نتیجه عشق سوختن و گداختن است؛ عاشق گرفتار در آتش عشق به غیر از سوختن و گداختن از آن بهره ای نمی برد. مراحل این عشق بدین گونه است که ابتدا به آن نزدیک می شود، سپس در درد عشق می سوزد و می گدازد و در مرحله آخر به فنا می رسد و در معشوق محو می گردد. به بیان دیگر، عاشق نمی میرد بلکه در معشوق فانی می شود و با این فانی شدن، باقی می ماند که در بین عرفا به «فناء فی الله و بقاء بالله» معروف است.
چون شمع سحرگاه دل سوخته هر شب **** بی روی تو در سوز و گداز است چه گویم
عطار
ای مجلسیان سوز دل حافظ مسکین **** از شمع بپرسید که در سوز و گداز است
حافظ