عرش در لغت معانی متعددی دارد از جمله: تخت‌های بلند، تخت سلاطین، سقف و چیزی که دارای سقف باشد. منظور از آن ـ هنگامی که در مورد خداوند به کار می‌رود ـ مجموعه جهان هستی است که در حقیقت تخت حکومت پروردگار محسوب می‌گردد. «الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الأَرْضَ وَ مَا بَیْنَهُمَا فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَی عَلَی الْعَرْشِ الرَّحْمَنُ فَاسْأَلْ بِهِ خَبِیرًا؛ همان کسی که آسمان ها و زمین و آنچه را که میان آن دو است در شش روز آفرید آنگاه بر عرش استیلا یافت رحمتگر عام [اوست] در باره وی از کسی که خبر دارد بپرس.»(فرقان، آیه۵۹) در این آیه «استوی» بر عرش کنایه از استیلاء خداوند، حکومت، مالکیت و تدبیر او بر نظام هستی است. چنان‌که در اطلاقات معمولی نیز گاهی کلمه «بر تخت نشستن» کنایه از تسلط و استیلای پادشاه بر کشورش می باشد. علامه طباطبایی(ره) می‌نویسند: «ثُمَّ اسْتَوی عَلَی الْعَرْشِ» کنایه است از استیلا و تسلط خداوند بر ملک خود و قیام به تدبیر امور آن، به طوری که هیچ موجود کوچک و بزرگی از قلمرو تدبیرش ساقط نمی‌شود و در تحت نظامی دقیق، هر موجودی را به کمال واقعیش رسانیده حاجت هر صاحب حاجتی را می‌دهد.»(تفسیر المیزان، ج۸، ص۱۸۷)
برخلاف نظر بعضی از مفسرین که معنای عرش را کنایی گرفته اند معنای عرش، حقیقی است؛ البته معنایی فوق درک انسان. عرش الهی وجود دارد، فرشتگانی آن را حمل می کنند و فرشتگانی دور تا دور آن را احاطه کرده و خدا را تسبیح می‌گویند. «الَّذِینَ یَحْمِلُونَ الْعَرْشَ وَ مَنْ حَوْلَهُ یُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَ یُؤْمِنُونَ بِهِ وَ یَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِینَ آمَنُوا رَبَّنَا وَسِعْتَ کُلَّ شَیْءٍ رَحْمَةً وَ عِلْمًا فَاغْفِرْ لِلَّذِینَ تَابُوا وَ اتَّبَعُوا سَبِیلَکَ وَ قِهِمْ عَذَابَ الْجَحِیمِ؛ آنان که عرش را حمل می کنند و آنها که پیرامون آن هستند به سپاس پروردگارشان تسبیح می گویند و به خدا ایمان دارند و برای کسانی که ایمان آورده اند طلب آمرزش می کنند: پروردگارا رحمت و دانش[تو بر] هر چیز احاطه دارد کسانی را که توبه کرده و راه تو را دنبال کرده اند ببخش و آنها را از عذاب آتش نگاه دار.»(غافر، آیه۷)
همین عرش در چندین مورد به لرزه درمی آید. رسول اکرم(ص) فرمودند: «إِنَّ الْیَتِیمَ إِذَا بَکَی اهْتَزَّ لَهُ الْعَرْشُ؛ فَیَقُولُ الرَّبُّ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی مَنْ هَذَا الَّذِی أَبْکَی عَبْدِیَ الَّذِی سَلَبْتُهُ أَبَوَیْهِ؛ هنگامی که یتیم بگرید عرش به لرزه در می آید؛ پس خداوند متعال می فرماید: چه کسی بنده ای که پدرو مادرش را از او گرفته ام می گریاند؟»(بحار الانوار، ج ۷۴ ، ص۱۵۲)