شهرستان کلیبر، از توابع استان آذربایجان شرقی است که به بهشت گمشده ی ایران شناخته می شود. این منطقه دارای جاهای دیدنی بسیاری از جمله تاریخی،مذهبی، طبیعی و فرهنگی است که هر ایرانی حتما باید ببیند.
شهر کَلیبَر، در شمال غربی کشور، یعنی آذربایجان یکی از اصیل‌ترین و بکرترین مناطق گردشگری ایران زمین است. در جای جای این منطقه می‌توان شگفت انگیزترین و زیباترین مکان‌ها را یافت که چه از لحاظ تاریخی و چه طبیعی دارای ارزش زیادی هستند.
معرفی شهرستان کلیبر
شهرستان کلیبر، در آذربایجان شرقی و در کوهپایه واقع شده است. این شهرستان زیبا، در ۸۱۲ کیلومتری شمال غرب تهران، ۲۱۰ کیلومتری شمال شرق تبریز و ۶۳ کیلومتری شمال غرب اهر قرار دارد. آب و هوایی بسیار جان بخش و پاک، چشم انداز‌هایی را بوجود آورده که به آن‌ها خواهیم پرداخت. مجاورت کلیبر با مناطق حفاظت شده‌ی خاص و ارسباران آن را به یکی از مهم‌ترین نقاط گردشگری منطقه تبدیل کرده است.
ارسباران، الماس شمال غرب کشور در همسایگی ارمنستان و جمهوری آذربایجان قرار گرفته است. منطقه ارسباران یکی از ذخایر زیست محیطی مهم جهان است و در آن جا می‌توان مرال؛ گونه‌ای در خطر انقراض (گوزن بومی ایران که به گوزن قرمز یا گاو کوهی نیز شناخته می‌شود)، خرس قهوه ای، پلنگ و ... را مشاهده کرد. از پوشش گیاهی این منطقه‌ی ارزشمند می‌توان به علفزار‌های آلپی، دشت‌های نیمه خشک و مراتع و جنگل‌های انبوه اشاره کرد. ارسباران را بومیان قره داغ نیز می‌خوانند.
مردمان این منطقه دارای فرهنگ و قومیت بسیار اصیل و خاصی هستند. زبان و لهجه‌ی آذری، موسیقی دلنواز خاص این منطقه که به «عاشیق» معروف است از جمله دیدنی‌های فرهنگی این منطقه هستند.
جاذبه های اصلی کلیبر
مشهورترین و پربازدیدکننده ترین جاذبه های کلیبر شامل قلعه بابک، آینالو و مکیدی دره‌سی هستند.
قلعه بابک
یکی از معروف‌ترین جاهای دیدنی کلیبر قلعه بابک است. دژ بابک دوره ساسانی ساخته شده، ولی بابک خرمدین در حول و حوش مبارزه با حکومت عباسیان، به این دژ آمد و اسم اینجا هم وام‌گرفته شده از اسم اوست. قلعه در ارتفاع ۲۳۰۰ متری ساخته شده. آن بالا که برسید منظره نفس‌گیری زیر پایتان است.
از شهر که برای دیدن این قلعه راه بیفتید، فقط سه کیلومتر با آن فاصله دارید. مسیر آسفالت است، اما اگر اهل کوه‌پیمایی هستید، می‌توانید از راه خاکی و باتوم به دست بالا بروید. البته در نهایت دو مسیر یکی می‌شوند.
آن بالا که برسید باید از پله‌های سیمانی زیادی بالا بروید تا به دژ برسید. بیشتر از نصف پله‌‌ها را که بالا رفتید، کافه‌ای می‌بینید که برای استراحت و چای خوردن خیلی مناسب است. هوای پاک و ملایم و منظره درختان جنگل ارسباران، حسابی خستگی راه را از تن بیرون می‌کند.
دره قلعه (قلعه دره سی)
دره قلعه (قلعه دره‌سی) دره ای جنگلی و سرسبز است که در میان جنگل‌های ارسباران در شمال استان آذربایجان شرقی و در جنوب قلعه بابک واقع شده است. این دره صعب العبورترین مسیرهای صعود به قلعه بابک را داراست.
اخیراً در این منطقه عملیات اجرایی ساخت تله کابین و مجتمع تفریحی آغاز شده است. این مجموعه بسیار گسترده از بخش های متنوعی مانند مجموعه تله کابین گردشگری، مجموعه رستوران های سنتی و مدرن، مجموعه اقامتی، مجموعه تفریحی و شهربازی، مجموعه ورزشی، مجموعه دهکده تندرستی، مجموعه شهرک سینمایی و رصدخانه، مجموعه باغ گل، باغ وحش، باغ پرندگان، پارک طبیعت، مجموعه خدمات عمومی و تجاری و فضاهای عمومی تشکیل شده است که در فازهای مجزا و زمان بندی‌های تعیین شده، اجرا خواهند شد.
پارک جنگلی مکیدی کلیبر
پارک جنگلی مکیدی در دره‌ای سرسبز و خرم قرار گرفته است که منظره‌ای بی‌همتا در آذربایجان شرقی دارد. جنگل مکیدی، به دلیل چشمه‌های پرآب، طبیعتی بکر و زیبا دارد. آب‌و‌هوای مطبوع جنگل برای گردشگران بسیار دلپذیر است. درخت‌های فندق، گردو و ذغال‌اخته درختان این منطقه‌اند. بوته‌های آویشن، شیرین‌بیان و کهلیک‌اوتی از گیاهان دارویی‌اند که در جنگل به چشم می‌خورند. پارک جنگلی مکیدی که منطقه‌ای حصار شده است برای استراحت و توقف بسیار مناسب است.
جنگل های ارسباران
یکی از دیدنی‌های معروف شهرستان کلیبر جنگل قره داغ یا ارسباران است؛ جنگلی پردارو درخت و سرسبز که درختان متنوع و جورواجور دارد و حیوانات مختلفی در آن زندگی می‌کنند.
تا چشم کار می‌کند جنگل است. شاید تصورش سخت باشد که ۱۰۸۰ گونه‌ی گیاهی در قره باغ وجود دارد. بیشتر از همه گردو، بلوط، ممرز، گیلاس وحشی، افرا و سرخدار می‌بینید.
در پارک ملی ارسباران بیشتر از ۳۲۰ گونه جاندار زندگی می‌کند. عقاب، شاهین، کبک، گرگ، روباه، شغال و خرس قهوه‌ای در این جنگل خانه دارند. اگر هوس کردید این جنگل را از نزدیک ببینید، بهتر است تا هوا سرد نشده چمدانتان را ببندید.
فرآورده‌ها و سوغات کلیبر
مهم‌ترین تولید کلیبر که برگرفته از طبیعت زیبای این شهرستان است زغال اخته می‌باشد. زغال اخته نه تنها به صورت خالص و تازه در این منطقه به فراوانی وجود دارد بکله فراورده‌های آن مثل انواع ترشی، شربت، لواشک و ... نیز از جذابیت‌های کلیبر است. زغال اخته به قدری با فرهنگ و هویت این شهرستان گره خورده که همه ساله جشنواره زغال اخته در آنجا برگزار می‌شود.
از سایر جاهای دیدنی کلیبر در دسته بندی طبیعی و تاریخی به شرح زیر است:
قلعه پیغام ـ قلعه پشتو ـ قلعهٔ آوارسین ـ مسجد جامع کلیبر ـ مقبره شاه قاسم ـ حمامی قدیمی ـ پل های خداآفرین ـ قلعه وینه ـ قصر آینالو ـ ساختمان های قدیمی امامزاده ـ آق بوش یا برج سفید و برج امید و ...