چرا نباید شیر در ظروف پلاستیکی ذخیره شود؟


شیر یکی از مهمترین فراورده های دامی و محصولی بسیار مفید و پر مصرف می باشد. تقریبا همه انسان ها در طول روز شیر و یا سایر محصولات لبنی را مصرف میکنند و به نوعی این ماده غذایی در سبد غذایی تمامی خانواده ها جای دارد. اما این ماده خوراکی به شدت در معرض آلودگی و فاسد شدن می باشد. مخصوصا شیر خام حتی با دستگاه های خاص (شیرسردکن) حداکثر به مدت 72 ساعت قابل نگه داری است و هرچه زودتر باید مصرف و یا فراوری شود.

این خوراکی با ارزش باید به شکل خاصی نگه داری شود. ساختار شیر ترکیبی از انواع باکتری های مفید را شامل می باشد. اما برخی باکتری های مضر نیز در شیر موجود هستند. ظرف هایی که شیر در داخل آن نگه داری میشود اگر آلوده به میکروب و یا باکتری باشد، شیر نیز در مدت بسیار کوتاه در داخل ان ظرف فاسد شده و ترش میشود. معمولا بسیاری از کشاورزان روستایی این مورد را نادیده میگیرند و شیر را در ظرف های نامناسبی حمل و یا نگه داری میکنند.

یکی از این نوع ظرف ها، ظروف پلاستیکی می باشند که به دلیل ارزان قیمت بودن بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند. ظروف پلاستیکی در زمان شست و شو به راحتی خط و خش بر می دارند. این نوع مکان ها محل مناسبی برای رشد میکروارگانیزم ها و باکتری های مضر می باشد که معمولا در زمان شست شو به خوبی تمیز نمی شوند. در زمان نگه داری شیر در ظروف پلاستکی، الودگی های موجود در ظرف به راحتی می توانند کیفیت شیر را ضایع کنند.


برای حمل و نگه داری شیر می بایست از ظروف خاصی استفاده شود. در واقع جنس ظرف حمل شیر نباید هیچ واکنشی یا شیر داشته باشد و یا باعث آلودگی آن شود. افزون بر این ظرف حمل شیر باید قابلیت شست شویی هم داشته باشد و در اثر تماس با آب و مواد شوینده اسیب نبیند. در گذشته برای نگه داری شیر از چرم استفاده می شد. کشاورزان ظرف هایی را با چرم تهیه نموده و برای نگه داری و حمل شیر از آن بهره می برند. اما امروزه در صنعت لبنیات از مخازن ساخته شده از استیل استنلس بیشتر برای نگه داری و یا حمل شیر استفاده میشود. این آلیاژ فولادی یکی از بهترین متریال ها برای ساخت ظرف شیر و یا بیدون شیر می باشد.

البته برای ساخت ظروف حمل شیر از آلومینیوم نیز استفاده میشود. آلومینیوم در مقایسه با فولاد ضد زنگ قیمت ارزان تری دارد. اما آلومینیوم نیز در صورتیکه کیفیت پایین تری داشته باشد، باعث آلودگی و تغییر رنگ و مزه شیر میشود. لایه بالایی آلومینیوم در اثر تماس با هوا دچار واکنش شده که به مرور زمان رنگ تیره به خود می گیرد. حتی در برخی موارد با لمس دست نیز می توان به این مورد پی برد. حال این آلودگی به راحتی می تواند کیفیت شیر را ضایع کند. بنابراین آلومینیوم بکار رفته در ساخت بیدون شیر علاوه بر ضخامت کافی باید چگالی مناسبی نیز داشته باشد و سطح بیرونی آن آنادایز شده باشد.

البته ناگفته نماند که هم اکنون از ظروف پلاستکی خاص (تهیه شده با پلی اتیلین با چگالی بالا) نیز برای حمل شیر خام و یا شیر پاستوریزه استفاده میشود. اما ظروفی که از جنس پلاستیک پرکاربرد pp ویا سایر پلیمرها می باشند، برای حمل شیر گزینه ایده آل نخواهند بود.