چشم نیم بسته ای که زیبایی معشوق را دوچندان می کند:
به مژگان سیه کردی هزاران رخنه در دینم **** بیا کز چشم بیمارت هزاران درد برچینم
حافظ
من به خال لبت، ای دوست، گرفتار شدم **** چشم بیمار تو را دیدم و بیمار شدم
امام خمینی
منظور از چشم، شهود و بصیرت معشوق ازلی است؛ اشاره به بصیر بودن خداوند: «إِنَّ اللَّهَ یَعْلَمُ غَیْبَ السَّمَاوَاتِ وَ الأَرْضِ وَ اللَّهُ بَصِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ؛ خداست که نهفته آسمان ها و زمین را می داند و خدا به آنچه می کنید، بیناست.» (حجرات، آیه۱۸)
چشم بیمار، چشم نیم‌بسته ای است که به نوعی، بر جمال و زیبایی معشوق می‌افزاید. در بیان عارفان منظور از آن پوشاندن و ستر گناهان بندگان توسط خداست، خداوند در حالی که می بیند و می شنود، از برملاساختن گناهان و رسوا کردن انسانها اجتناب می‌فرماید.