کابل سیلیکونی

کابل سیلیکونی چیست؟

کابل سیلیکونی در دسته بندی کابل‌های نسوز جای دارد و به علت روکش مقاوم سیلیکونی بیشتر در عرصه‌هایی که حرارت‌های بالا برای سیم و کابل‌های معمولی مشکل ایجاد می‌کند، حضور یافته و تا مدت‌ها بدون نقص فنی به کارایی خوب خود ادامه می‌دهد. ولی باید توجه داشته باشیم این نوع کابل‌ها نیز در دسته‌های متفاوت و با مقاومت‌های گوناگون در برابر حرارت و دمای بالا ساخته می‌شوند. نکته مهمی که در اینجا باید به آن اشاره کنیم این است که دو تا کابل نمی‌تواند عملکرد یکسانی را در دمایی مشخص نشان دهند و بسته به گرید که در آن قرار گرفته، تاب‌ آوری داشته و ضد حریق می‌باشد. نکته مهمی که باید توجه داشته باشید این است که هنگام خرید کابل سیلیکونی حتماً به گرید کابل خود دقت نمایید تا شاهد آب شدن و خرابی آن در زمان کارکرد نباشید.

در ادامه کابل سیلیکونی تولیدی شرکت راهدار صنعت کیهان با نام تجاری سیل کیبل (SilCable) و سیل فایر (SilFire) را به شما معرفی می‌کنیم، در ابتدا شما را با ماده سیلیکون آشنا کنیم و در رابطه با خواص سیلیکون و کاربردهای آن بیشتر صحبت کنیم. بنابراین تا پایان این مقاله ما را همراهی کنید.

مواد سیلیکون چیست؟!

سیلیکون‌ها از واکنش کلر و سیلان‌ها با آب بوجود آمده و دارای خواص منحصر به‌ فرد در دماهای بالا و پایین بوده و از مقاومت عالی در شرایط جوی نامساعد و مرطوبت و نور شدید بهره مند می‌باشند، از این‌ رو به‌ منظور ترکیب با پلیمرها یک گروه پر استفاده به شمار می‌روند. سیلیکون‌ها به‌ تنهایی در تولید رنگ، لاستیک، روغن‌های صنعتی و… پر کاربرد هستند و وقتی به پلیمر تبدیل شوند می‌توان در تولید فرآورده‌های گوناگونی چون روکش کابل سیلیکونی از آن‌ها بهره مند شد و از مقاومت بالای آن‌ها در برابر حرارت‌هایی با دمای 260 الی 315 درجه سانتیگراد، نهایت استفاده را برد و به مدد ساختار ویژه آن‌ها کابل‌هایی نسوز را ایجاد نمود. سیلیکون یکی از پر مصرف ترین مواد جهت ساخت پلیمرها به شمار می رود.

در واقع سیلیکون یا عنصر سیلیسیم که از خانواده شبه فلزات محسوب می شود، در جدول تناوبی با نماد Si شناخته می‌شود. این ماده در شیشه و ماسه وجود دارد و می توان آن را معروف ترین ماده نیمه هادی در قطعات الکترونیکی دانست. سیلیکون به عنوان یک ترکیب مصنوعی بی اثر، در اشکال مختلفی مانند رزین، لاستیک و روغن یافت می شود. این ماده مقاوم در برابر حرارت و لاستیک مانند در چسب ها، لوازم پزشکی، درزگیرها، ظروف آشپزخانه، عایق ها و روان کننده ها کاربرد دارد. یکی از نکات مهم در استفاده از Silicon این است که افراد هنگام کار کردن با آن ممکن است هوای حاصل از این عنصر را استشمام کنند و به بیماری ریوی سیلیکوزیس مبتلا شوند. همچنین تماس سیلیکون با پوست و چشم می تواند باعث ایجاد التهاب شود.

خواص سیلیکون چیست؟

سیلیکون به عنوان یکی از پلیمرهای مصنوعی، شامل زنجیره ای از اتم‌های اکسیژن و سیلیسیم بوده و از عناصری مانند هیدروژن و کربن تشکیل شده است. در این بخش قصد داریم به معرفی خواص و مزایای سیلیکون بپردازیم.

سیلیکون از مقاومت بالایی در دماهای پایین و بالا برخوردار است، به نحوی که در شرایط معمولی توان تحمل دمای 50- تا 200+ درجه سانتیگراد را داشته و همچنین در شرایطی قادر به تحمل دمای 110- تا 320+ درجه سانتیگراد خواهد بود.

• این ماده دارای قابلیت ضد اشتعال بوده و در برابر اشعه ماوراء بنفش، گاما و مادون قرمز مقاوم است.
• سیلیکون به مرور زمان دچار تغییر شکل نشده و انعطاف پذیری و شفافیت خیلی زیادی دارد.
• این ماده تقریباً فاقد هرگونه بو و مزه بوده و دارای ویژگی عدم جذب مایع و رنگ پذیری بالا است.
• همچنین رسانش گرمایی سیلیکون پایین بوده و مقاومت بالایی در مقابل شرایط جوی دارد.
• سیلیکون در مقابل بعضی مواد شیمیایی، ضربه، پارگی و خوردگی مقاومت زیادی از خود نشان خواهد داد.

این ماده نسبت به لاستیک ها دارای دوام و طول عمر بالایی است. علاوه بر آن، تولید سیلیکون از لحاظ اقتصادی نیز در مقایسه با قطعات لاستیکی مقرون به صرفه تر بوده و به وقت، هزینه، نگهداری و تعمیر کمتری نیاز دارد، در نتیجه بهره وری بالاتری را می توان از این محصول انتظار داشت.

حال پس از آشنایی با مزایا و خواص Silicon به سراغ کاربرد آن خواهیم رفت.

کاربرد سیلیکون در صنایع

سیلیکون در صنایع مختلف دارای کاربرد فراوانی بوده و تولید آن در اشکال متنوعی مانند روغنی، مایع، جامد و لاستیکی صورت می‌گیرد. در ادامه می‌خواهیم به کاربردهای مختلف این ماده اشاره کنیم.

کاربرد سیلیکون در پزشکی

سیلیکون به‌ عنوان ترکیبات دارویی فعال در فرآورده‌هایی مانند فرمولاسیون ضد چربی و آنتی اسید استفاده می‌شود و همچنین سیلیکون‌ها در بسیاری از ابزار و وسایل پزشکی مانند ضربان‌ سازها کاربرد دارند.

کاربرد سیلیکون در صنایع انرژی

این ماده نقش مؤثری را در طول عمر، بهبود عملکرد و همچنین افزایش کارایی دستگاه های فتوولتائیک و پنل های خورشیدی ایفا می کند، چون از مقاومت بالایی در مقابل نور خورشید برخوردار بوده و سبب افزایش دوام و طول عمر این دستگاه ها خواهد شد.

استفاده از سیلیکون در لوازم آرایشی و بهداشتی

برای اینکه میزان سفیدک ضد تعریق ها بر روی لباس کاهش یابد، از این ماده استفاده می گردد. علاوه بر آن، با هدف حفظ براقیت و رنگ وسایل آرایشی و افزایش ماندگاری نرم کننده مو و شامپوها به سراغ سیلیکون می روند. همچنین این ماده کاربرد زیادی در تولید کرم های ضدآفتاب و محصولات مراقبت از پوست دارد.

سیلیکون در صنایع هوافضا

از آنجا که سیلیکون در شرایط دمایی مختلف دما و مقاومت زیادی از خود نشان می دهد، از این رو، امکان استفاده از آن در ساخت بال هواپیماها، پوسته موتور، جعبه سیاه، محافظ و عایق درب ها و سایر قطعات هواپیما وجود دارد.

کاربرد در صنعت الکترونیک

امروزه شاهد بکارگیری این ماده در قطعات موبایل و کامپیوتر از قبیل کیبورد، دستگاه دی وی دی و کپی و مدارهای کامپیوتری به میزان قابل توجهی هستیم. علاوه بر آن، این ماده در مصارف پزشکی مانند لوله های دیالیز نیز کاربرد دارد.

تولید وسایل آشپزخانه

شستشوی ظروف سیلیکونی آشپزخانه به راحتی امکانپذیر بوده و این لوازم بوی غذا را به خود نمی گیرند. همچنین امکان استفاده از این لوازم در مایکروفر، فریزر و فر بدون هیچگونه تغییری در طعم غذا وجود دارد.

سیلیکون در ساختمان سازی

این ماده نقش اساسی را در نوسازی و ساخت ساختمان های تجاری و مسکونی ایفا می کند. علاوه بر آن، مواد عایق سیلیکونی، مصرف انرژی را کاهش داده و مانع از رشد باکتری ها می شود، همچنین دارای دوام بالایی در مقابل رطوبت است.

کاربرد سیلیکون در ساخت لوازم ورزشی

در ساخت عینک های شنا و لوازم غواصی از سیلیکون به عنوان عایق استفاده می شود. همچنین امکان تولید لباس های سبک تر با عملکرد و خواص آبگریزی بهتر با کمک این ماده وجود دارد.

استفاده از پوشش ها و رنگ های سیلیکونی

در صورت استفاده از سیلیکون در این مواد، احتمال ترک خوردگی آنها به جهت انعطاف پذیری سیلیکون در مقابل تغییرات دمایی خیلی کم است. همچنین پوشش رنگ های سیلیکونی به کار رفته در سطح جاده ها، راه آهن و دکل های نفتی به علت اینکه در برابر نمک، گازوئیل، نفت و باران های اسیدی مقاوم هستند، با خوردگی کمتری مواجه خواهند شد.

در ادامه قصد داریم به معرفی انواع سیلیکون بپردازیم.

کاربرد سیلیکون

مدت هاست که توجه محققین و دانشمندان به جهت خواص مهم سیلیکون و کاربردهای فراوان آن، به سمت این ماده جلب شده است. در ادامه به معروف ترین انواع Silicon اشاره خواهیم کرد.

سیلیکون RTV: این نوع ماده در دمای معمولی اتاق و ترکیب با اکسیژن در حضور کاتالیزور پخته و آماده می شود.

سیلیکون HTV: این ماده در فشار و دمای بالا و در حضور یک کاتالیزور تولید و آماده خواهد شد. این نوع سیلیکون معروف به گرماپخت می باشد.

سیلیکون SS: نوع دیگر Silicon که می توان به آن اشاره نمود، SS است که عرضه آن در بازار به اشکال مختلف صفحات لاستیکی و ورق های سیلیکونی انجام می گیرد.

سیلیکون LSR: این ماده در مجاورت اکسیژن و بدون اضافه کردن کاتالیزور پخته و آماده می شود. نگهداری این نوع سیلیکون در تیوب ها و قوطی های محافظت شده در برابر اکسیژن و به شکل مایع صورت می گیرد. لازم به ذکر است که این ماده در صورت قرارگیری در مجاورت هوا حالت لاستیکی پیدا کرده و پخته می شود. نمونه ای از این نوع سیلیکون، اسپری و چسب های سیلیکونی می باشد.

سیلیکون مایع چیست؟

یکی از ترکیبات شیمیایی متداول در صنایع، سیلیکون مایع است. این ماده از ترکیباتی همچون هیدروژن، سیلیکون، اکسیژن و کربن تشکیل شده است. سیلیکون مایع به عنوان یک پلیمر سیلیکونی بر پایه سیلیکا و اکسیژن تولید شده و در واقع از سیلیکون جامد حاصل می شود. لازم به ذکر است که بیشتر پلیمرها بر پایه کربن می باشند. به عبارت دقیق تر می توان گفت که در گروه الاستومرها جای می گیرد.

مشخصات کابل روکش سیلیکونی

مشخصات فنی و ساختار کابل نسوز سیلیکونی و سیم نسوز سیلیکونی را می‌توان متشکل از یک هادی که از مس افشان قلع اندود در سطح مقاطع مختلف ساخته‌ شده و عایق سیلیکونی که در رنگ‌ بندی‌های متفاوت و برحسب سفارش کارفرما تولید می‌شود، تعیین نمود. ولتاژ نامی این کابل حدود 300 الی 500 ولت را به‌ خوبی تحمل می‌کند و و دمای کاری این کابل ۶۰- الی ۲۰۰+ درجه سلسیوس می‌باشد و در زمان بروز آتش‌ سوزی عبور کامل و بی‌ نقص جریان را بدون قطعی تضمین می‌نماید. با این توضیحات به‌ راحتی می‌توان دریافت که روکش و هادی در این سیم‌ها هر دو قدرتمند و با کیفیت بوده، از این‌ رو در بحبوحه آتش تا 3 ساعت می‌توان به کارکرد صحیح این سیم‌ها اطمینان داشت.

ویژگی‌های سیم و کابل سیلیکونی

ویژگی‌های یک کابل به‌ طور دقیق مشخص می‌کند که از آن می‌توان در چه عرصه‌هایی استفاده نمود. برای مثال مزیت جلوگیری از انتشار شعله و عدم انتشار دود و گازهای کشنده در زمان برخورد با حرارت‌های بالا که در کابل سیلیکونی موجود است، نشان می‌دهد، امکان به‌ کارگیری این کابل‌ها در مکان‌هایی که احتمال آتش‌ سوزی و ایجاد حریق بالا است، وجود دارد. از دیگر ویژگی‌های شاخص این کابل‌ها می‌توان به مقاومت عالی در برابر خوردگی، تغییر دما، اشعه‌ها‌ی مضر و مواد اسیدی نام برد. البته این سیم‌ها به مدد روکش بسیار قوی خود عایق رطوبت نیز هستند، از این‌ رو هیچ‌ گونه قارچ و باکتری درون آن‌ها امکان رشد ندارد. کابل‌ها دارای مقاطع با سطوح مختلف به‌ خوبی انعطاف بالایی را به مجریان طرح داده و نه از حیث شکل‌ پذیری و نه از باب حفظ پایداری جریان الکتریسیته مشکلی را در حین کار به وجود نمی‌آورند.

خاصیت نارسایی الکتریسیته سطح پوشش و عدم انتشار گازهای اسیدی هالوژن و… نیز از دیگر ویژگی‌های بر جسته این کابل‌ها است که انواع مختلف آن را به مصاف فعالیت‌های صنعتی سنگین دعوت می‌کند.

انواع سیم و کابل روکش سیلیکونی

سیم و کابل روکش سیلیکونی با مزایای گسترده‌ای که دارد به‌ منظور سیم‌کشی‌های مهم مورد بهره‌ برداری قرار می‌گیرد و به دلیل قابلیت‌های ارزنده‌ای چون وزن کم، ایمنی بالا، حمل و پیاده‌سازی آسان در انواع مختلف تولید و روانه بازار می‌شود. در حال حاضر انواع کابل‌های سیلیکونی در مدل‌های جرقه زن، نسوز دو روکش بافت، کابل اعلام حریق و کابل کنترل در دسترس هستند.

همچنین در تولید کابل قدرت، کابل ابزار دقیق و کابل فشار قوی نیز توانمند ظاهر می‌شوند و به‌ وفور از آنها استفاده می‌شود.

کاربردهای سیم و کابل سیلیکونی

کابل سیلیکونی به‌ منظور حراست از عملکرد طبیعی تجهیزات در مکان‌های حساس، حفظ کارکرد سیستم‌های هشدار حریق و کنترل آتش و در هر مکانی که احتمال بروز حوادث غیر مترقبه در آن بالا است، کاربرد دارد. از این‌ جهت می‌توان صنایع فولادسازی، کشتی‌سازی، هیترها (اجاقک‌های) الکتریکی و صنایع پتروشیمی را برای آزمودن قدرت آنها مناسب دانست. البته این کابل‌ها در صورت شرکت در صحنه‌های سختی چون صنایع هوایی، صنایع پزشکی، آزمایشگاهی و کارکرد به‌ عنوان جزئی از اجزای ژنراتورها نیز هراسی به خود راه نمی‌دهند، زیرا در برابر هر گونه شک حرارتی مقاومت بالایی دارند. یکی از رایج‌ترین استفاده‌ها از کابل سیلیکونی در خودروسازی است. در هر کجای خودرو که نگاهی بیاندازید، رد پایی از این کابل‌ها را خواهید یافت.

ولی در کابل جرقه زن وایر شمع همان کابلی که به‌ منظور جرقه زدن شمع باید در یک‌ لحظه جریان عبوری بالایی را تحمل نماید تا خودرو پس از استارت روشن و آماده حرکت شود، مهم‌ترین کاربرد را دارد.

استانداردهای سیم و کابل سیلیکونی

از آنجایی‌ که مهم‌ترین جزء در تأسیسات ساختمانی کابل‌ها هستند، استانداردهای مختلفی چون استاندارد بین‌المللی IEC و استاندارد ملی ایران مانند ISIRI برای ساخت سیم و کابل سیلیکونی به کار گرفته می‌شود تا این ابزار بتواند در عرصه‌های خطر آفرین مجوز حضور را بیابد. استانداردها بازگو کننده خلوص مس هادی، درصد خلوص سیلیکون، میزان تحمل کششی و… کابل‌ها بوده، از این‌ رو قبل از خرید باید به بررسی مؤلفه‌های ذکر شده در استانداردهای خاص هر کابل به‌ منظور تهیه کابلی دقیقاً مطابق با شرایط محیطی بپردازیم.

این استانداردها گاهاً مربوط به هادی و مس به‌ کار رفته در آن چون استانداردهای EN 6228 و IEC 60228 می‌شود و در بعضی موارد شامل استانداردهای دیگری می‌باشند که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• Silicone wire: ISIRI 1926 ـ 3 According to IEC 60245-3
• Silicone cable: ISIRI 1926 ـ 4 According to IEC 60245-4
• Hologen free: IEC 60754-1 & IEC 60754-2
• Low smoke: IEC 61034-1 & IEC 61034-2
• Flame retardant: ISIRI 3081 According to IEC 60332
• Fire resistantance: ISIRI 3082 According to IEC 60331
• Quality Management Systems: ISO 9001-2008

منبع: rsk-co.com/silicone-cable-wire