مداد

بازگشت به خویشتن در شعر انقلاب اسلامی

مسأله بازگشت به خویشتن که پیش از این به شکل جدی و دقیق توسط بزرگانی همچون سید جمال الدین اسدآبادی و اقبال لاهوری مطرح شده بود و سپس در نوشته­ ها و سخنرانی­ های دکتر شریعتی و جلال آل احمد و دیگر نویسندگان متعهد بیان گردیده بود، به قلمرو شعر نیز راه یافت. در واقع پس از پیروزی انقلاب سهم هیچ کس در ستیز با روشنفکران بی ­درد و خود باخته در حوزه شعر به اندازه شاعران متعهد و روشن­ اندیش مسلمان نیست. این خصیصه که بیشتر در قالب­ های نو و سپید ـ قالب­ های مورد استفاده شاعران روشنفکرـ به چشم می خورد، در حقیقت بیانگر معارضه ­ای است که شاعران مذهبی علیه دگراندیشان آغاز کرده بودند و با سلاح خود آنان(شعر) به رویارویی با ایشان می پرداختند. این اندیشه گاه با صراحت و شفافیت در شعر شاعران مسلمان جلب نظر می کند. نمونه ­های شعری

بازگشت به عشق آسمانی در شعر انقلاب اسلامی

پیش از انقلاب اسلامی، سرودن شعر مبتذل و گناه آلود(کفر­گونه) و غزلهایی با محتوای نفسانی و ولنگارانه ـ به اسم عشق ـ به صورت گسترده رواج داشت. شرح شیفتگی ­های جسمانی به نام عشق ترویج می گردید و به مقدس­ترین ارزش­ های دینی حمله می ­شد. در عصر انقلاب، شعر عارفانه، با بهره­ گیری از اصطلاحات رایج عرفان سنتی، دوباره شاعران را درمی­ یابد. در دوران اوج گیری مبارزه، عشق همواره با شهادت، خون، ایثار، وصال محبوب و معشوق ازلی و ... همراه است. این نوع سروده­ ها با برجسته ­ترین و عاشقانه­ ترین ماجرای تاریخ اسلام، عاشورای حسینی پیوند ­یافته و با آمیزه ­ای از عشق و حماسه، فضایی تازه و بابی نو در شعر انقلاب گشوده ­اند

انتظار در شعر انقلاب اسلامی

از جمله مسائل مهم و قابل توجه در جامعه انقلابی ایران، انتظار سازنده و مثبت است. انتظاری که در تمام سطوح جامعه تأثیر ویژه برجای گذاشته و امت مسلمان را همواره در حال آمادگی آرمانی نگه دارد؛ آمادگی برای استقبال از کسی که عدالت و برابری را جایگزین ظلم و جور کرده و حاکمیت مستضعفین عالم را تضمین نماید. در مقابل همین تفکر است که نظام حاکم بر جهان تمام امکانات ضد فرهنگی خود را در قالب ناتوی فرهنگی بسیج نموده تا دو نگاه احیاگر ایران اسلامی را از بی­ اثر کند: نگاه سرخ، که برگرفته از فرهنگ مقاومت عاشورایی است و نگاه سبز، که به آینده روشن( انتظار ظهور) در سایه همین مقاومت امیدوار می­ باشد. این اندیشه سبز شیعی، در لابلای صفحات مجموعه­ ها و صفحات ادبی مطبوعات به وفور دیده می شود که آن را « موعودیه سرایی» می توان نامید. نمونه شعرها

پیوند حماسه و عرفان در شعر انقلاب اسلامی

یکی از ویژگی ­های برجسته شعر انقلاب اسلامی، تلاقی آن با دوران دفاع مقدس ملت ایران در برابر هجوم اهریمنانه دشمنان دین و میهن به مرزهای جغرافیایی و اعتقادی ایران اسلامی است. این هجوم گسترده که قریب هشت سال دفاع مظلومانه و یکپارچه ملت را به دنبال داشت، در ادبیات و به ویژه در شعر این دوران تأثیر خاصی برجای گذاشت

انعکاس مسائل سیاسی ـ اجتماعی در شعر انقلاب اسلامی

مسائل سیاسی و اجتماعی از دیرباز در شعر فارسی مجال ظهور و بروز یافته ­اند. این مسائل گاه به صراحت و گاه در پرده ای از رمز و اشاره بیان شده است. وقتی حافظ می ­گوید

ویژگی های سبک شعر انقلاب اسلامی

شعر انقلاب اسلامی در حوزه فنی و سبکی ویژگی ­های خاص خود را دارد که به دو مورد اشاره می کنیم

مهرداد اوستا

محمدرضا رحمانی متخلّص به اوستا، شاعری را از کودکی آغاز کرد. وی پس از گذراندن تحصیلات دبستانی و متوسطه به تهران رفت وفعالیت های ادبی خود را شروع کرد.از همان جوانی به مطالعات ادبی شوق داشت واستعدادی قابل ملاحظه در این مسیر از خود نشان می‌داد

حمید سبزواری

حسین ممتحنی معروف به حمید سبزواری از شاعران مشهور انقلاب اسلامی است. حمید از کودکی به مطالعه کتاب های دینی، ادبی و دیوان شاعران علاقه فراوان داشت. او سرودن شعر را از نوجوانی آغاز کرد. قالب مورد استفاده در آثار سبزواری غالباً قصیده و مثنوی است و بیشتر به سبک خراسانی شعر می‌گوید اگر چه آثاری هم به شیوه نو دارد

احمد عزیزی

عزیزی از جمله شاعران جوان و متعهد و فعال انقلاب اسلامی است، روح سرکشی دارد که نمی‌تواند نسبت به اجتماع بی‌تفاوت بوده، از کنار مسائل بی‌احساس عبور کند. او تیغ فکر اعتقادی خود را علیه نابسامانی ها از غلاف بیرون آورده و با پوشاندن ردای سخن بر قامت آن، بر راست بودن هشدار می‌دهد. از عزیزی چندین مجموعه شعر و کتب منثور به یادگار مانده است