اگر به هنر و فرهنگ ایرانی علاقه‌مندید و هنوز از موزه موسیقی تهران بازدید نکرده‌اید، فرصت بزرگی را از دست داده‌اید. موزه موسیقی ایران یکی از زیباترین و پرجاذبه‌ترین موزه‌های فرهنگی تهران به شمار می‌رود. جایی که نه تنها برای دانشجویان و علاقه‌مندان به موسیقی، بلکه برای هر فردی که به هنر و فرهنگ ایرانی علاقه دارد بسیار جذاب خواهد بود. گنجینه‌ای در نزدیکی تجریش گردشگرپسند که هر کدام از بخش‌های گوناگونش جاذبه‌ای وصف‌ناشدنی برایتان خواهد داشت. با سفرزون همراه باشید تا موزه موسیقی تهران را به طور کامل به شما معرفی کنیم:
موزه موسیقی تهران کجاست؟
در نزدیکی میدان تجریش، خیابان شهید دربندی، خیابان موزه، پلاک ۹، خانه‌ای با حیاطی سرسبز و معماری بسیار زیبا قرار دارد که همان موزه موسیقی ایران است. این خانه زیبا و قدیمی در سال ۱۳۵۱ به عنوان خانه‌ای مسکونی ساخته شده بود و در سال ۱۳۸۲ به زیبایی بازسازی شد تا ساختمان موزه موسیقی تهران شود. موزه موسیقی ایران حدود ۳۶۵۰ متر وسعت و زیربنایی حدود ۱۴۰۰ متر مربعی دارد. حیاط و فضای سبز دلگشای موزه از همان بدو ورود حسابی حالتان را جا می‌آورد. کافی‌شاپ موزه هم در محوطه قرار دارد و جان می‌دهد برای اینکه در فضای دلچسبش استراحت کنید. معماری هنرمندانه ساختمان موزه و نورپردازی چشم‌نوازی که در هنگام غروب ساختمان را باشکوه‌تر جلوه می‌دهد هم از دیدنی‌های دیگر موزه موسیقی است. اما همه این‌ها بخش بسیار کوچکی از جذابیت‌های موزه موسیقی ایران است.
معرفی موزه موسیقی ایران
موزه موسیقی تهران در سال ۱۳۸۸ با حضور اساتید و بزرگان عرصه موسیقی و مسئولین افتتاح و مدیریت آن به علی مرادخانی از فعالین عرصه موسیقی کشور سپرده شد. هدف این موزه پاسداری از میراث موسیقی ایرانی، حفظ آثار و ارزش‌های هنرمندان ایرانی در این عرصه، معرفی هنرمندان برجسته موسیقی و اعتلای این هنر ارزشمند در کشور است.
موزه موسیقی از ابتدای فعالیت با امید اینکه راه پژوهشگران، دانشجویان و علاقه‌مندان به حوزه موسیقی را ساده‌تر کند، برنامه‌های متنوعی داشته است. همکاری با نهادهای بین‌المللی برای پاسداشت موسیقی ایرانی و برگزاری کارگاه‌های متعدد در زمینه‌های تخصصی موسیقی بخش دیگری از فعالیت‌های این موزه است.
بخش‌های مختلف موزه موسیقی تهران:
سالن نمایش سازها:
سالن‌های نمایش سازها شامل سالن سازهای کوبه‌ای، سازهای بادی، سازهای زهی، سازهای سنتی و سازهای نواحی ایران است. در سالن سازهای کوبه‌ای، سازهایی با قدمت سال ۱۰۰۰ تا کنون وجود دارد. سازهای این سالن به دو بخش سازهای پوست صدای یک طرف و پوست صدای دو طرفه تقسیم می‌شود و از اقصا نقاط ایران جمع آوری شده است. در سالن سازهای زهی، انواع سازهای زه صدای مضرابی و زه صدای ارشه‌ای با قدمتی از سال ۱۲۰۰ تا کنون قرار دارد.
در سالن سازهای بادی هم انواع نی‌ها، سوتک‌ها، نی‌لبک‌ها و سازهای خودصدا نمایش داده می‌شود. این سالن ها در طبقه همکف موزه قرار دارند و عاشقان موسیقی می‌توانند از دیدن انواع سازهای موجود در آن لذت ببرند. با دقت بیشتر متوجه می‌شوید که هر سالنی تقریبا به شکل سازهایی که در آن نمایش داده می‌شود طراحی شده است. سالن سازهای کوبه‌ای شباهت زیادی به دف و سالن سازهای بادی شباهت جالبی به نی دارد.
در سالن سازهای سنتی،انواع سازهای سنتی ایرانی، شامل سازهای زهی مضرابی و ارشه‌ای و سازهای کوبه‌ای ایرانی اصیل به نمایش درآمده است. این سالن در طبقه بالای همکف قرار دارد. مجموع سازهایی که در موزه موسیقی تهران نگهداری می‌شود ۲۴۰ عدد از ۲۰۰ نوع است. بسیاری از این سازها توسط موزه خریداری شده است و بسیاری دیگر از اساتید و پیشکسوتان و یا صاحبان سازها امانت گرفته شده است. بسیاری نیز توسط مردم، علاقه‌مندان به موسیقی و یا بزرگان این عرصه به موزه اهدا شده است.
در سالن نمایش سازها، سیستم راهنمای صوتی پیشرفته‌ای وجود دارد، که یکی از بهترین‌های جهان محسوب می‌شود. این سیستم راهنمای صوتی، مثل یک راهنمای حرفه‌ای موزه، اطلاعات خوب و مفیدی درباره هر یک از بخش‌ها در اختیارتان می‌گذارد. پس در سالن سازها قدم بزنید، به اطلاعات مفید راهنما گوش دهید و از سازهای نفیس و ارزشمندی که هر یک دنیایی از عشق و هنر در دل خود به یادگار دارند لذت ببرید.
گنجینه موزه
بخش دیگری از موزه موسیقی تهران، سالنی است که در آن سازهای اهدا شده متعلق به اساتید بزرگ موسیقی را به نمایش گذاشته‌اند. هر کدام از این سازها قدمتی طولانی دارند و وسیله‌ای برای نواخته شدن بهترین آثار موسیقی ایرانی بوده‌اند. سازهایی متعلق به استادانی چون عشقی، کیهان کلهر، میرزا عبدالله و… که به زیبایی پشت ویترین‌ها می‌درخشند. بخشی دیگر از موزه هم گنجینه‌ای است از یادگارهای هنرمندان و ستارگان عرصه موسیقی کشور. حتما از دیدن این یادگارهای زیبا سرخوش خواهید شد. یادگارهایی مثل ساعت شماته‌دار استاد علی تجویدی، سنتور استاد ملک حسین، چوب رهبری ارکستر حشمت سنجری، تقویم رومیزی تقی مسعودیه و…
آرشیو صوتی تصویری موزه
آرشیو صوتی تصویری موزه هم بخش مهم و پرارزش دیگری از موزه موسیقی ایران است. این بخش که به همت کارکنان خوش‌ذوق موزه هر روز پربارتر می‌شود، شامل آرشیو صوتی تصویری زنده‌یاد محمد علی گلشن ابراهیمی است که با سال‌ها تلاش جمع‌آوری و سپس به موزه موسیقی تهران اهدا شده است. به این گنجینه بزرگ، هر روز مجموعه‌های ارزشمند دیگری نیز اضافه می‌شود. مسئولین موزه به مردم عادی و علاقه‌مندان به موسیقی پیشنهاد می‌کنند که اگر مجموعه‌ای نفیس و ارزشمند از موسیقی ایرانی در اختیار دارند به موزه اطلاع دهند تا موزه مجموعه را به صورت دیجیتال آرشیو کند. این بخش موزه مجموعه عکس‌هایی قدیمی و ارزشمند از هنرمندان این عرصه را هم دارد که بسیار دیدنی است. آرشیو ۴۲ هزار ساعت آثار صوتی و ۲۰ هزار قطعه عکس قدیمی نتیجه این تلاش‌ها تا به امروز است.
نمایشگاه تجهیزات ضبط و پخش صوت
بخش دیگری از موزه به نمایشگاه تجهیزات ضبط و پخش صوت اختصاص یافته است. نمایشگاهی که در آن روند تکمیل وسایل ضبط صوت از اولین نمونه‌های ضبط‌کننده صدا تا نمونه‌های جدیدتر را به نمایش می‌گذارد. از نمونه‌های اولیه دستگاه‌های فنوگراف و گرامافون‌های کوکی، تا نوارهای کاست در این مجموعه به نمایش درآمده است که حسابی برای بازدید کنندگان جالب توجه است.
کتابخانه
کتابخانه موزه موسیقی یکی از مهم‌ترین و جذاب‌ترین بخش‌های آن است. کتابخانه‌ای با ظرفیت ۳۰ نفر، که علاقه‌مندان به هنر، ادبیات، تاریخ و موسیقی ایرانی را با کتاب‌های پرشمار و ارزشمند راضی نگه می‌دارد. این کتابخانه ۱۱ هزار جلد کتاب دارد که ۹ هزارجلد آن فارسی، ۲ هزار جلد لاتین و بقیه از منابع غیر کتابی و نشریات است. این مجموعه بزرگ برای پژوهشگران و دانشجویان حوزه موسیقی یکی از بهترین منابع برای تحقیق و پژوهش است.
کارگاه ساخت و مرمت ساز
اینجا هم یکی دیگر از بخش‌های جذاب و آموزنده موزه موسیقی تهران است. در این کارگاه می‌توان مراحل ساخت سازهای گوناگون را از ابتدا تا زمان نواختن موسیقی مشاهده کرد. تصور اینکه تکه‌ای چوب تبدیل به سازی شود که تنها با چند حرکت کوچک دنیایی معنی می‌آفریند واقعا حیرت‌انگیز است. در این بخش موزه افراد می‌توانند سوالات خود راجع به ساخت سازها، کیفیت سازها، رفع مشکلات سازها و خرید ساز بپرسند و پاسخ خود را از حرفه‌ای‌ترین افراد این حوزه بگیرند.
سایر بخش‌های موزه
موزه موسیقی ایران بخش‌های دیگری شامل استودیو ضبط، آمفی تئاتر، سالن تمرین، سالن روباز و… هم دارد که برای دوستداران موسیقی بسیار حائز اهمیت است. کارگاه‌های مختلفی که با عناوین تخصصی موسیقی برگزار می‌شود یکی دیگر از گام‌های موثر موزه موسیقی تهران در جهت رشد و اعتلای هنر موسیقی در ایران است. کافی شاپ باصفای موزه هم برای رفاه بیشتر بازدیدکنندگان، حتی بعد از ساعت کار موزه هم آماده خدمت‌رسانی است. می‌توانید بعد از بازدیدی لذت‌بخش از موزه موسیقی در کافه دنجش استراحت و درباره چیزهای جالبی که در موزه آموخته‌اید با همراهانتان گفت و گو کنید.
ساعت کار موزه موسیقی ایران
موزه موسیقی ایرانن همه روزه به جز شنبه‌ها از ۱۰ صبح تا ۶ عصر باز است. برای اطلاع از برنامه‌های جالب موزه موسیقی می‌توانید به سایت رسمی موزه موسیقی ایران به نشانی زیر مراجعه کنید و یا با تلفن‌های موزه تماس بگیرید.
وبسایت: www.musicmuseum.ir
تلفن: ۲۲۶۷۲۷۸۵
دیدن از موزه موسیقی می‌توانید تجربه‌ای متفاوت از گشت و گذار در تجریش برای شما بسازد حتی اگر چیز زیادی از موسیقی ندانید. آیا به موسیقی ایرانی علاقه دارید؟ تا به حال به موزه موسیقی تهران رفته‌اید؟ کدامیک از موزه‌های اطراف تجریش را دیده‌اید و به مخاطبان سفرزون پیشنهاد می‌کنید؟ خاطرات و تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.