دنیا، دنیای خوب و بد، درست و غلط، زشت و زیبا، دوست و دشمن، بزرگ و کوچک، عالی و دانی... است. به بیان دیگر، دنیا دنیای تفاوت هاست. بعضی از تفاوت ها مساوی و یکسان هستند؛ مانند شب و روز، با این که متفاوت هستند ولی نمی توان یکی را بر دیگری ترجیح داد و بعضی مساوی نیستند و با توجه به تفاوت موجود، یکی بر دیگری ترجیح داده می شود؛ مانند عالم و جاهل که مساوی نیستند و عالم بر جاهل ترجیح داده می شود. از این نمونه ها به وفور دیده می شود که قرآن مجید با عبارت « هل یستوی و مایستوی و...» به بعضی از آنها اشاره فرموده است:
ـ نابینا و بینا: «... قُلْ هَلْ یَسْتَوِی الأَعْمَی وَ الْبَصِیرُ...؛ ... بگو: آیا نابینا و بینا یکسان هستند؟...»(رعد، آیه 16)
ـ شنوا و ناشنوا: «مَثَلُ الْفَرِیقَیْنِ کَالأَعْمَی وَ الأَصَمِّ وَ الْبَصِیرِ وَ السَّمِیعِ هَلْ یَسْتَوِیَانِ مَثَلا أَفَلاتَذَکَّرُونَ؛ وصف این دو گروهِ[کافر و مؤمن] همچون نابینا و ناشنوا، وبینا و شنواست، آیا مساوی هستند؟ پس چرا متوجه نمی شوید؟»(هود، آیه24)
ـ ظلمات و نور: «... أَمْ هَلْ تَسْتَوِی الظُّلُمَاتُ وَ النُّورُ...؛... آیا تاریکی ها و نور برابرند؟...»(رعد، آیه 16)
ـ دانا و نادان: «... قُلْ هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَ الَّذِینَ لایَعْلَمُونَ إِنَّمَا یَتَذَکَّرُ أُولُو الأَلْبَابِ؛ بگو: آیا کسانی که می‌دانند با کسانی که نمی‌دانند یکسانند؟! تنها خردمندان متذکّر می‌شوند!»(الزمر، آیه9)
ـ سایه و آفتاب: «... وَ لا الظِّلُّ وَ لا الْحَرُورُ...؛ ... و نه سایه و نه بادِ گرم...»(فاطر، آیه٢١)
ـ مرده و زنده: «... وَ مَا یَسْتَوِی الأَحْیَاءُ وَ لا الأَمْوَاتُ...؛... و زندگان و مردگان نیز[با هم] یکسان نیستند...»(فاطر، آیه٢2)
ـ آب شیرین و آب تلخ: « وَ مَا یَسْتَوِی الْبَحْرَانِ هَذَا عَذْبٌ فُرَاتٌ سَائِغٌ شَرَابُهُ وَ هَذَا مِلْحٌ أُجَاجٌ...؛ دو دریا مساوی نیستند: این یکی گوارا و شیرین و نوشیدنش لذت بخش و آن دیگری بسیار شور و متمایل به تلخی است....»(فاطر، آیه12)
ـ نیکی و بدی: «وَ لاتَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَ لاالسَّیِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ...؛ هرگز نیکی و بدی یکسان نیست؛ بدی را با نیکی دفع کن...»(فصلت، آیه34)
ـ نیکوکار و بدکار: «... وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَ لاالْمُسِیءُ قَلِیلا مَا تَتَذَکَّرُونَ؛... و کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده‌اند با بدکاران یکسان نخواهند بود؛ امّا کمتر متذکّر می‌شوید!»(غافر، آیه58)
ـ مومن و فاسق: «أَفَمَنْ کَانَ مُؤْمِنًا کَمَنْ کَانَ فَاسِقًا لایَسْتَوُونَ؛ آیا کسی که با ایمان باشد همچون کسی است که فاسق است؟! نه، هرگز این دو برابر نیستند.»(سجده، آیه18)
ـ دوزخیان و بهشتیان: «لایَسْتَوِی أَصْحَابُ النَّارِ وَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ هُمُ الْفَائِزُونَ؛ هرگز دوزخیان و بهشتیان یکسان نیستند؛ اصحاب بهشت رستگار و پیروزند!»(حشر، آیه20)
ـ خبیث و پاک: «قل لاَّیَسْتَوِی الْخَبِیثُ وَ الطَّیِّبُ وَ لَوْ أَعْجَبَکَ کَثْرَةُ الْخَبِیثِ...؛ بگو: خبیث و پاک هرگز مساوی نیستند، گرچه زیادی و کثرت جمعیت اهل باطل تو را متعجب کند...»(مائده، آیه100)