توسعه فردی پروسه‌ای است برای تمام عمر؛ راهی که بتوانید مهارت‌ها و توانایی‌هایتان را با اهداف زندگیتان در یک مسیر قرار دهید، در واقع راه‌کارهایی را در اختیارتان قرار می‌دهد که به پرورش جنبه‌های دیگری از پتانسیل وجودی‌تان برای رسیدن به موفقیت بپردازید. نقطه‌ای که بتوانید برنامه‌ریزی‌های لازم برای تصمیم‌گیری در زندگی و آینده‌تان را براساس این شناخت از خود انجام دهید.
“زندگی یافتن خود نیست بلکه به معنای ساختن خود است.”
– جورج برنارد شاو
مدلهای توسعه فردی
در دنیای رقابتی امروز که هرکسی خصوصیات اخلاقی و رفتاری منحصربفرد خود را دارد نمی‌توان قاعده‌ای ثابت برای همه تجویز کرد؛ اما می‌توان با بکارگیری روش‌هایی برخی از مهارت‌ها را تقویت کرد. بطوری‌که با تدوین الگویی از برنامه توسعه فردی خود آماده‌تر از روز قبل با دنیا روبرو شوید.
نظریه‌های بسیاری درباره توسعه فردی وجود دارد. دیدن خود واقعی‌تان یا Self-Actualization تئوری است از آبراهام مازلو با ترسیم هرمی از نیازهای فردی با پروسه‌ای که به شناخت حقیقی شخصیت منجر می‌شود. به معنای دیگر زمانی که رضایت کامل از تامین نیازهای یک سطح داشته باشید می‌توانید به سطح بعدی ارتقا پیدا کنید. این تغییرات که طی زندگی اتفاق می‌افتند موجب تحولات رفتاری شما خواهند شد.
در پایین‌ترین سطح این هرم نیازهای فیزیولوژیکی یا طبیعی هستند مانند غذا، نوشیدنی، خواب و مواردی از این قبیل که برای بقا لازمند.
لایه دوم نیازهای امنیتی هستند که از نظر فیزیکی و اقتصادی در نظر گرفته شدند.
لایه سوم در پیشرفت علاقه و تعلقات تامین می‌شود.
چهارمین سطح به عزت نفس و ارزشی که برای خودتان قائل هستید، اشاره می‌کند که نزدیکترین ارتباط را با توانمندسازی دارد.
این سطح درباره درک و تفاهم است؛ ایده‌های ذهنی مانند کنجکاوی و جستجو برای هدف و درکی عمیق‌تر.
لایه ششم مربوط به نیازهای زیبایی شناسی، تقارن و نظم است.
درنهایت اینجا حقیقت وجودی خود را پیدا خواهید کرد.
مازلو اعتقاد دارد همه مختارند و در کنار آن نیز ظرفیتی نامحدود برای رشد دارند. در واقع در هریک از ما به عنوان یک انسان، تمایل به رسیدن به پتانسیل کاملی از خود واقعی‌مان وجود دارد. اما مسیر رسیدن به این خودآگاهی چیست: پذیرش احساسات، تجارب و تمرکز کامل.
نقشه راه توسعه فردی و تدوین برنامه IDP
برای اینکه بتوانید در زندگی خود برنامه مشخصی برای توسعه فردی یا individual development plan داشته باشید، باید قدم‌هایی را بردارید که به ترتیب در زیر آمده‌اند:
ترسیم چشم انداز شخصی
اینکه بتوان به خود انگیزه داد و راه‌هایی برای بهبود سبک زندگی پیدا کرد، می‌تواند از طریق داشتن چشم‌اندازی مشخص تحقق پیدا کند. باید بتوانید تصویری واضح از آنچه باید در ماه‌ها یا سال‌های آینده برایتان اتفاق بیافتد رسم کنید.
برنامه ریزی برای توسعه فردی PDP
زمانی که برای خودتان مشخص کردید که می‌خواهید کجا باشید، می‌توانید برنامه ریزی در زندگی شخصی خود را شروع کنید. الزامی برای ترسیم آن خارج از ذهنتان نیست اما باعث می‌شود این مراحل واقعی‌تر بنظر برسند. به این کار Personal Development Planning یا برنامه توسعه فردی PDP می‌گویند.
اجرای برنامه‌ریزی
شیوه‌های بسیاری برای یادگیری این مسیر وجود دارند اما ساده‌ترین راه آن را می‌توان شرکت در دوره‌هایی که متناسب با هدف شماست دانست. ۳۶۰ درجه، با هدف ارتقای توسعه فردی در ایران، دوره‌های آموزشی بسیاری را از متخصصان جهانی این حوزه به زبان فارسی برگردانده است تا به آسانی در مسیر درست خود قرار بگیرید. برای آشنایی یا شرکت در این دوره‌ها می‌توانید اپلیکیشن ۳۶۰ درجه را دانلود کنید.
ثبت میزان پیشرفت در توسعه فردی
نوشتن و ثبت کردن مراحل یادگیری و پیشرفتتان می‌تواند تاثیر زیادی در موفقیت شما داشته باشد. این بازخورد، انگیزه شما را در کسب مهارت‌های بیشتر در آینده افزایش می‌دهد. علاوه بر این سعی شما در تداوم مسیر برای تقویت مهارت و دانشتان را چند برابر خواهد کرد.
مرور برنامه ریزی و تدوین مجدد
یادگیری را می‌توان چرخه‌ای از تجربه، آموزش و بهبود دانست. با بررسی فعالیت‌های خود می‌توانید مطمئن باشید که جدا از انتخاب هدف صحیح، حرکت شما به سوی هدفتان نیز در مسیری درست قرار دارد.
نمونه فرم برنامه توسعه فردی
ترفندهایی وجود دارند که بکارگیری آنها در زندگی روزانه می‌توانند این مسیر را برای شما هموارتر کنند. این موارد را در لیستی در کنار خود داشته باشید و هر روز چک کنید که چندتای آن را انجام داده‌اید. البته احتمالا خیلی از آنها را قبلا هم شنیده‌اید از جمله:
هر روز انگیزه‌تان را بیشتر کنید.
به خودتان قدرت دهید.
بر ترستان غلبه کنید.
لیستی از کارهای هر روزتان داشته باشید.
بر روی عادتهای خوبتان تمرکز کنید.
با سختی‌ها کنار بیایید.
راه‌های جدید یاد بگیرید.
در چالش‌های ۳۰ روزه شرکت کنید.
مدیتیشن کنید.
مصاحبت با افراد خوب را از دست ندهید.
بپذیرید که گذشته گذشته است.
دشمنانتان را آینه رفتار خود بدانید.
سرگرمی‌های جدید پیدا کنید.
برنامه‌ای برای نرمش روزانه داشته باشید.
رقیب خوب برای خود پیدا کنید.
به رشد خود متعهد شوید.
به خودتان در آینده نامه‌ای بنویسید.
بازخورد بگیرید.
برنامه توسعه فردی کارکنان
در صورتی که به عنوان یک مدیر قصد توسعه فردی پرسنل خود را دارید؛ باید اولین قدم، مشخص کردن اهداف بلند مدت و کوتاه مدت سازمانی باشد و اینکه سازمان شما برای رسیدن به این اهداف چه روندی را باید طی کند؟ با این حال نباید صرفا منافع سازمانی را در نظر بگیرید بلکه باید به مهارت‌ها و پتانسیل افراد نیز توجه کنید.
تعریف دقیق نقش سازمان و خلاهایی که وجود دارند، نقطه شروع خوبی است به شرطی که اهداف سازمان با برنامه توسعه فردی پرسنل در یک راستا باشد.
سپس باید برنامه‌ای اجرایی برای کوچینگ داشته باشید و تغییراتی که ممکن است در طی این مسیر بوجود بیاید را پیش بینی کنید؛ از تغییر در چارت سازمانی گرفته تا شیوه تعاملی که افراد با یکدیگر دارند.
مرحله نهایی بازخورد گرفتن است طوری که هم مدیر و هم کارمند بتوانند با گذشت زمان از میزان پیشرفت آگاه شوند.
استفاده از ابزارها و فناوری‌های روز می‌تواند به یادگیری بهتر شما کمک کند، سرزمین ۳۶۰ درجه مسیری است که می‌تواند همراه شما برای آموزش باشد.