کمدی الهی (دوزخ)، قسمت اول از سهگانهی کمدی الهی، شاهکار دانته آلیگیری شاعر و نویسندهی ایتالیایی است. در کتاب صوتی کمدی الهی همراه دانته و راهنمایش ویرژیل به دوزخ سفر میکنیم.
کمدی الهی نام سهگانهای به زبان شعر است. این اثر سه بخش دارد. برزخ، دوزخ و بهشت. نوشتن این اثر برای دانته آلیگیری شاعر و نویسنده ایتالیایی بیش از ده سال طول کشید. دانته سهگانهی کمدی الهی را طبق سفر خیالیاش به برزخ، دوزخ و در نهایت بهشت روایت میکند. دانته در این سفر نماد انسان است، با تمام نادانستهها و محدودیتهایش از آنچه که در سفر میبیند و خصوصیات و مختصات هر کدام میگوید. در این مسیر دانته با شخصیتهای بزگ تاریخی مانند ابن سینا، اقلیدوس، اسکندر مقدونی و هومر برخورد میکند.
دانته آلیگیری شاعر و محقق ایتالیایی، بیشتر به واسطهی شاهکارش La Commedia (که در انگلیسی با نام کمدی الهی شهرت یافته) شناخته میشود که یکی از بزرگترین شعرهای تاریخ جهان محسوب میشود. کمدی الهی که به سه بخش دوزخ، برزخ و بهشت تقسیم شده است، مروری دایرهالمعارفی از آداب، نگرشها، عقاید، فلسفهها، آرزوها و جنبههای مادی جهان قرون وسطی ارائه میکند.
دانته آلیگیری در اواخر عمرش در راونای ایتالیا، تحت حمایت گویدو دا پولنتا ساکن شد، جایی که در ۱۳ یا ۱۴سپتامبر ۱۳۲۱ در همانجا درگذشت. اگرچه کمدی الهی در طول زندگی دانته هیجانی فوری در جامعه ایجاد کرد، شهرت دانته در دوران رنسانس ایتالیا کاهش یافت و بعدها در قرن ۱۹ و ۲۰ مجددا احیا شد. بسیاری از محققان وحدت ساختاری اشعار را مورد بررسی قرار دادهاند و در باب رابطهی نمادگرایی قرون وسطایی و تمثیل در سه بخش کمدی الهی و بررسی استراتژی روایی دانته بحث کردهاند. دیگران نیز از غنای صوری و معنایی ظاهرا پایانناپذیر متن دانته شگفتزده شدهاند. کمدی الهی با لایههای معمایی مختلف از پیچیدگیهای لغتشناسی و فلسفی، مورد بررسی دقیق منتقدان، نظریهپردازان ادبی، زبانشناسان و فیلسوفان قرار گرفته است، کسانی که این اثر جاودانه را گرامی میدارند، دقیقا به این دلیل که حقیقت خشن در مورد وضعیت انسانی را به شعری در یک زیبایی بیزمان برمیگرداند.