راه اندازی یک کارگاه لبنیاتی مناسب نیازمند شرایطی خاص می باشد که پیش از اقدام به راه اندازی باید به صورت کلی بررسی و میزان درامد احتمالی و حد زیان و سود آن مشخص شود.
قدم اول بازاریابی و شناسایی بازارهای هدف می باشد. با توجه به نیاز سرمایه گذاری مناسب در این حوزه، پیش از تولید باید محصولات بررسی شوند و نیاز به خرید در مناطق اطراف منطقه بررسی و در صورت نیاز اقدام به خرید صورت گیرد.
عدم توجه به این موضوع میتواند سبب هدر رفت سرمایه گذاری و شکست در راه اندازی کارگاه شود. در نتیجه پیش از اقدام به راه اندازی کارگاه، از نیاز بازار و همینطور مراکز فروش مواد لبنی اگاهی لازم کسب کرده و با دیدی بازتر نسبت به بازار اقدام به راه اندازی کارگاه کنید.
محل کارگاه لبنیاتی باید از نظر اصول بهداشتی دارای ویژگی های مشخصی باشد که به منظور کسب مجوز کار رعایت آنها الزامی می باشد. این مورد از نظر سرمایش و گرمایش کارگاه، کاشی کاری ، تجهیزات مورد استفاده ، تهویه و ... می باشد .
تجهیزات :
تجهیزات کارگاه لبنیاتی با توجه نوع محصول تولیدی انتخاب میشود . در کارگاه ها بیشتر محصولاتی تولید میشوند که در آنها از نگهدارنده ها استفاده نمیشود. در نتیجه طول عمر محصول تولیدی بسته به نوع آن ، نسبت به محصولات کارخانه ای کم خواهد بود . از این رو محصول تولید شده باید سریعا به فروشگاه منتقل شده و فروخته شود.
از مهمترین لوازم موجود میتوان به موازد زیر اشاره کرد :
شیر سرد کن : دستگاهی مخصوص به منظور نگهداری شیر در کارگاه می باشد. این دستگاه دمای شیر را در مقداری مشخص تنظیم کرده و با اینکار امکان نگهداری از شیر را افزایش می دهد . شیر سرد کن ها از مهمترین دستگاه های موجود در خط تولید مواد لبنی در کارگاه لبنیاتی می باشند.
شیر پز : دستگاه های شیر پز به منظور پخت شیر در دماهایی مشخص استفاده می شود. این دستگاه ها به منظور تولید مواد لبنی دیگر از شیر بسیار مهم بوده و امکان اتصال آنها به دستگاه های صنعتی دیگر نیز مهیا می باشد . در نتیجه در خط تولید مواد لبنی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشند .
دستگاه های تولید مواد لبنی :
خامه گیر : استفاده از خامه گیر کارگاهی به منظور تولید خامه و همینطور جداسازی خامه از ماست بسیار مهم می باشد. با توجه به نیاز جامعه به استفاده از ماست و مواد لبنی کم چربی ، نیاز به کاهش میزان چربی موجود در شیر و در نتیجه تولید شیر ، ماست و دوغ کم چرب بسیار مهم می باشد. از این رو از خامه گیر ها که به آنها سپراتور نیز گفته میشود به منظور جداسازی چربی از شیر استفاده میشود.
ماست بند : دستگاه های ماست بند به منظور تولید ماست از شیر استفاده میشوند. شیر مورد استفاده بسته به نوع کم چرب یا پرچرب در دستگاه های مجزایی قرار داده میشوند.
کره گیر : کره گیری به دو نوع می باشد . در واحد های صنعتی بزرگ از خامه برای کره گیری استفاده میشود. در مرحله ی اول خامه از شیر توسط سپراتور جدا، و سپس به دستگاه کره ساز منتقل می شود. سپس کره با همزنی مکرر خامه حاصل می شود.
در نوع دوم کره از مخلوط آب و ماست تهیه میشود. در این مرحله نیاز است که از ماست پرچرب استفاده شود تا کره مناسبی تولید شود . این کره ها بیشتر به رنگ سفید می باشند .