ذهن سنجیده شده و مورد بررسی قرار بگیرند.

شناخت روحیات کودک:

والدینی که به کم هوشی فرزندان خود شک دارند می توانند از روانشناسی نقاشی کودک کمک بگیرند، در این راستا تکنیک هایی بررسی می شود که کمک می کند تا متوجه شوید که فرزند شما از نظر ذهنی چقدر مشکل دارد. کودکانی که روان ناآرامی دارند مداد را روی کاغذ فشار می دهند و یا خطوط را با بی حوصلگی کامل رسم می کنند. شاید بارها با چنین چیزی برخورده باشید اما به آن توجه نکرده باشید.

یادگیری اصولی نقاشی:

با کمک روانشناسی نقاشی کودکانه، فرزند شما یاد می گیرد که به خود کمک کند برای تمرکز بهتر و سعی می کند آنچه در ذهن خود را بهتر روی کاغذ بیاورد این استراتژی موقعیت یادگیری را بهبود داده و مورد بررسی قرار می دهد و بسیار اثر گذار است.

حتما بخوانید: تفسیر نقاشی کودک در مورد شادی

راه های تفسیر نقاشی کودکان

شاید این تصور ایجاد شود که تحلیل نقاشی کودکان کار دشواری نیست اما همه چیز باید دقیق و حساب و کتاب شده باشد بهترین روش برای تفسیر نقاشی کودکان مراجعه به متخصص و روانشناس کودک و نوجوان است به طوری که به همه جزییات دقت شود و همه ابعاد نقاشی مورد بررسی قرار بگیرد بگذارید کمی از عملکرد روانشناسی نقاشی کودک برایتان صحبت کنیم تا متوجه شوید که راه های تفسیر نقاشی کودکان چقدر متنوع است:

بررسی خطوط کج و ناهماهنگ:

در روانشناسی نقاشی کودک خطوط کج و ناهماهنگ به دقت بررسی می شود و تشخیص این است که کودک درگیر مشکلات عاطفی و احساساتی است. این کودکان معمولاً روحیه بسیار شکننده دارند و در محیط خانه یا جامعه دچار مشکل شده اند و از ضعف احساسی بالایی برخوردار هستند.

عدم تناسب بین اجزای نقاشی:

در صورتی که در نقاشی کودک اجزا بزرگتر از حد معمول کشیده شود نشان از اختلالات عاطفی است. مثلاً کودک خانه را بسیار بزرگتر از درخت و کوه می کشد و این تفاوت ابعاد بسیار غیر طبیعی به نظر می رسد. درمان ها و مشاوره های روانشناسی در این زمینه نقش کمک کننده دارد.

شناخت رنگ ها:

منظور از شناخت رنگ ها در روانشناسی نقاشی کودک، این نیست که کودک بتواند صورتی کمرنگ از پر رنگ را تشخیص دهد اما انتظار می رود که کودک رنگ های شاد را به نسبت رنگ های دیگر تشخیص دهد و نسبت به آنها واکنش نشان دهد رنگ ها سبب هیجان کودک می شود پس اگر کودکی از دیدن رنگ سرخابی یا نارنجی پر رنگ هیجان زده نشد یعنی تعریف درستی از رنگ ها در ذهن او دیده نمی شود و این موضوع باعث می شود که وضعیت عاطفی کودک متفاوت به نظر برسد.

رنگ های سیاه و بنفش نشان از تسلط در کودک است و او شخصیت سلطه گر دارد از سوی دیگر آبی نشان از دلسوز بودن است و رنگ قرمز برگرفته از هیجان کودک است. به طور کلی رنگ ها در بین کودکان اثربخشی خوبی دارند. کودکانی که از رنگ زرد در نقاشی خود استفاده می کنند معمولاً هوش و طبیعتی گرم دارند و برنگ سبز نیز نشان از روحیه هنرمندی کودک است.

مفهوم شکل ها:

یکی از مهمترین روش های روانشناسی نقاشی کودک، بررسی مفهوم شکل ها است. مثلاً اگر دقت کرده باشید کودکان در نقاشی خود از خورشید استفاده می کنند چون برایشان نشان از امنیت و شادی و گرما است و به نوعی قدرت بخش محسوب می شود. خانه در نقاشی کودکان به صورت یک مربع و مثلث کشیده می شود به نوعی نشان از هسته گرم خانواده است البته روانشناسی نقاشی کودک در این زمینه هم به علاقه و هم به تنفر اشاره می کند. خانه ها اغلب بدون در ورودی هستند .

مفهوم صورتک ها:

صورتک ها در نقاشی کودکان اغلب نشان از کاراکتر مادر است به طوری که کودک مادر را نقطه امن خود می داند. چندین صورتک کنار هم، هم می توان نشان از اعضای خانواده باشد و هم دوستان خیالی را مشخص سازد.

در ادامه بخوانید: تفسیر سر در نقاشی کودکان

کلام آخر

روانشناسی نقاشی کودک توسط فرد متخصص کمک می کند تا جلوی ضرر را زودتر بگیرید و در صورت وجود مشکلات مختلف در کودک بتوانید ساختار درستی برای آن ارزیابی کنید. در ضمن به دلیل تحصیلات متخصص کودک در این حوزه تشخیص و ارزیابی نقاشی دقیق تر است.

سوالات متداول

1- ✔️ تفسیر نقاشی کودک چیست؟

✔️ روانشناسی نقاشی کودک کمک می کند تا کودک هر آنچه در ذهن خود دارد را نمایش دهد که در متن مقاله شرح داده شده است.

2- ✔️ مزایای روانشناسی نقاشی کودک چیست؟

✔️ کودکان نظرات خود را توسط نقاشی بیان می کنند، ترس ها، امیدها، نگرانی ها، سطح پیشرفت و توانایی ها همگی با نقاشی مشخص می شود که در متن مقاله مطرح شده است.

3- ✔️ راه های تفسیر نقاشی کودکان چیست؟

✔️ بهترین روش برای تفسیر نقاشی کودکان مراجعه به متخصص و روانشناس کودک و نوجوان است که در متن مقاله توضیح داده شده است.

منبع : تفسیر روانشناسی نقاشی کودک