نقد فیلم گاوچران مقاوم

کول نوجوانی سرکش و یاغی اهل دیترویت است که مادرش او را برای زندگی نزد پدرش هارپ به فیلادلفیای شمالی می‌فرستد. چیزی نمی‌گذرد که کول خودش را در آنجا بین دو فرهنگ متفاوت گیراُفتاده می‌بیند. در یک سو، دنیای گاوچران‌های امروزی پدرش و در دیگر سو، زندگی جنایتکارانه با پسرعمویش اسموش قرار دارد.


در صحنه‌ای از فیلم گاوچران مقاوم، گروهی از مردان و زنان سیاه‌پوست معاصر، دور آتش جمع شده‌اند و درباره نوع برخورد فیلم‌های وسترن‌ هالیوودی با شخصیت‌‌های آفریقایی-آمریکایی بحث می‌کنند. به‌طور مشخص نیز درباره اینکه چگونه این فیلم‌ها نقش‌های سنتی سیاه‌پوستان را از آن‌ها می‌گیرند و به سفیدپوستان نسبت می‌دهند. اولین فیلم بلند داستانی ریکی استاوب، تاریچه کمتر شناخته‌شده سوارکاران سیاه‌پوست ساکن محله‌های آفریقایی-آمریکایی‌‌ فیلادلفیا را به تصویر می‌کشد؛ مکانی که شیوه‌ها و نگرش‌های گاوچرانان را برای زمانی بیش از صد سال، نسل به نسل حفظ کرده است. استاوب این تاریخچه بومی را از طریق روایت داستان یک پدر و پسر نقل می‌کند. فیلم گاچران مقاوم اثری شاعرانه و باطراوت با بازی‌های قدرتمند است که اتمسفری احساسی از مکانی ویژه می‌آفریند.

ماجرای پسر ۱۵ساله فیلم گاوچران مقاوم

فیلم گاوچران مقاوم داستان نوجوانی ۱۵ ساله به نام کول را روایت می‌کند که به دلیل رفتار‌های بد و تهاجمی در آستانه اخراج از مدرسه خود در دیترویت است. مادر کول که دیگر نمی‌تواند رفتارهایش را تحمل کند، او را نزد پدر گاوچرانش هارپ در فیلادلفیا می‌فرستد. کول همان ابتدا به دستور پدرش از اصطبل‌های خیابان فلچر سر درمی‌آورد. او مجبور است آنجا را از فضولات حیوانی تمیز کرده، کودها را جمع کند؛ همچنین با اسب خطرناکی به اسم بوو کنار بیاید. کول که با پدرش احساس نزدیکی نمی‌کند و تحمل رفتارهای مقتدرانه او را ندارد، به‌زودی به‌سمت پسرعموی خلافکار خود اسموش و شبکه محلی فروش مواد مخدر کشیده می‌شود؛ موضوعی که درگیری‌ و تنش میان کول و پدرش را به دنبال دارد.

ایده‌های فیلم گاوچران مقاوم که شامل موارد زیر هستند، کاملاً تکراری و مستعمل‌اند: نوجوان مشکل‌داری که از طریق حیوانی سرکش هویتی جدید برای خود پیدا می‌کند، شخصی که در دوراهی میان زندگی پاک و جنایتکارانه قرار گرفته و پدری که سعی دارد جلوی فرزندش را بگیرد تا اشتباهات گذشته او را تکرار نکند.

حال برای آنکه چنین داستانی رنگ‌و‌بویی تازه‌ به خود بگیرد به شخصیت‌هایی زنده و ملموس نیاز دارد. خوشبختانه، فیلم گاوچران مقاوم این فرصت را در اختیار کاراکترهای خود قرار می‌دهد تا نفس بکشند و زندگی کنند. مک‌لاگلین، در نقش کول، موفق می‌شود جنبه‌های پیچیده این شخصیت را، همچون انفعال، آشفتگی و سرکشی‌اش، به بهترین شکل ممکن، به تصویر بکشد.

ادریس البا در‌حالی‌که همیشه سیگاری کوچک بین لب‌هایش است و با آرکی‌تایپ‌های (کهن‌الگوهای) وسترن سرگرم شده است، در نقش هارپ حضوری باورپذیر دارد. پس از بازی در قالب کاراکتر‌هایی مانند استاکر پنتکاست در فیلم حاشیه اقیانوس آرام (با عنوان اصلی Pacific Rim)، هایمدال در فیلم انتقام‌جویان (با عنوان اصلی Marvel’s The Avengers)، بریکستون در فیلم سریع و خشمگین (با عنوان اصلی Fast & Furious) و مکاویتی در فیلم گربه‌ها (با عنوان اصلی Cats)، حال دیدن البا در نقش شخصیت یک انسان واقعی بسیار دلپذیر و جذاب است؛ همچنین این فیلم از اجراهای ظریف سوارکاران واقعی خیابان فلچر بهره می‌برد. آدم‌هایی که تأثیرات مهمی در زندگی جدید کول می‌گذارند. در این بین، جمیل پراتیس در نقش شخصیت پاریس که روش صحیح جمع‌کردن فضولات حیوانی را به کول یاد می‌دهد، حضوری مؤثر در داستان دارد؛ همچنین می‌توان به حضور ایوانا مرسدس در نقش شخصیت شیرین و آرام ایشا اشاره کرد که وارد رابطه‌ای محبت‌آمیز و عاشقانه با کول می‌شود.

جهان داستانی فیلم گاوچران مقاوم چه می‌گوید؟

اگرچه جهان داستانی فیلم گاوچران مقاوم بیشتر به حس‌وحال فیلم‌های وسترن نزدیک است، در برخی جاها به ژانرهای گوناگونی مانند جنایی، تعقیب‌وگریز مهیج و همچنین ژانر سرقت سرک می‌کشد. در نتیجه، این خرده‌موقعیت‌های ژانری جذاب باعث شده که فیلم از روایت یکنواخت و آشنای خود اندکی فراتر برود. گاوچران مقاوم اولین فیلم ریکی استاوب است؛ با وجود این امیدوارکننده و از لحاظ فنی و تکنیکی کم‌نقص به‌ نظر می‌رسد. فیلم‌برداری مینکا فرتینگ-کهل، نوعی زیبایی تغزلی را با طراوت و پویایی ترکیب می‌کند. موسیقی کوین متلی نیز حال‌وهوای غرب وحشی را با ظرافت، در ترکیب بافت‌های غیرمعمول به کار می‌‌برد.

مفهومی که فیلم در پی بیان آن است چندان واضح و روشن نیست. در مجموع، فیلم به شکلی سرهم‌بندی‌شده‌ این ایده را مطرح می‌کند که این مردان سیاه‌پوست همانند اسب‌های خود به آزادی نیازمندند. درحالی‌که درباره آنچه در نهایت به نظر می‌رسد هیچ دیدگاهی ندارد. اما با همه این‌ها، گاوچران مقاوم در مجموع تصویر مناسبی از خرده‌فرهنگی ارائه می‌دهد که کمتر آن را بر پرده سینما دیده‌ایم.

منبع: فیلیمو شات