واژه اضطرار از “ضرر” گرفته مشتق شده و در معنای حقوقی از معنای لغوی دود نیفتاده و در حقوق، اضطرار ناگزیری از انتخاب میان دو امر است.
به عبارتی رساتر اضطرار را تخییر بین الامرین می نامند. یعنی اختیار بین دو امر. هم در قانون مدنی و هم قانون مجازات از این اصطلاح سخن به میان می آید. در قانون مدنی فرد به اضطرار معامله می کند و ممکن است از این معامله ضرر کند. و در قانون مجازات فرد در اثر اضطرار مرتکب جرم می شود.
یعنی بین دو راهی گیر کرده که یک راه آن ارتکاب جرم است و یک راه آن ضرر و زیان موجود است.
در اسلام ارتکاب گناه، حرام است اما در صورتی که فرد در اضطرار باشد این امر عمل فرد را مباح می کند و در مواردی هم واجب می سازد.