زمانی که شیر را از دام میگیرند و هنوز شیر تحت تأثیر حرارت و عملیات پاستوریزاسیون قرار نگرفته باشد به آن شیر خام گویند. منشا شیر خام میتواند هر نوع حیوان شیرده مثل گاو، گوسفند، بز، شتر و ... باشد.
برخی از باکتری های مضر در شیر خام موجود می باشند که بسیار خطرناک بوده و به طور جدی می تواند سلامت افراد را تهدید کند. همچنین احتمال انتقال بیماری از حیوان از طریق شیر خام بسیار بالا می باشد. در این نوشتار به خطرات مصرف شیر خام پرداخته ایم.
شیر خام حاوی باکتری های مضر و مفید و همچنین میکروب های دیگر می باشد. در صورتیکه شیر به شکل خام مصرف شود احتمال ابتلا به بیماری های عفونی بسیار بالا خواهد بود. همچنین در صورت مصرف شیر خام افراد به مدت طولانی با مشکلات گوارشی همچون گرفتگی معده، اسهال، استفراغ و ... دچار میشوند. در برخی از موارد گزارش شده که مصرف شیر خام حتی باعث سندروم های خطرناک همچون فلج شدن، نارسایی کلیه، سکته مغزی و حتی مرگ شده است. لذا مصرف شیر خام به هیچ عنوان توصیه نمیشود و قبل از مصرف حتما شیر را بجوشانید.
شیر خام به دلیل فعل و انفعالات شیمیایی باکتری های داخل آن به سرعت ترش شده و فاسد میشود. بنابراین وقتی شیر خام تهیه میکنید باید سریعا ازش استفاده کنید ویا از مصرف شیر خام که برای چندین ساعت همان طور در یک ظرف ثابت باقی مانده است، خودداری کنید. در دامداری ها و کلا به هنگام جمع آوری شیر خام از دستگاه مخصوصی بنام شیرسردکن استفاده میشود. این دستگاه با پایین آوردن دمای شیر خام و هم زدن آرام آن، فعالیت باکتری ها را کند میکند. بنابراین با شیرسردکن ها می توان تا 48 ساعت شیر خام را سالم نگه داشت. این 48 ساعت فرصت کافی و لازم برای حمل شیر به فروشگاه های لبنیاتی و یا کارخانجات تولید لبنیات و ... را فراهم میکند. در غیر اینصورت شیر خام در کمتر از دو ساعت اگر در یک ظرفی ثابت بماند فاسد و غیر قابل استفاده میشود.