از اخبار کریپتوکارنسی چیزی شنیده‌اید؟ شبکه بلاک چین چطور؟ می‌دانید که فناوری‌های تازه‌ای مانند بلاک چین می‌توانند، خدمات بی‌نظیری به دنیا ارائه کنند؟ اگر گشتی در اخبار مرتبط با فناوری‌های تازه بزنید، حتما با خبرهای داغی در این مورد رو‌به‌رو خواهید شد. «بیت کوین» یکی از معروف‌ترین ارزهای مجازی است که این روزها در دنیا غوغایی به پا کرده است.
شاید شما هم نام آن را شنیده باشید ولی مفهوم و چیستی آن هنوز برایتان روشن نشده باشد. اگر تا پایان این قسمت از خانه سرمایه، همراهمان باشید، سر از کار این ارز پرشور درمی‌آورید.
بیت کوین نوعی ارز مجازی است که با رسیدن قیمتش به ۱۳ هزار دلار در اوایل سال ۲۰۱۸، به شهرت و شکوفایی زیادی رسید. این ارز دیجیتال، ترکیبی بود از خلاقیت، پشت سر گذاشتن موانع قانونی و کنار زدن واسطه‌ها در امور مالی و بانکی مختلف که تراکنش‌های مالی را در سطحی بین‌المللی مقدور می‌ساخت. به همین خاطر در مدت کوتاه ظهورش توانست توجه زیادی را به سمت خود جلب کند.
بعد از «Bitcoin» رمزارزهای بسیاری پا به دنیا گذاشتند که ویژگی‌هایی شبیه به آن داشتند و دارند. کریپتوکارنسی‌ها یا رمزارزها ویژگی‌ها و ظرفیت‌های فوق‌العاده‌ای دارند و به همین دلیل است که با گذشت حدود ۱۰ سال از روی کار آمدنشان شهرت زیادی پیدا کرده‌اند.
کریپتوکارنسی‌ها در بستر شبکه‌ای بزرگ فعالیت می‌کنند که به آن «بلاک چین» می‌گویند. این شبکه، کاربران بسیار زیادی دارد و نمی‌توان در داده‌های آن دخل و تصرف کرد.
«گسترده بودن»، «تعداد زیاد کاربران»، «نبود امکان تخلف و تقلب در شبکه» و «نبود ناظری بر شبکه» آن را به محیطی آزاد و اثربخش برای فعالیت‌های ارتباطی در حیطه‌های گوناگون بدل می‌سازد.
به عبارت دقیق‌تر «Bitcoin» در بستر شبکه غیرمتمرکز بلاک چین فعالیت می‌کند.
تعریف Bitcoin
بیت کوین و کریپتوکارنسی‌های دیگر، خطوطی از رمزهای رایانه‌ای هستند که ارزش پولی دارند. این خطوط رمز با رایانه‌های قوی و همراه با مصرف زیاد انرژی برق تولید می‌شوند. به کریپتوکارنسی‌ها «ارز دیجیتال» هم گفته می‌شود.
نکته مهمی که درباره ارزهای دیجیتال وجود دارد، نبود نظارت‌های مرکزی بر آنها است. به زبان ساده، هیچ دولت، نهاد و اُرگانی روی این ارزها نظارت ندارد و در بستر شبکه‌ای کاملا آزاد، بی‌سانسور و بی‌مانع فعالیت می‌کنند.
دولت‌های مختلف در کشورهای گوناگون، هنوز نمی‌دانند که باید چه واکنشی نسبت به ارزهای دیجیتال داشته باشند.
برخی از آنها، با ممنوع کردن فعالیت در این عرصه به دنبال محدود کردن آثار آن هستند و برخی دیگر تلاش می‌کنند تا آن را بهتر درک کرده و با شناختش از ویژگی‌ها و ظرفیت‌هایی که دارد، نهایت استفاده را ببرند.
چرا ارزهای دیجیتال، جنجال برانگیز هستند؟
این ماجرا، دلیل‌های فراوانی دارد؛ مثلا، از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳، خلافکاران با استفاده از بیت کوین معاملات خود را انجام می‌دادند و با این کار آن را به شهرت رساندند. نبود ناظران دولتی، فعالیت غیرقابل ردیابی، فرار مالیاتی و … بخشی از دلیل‌های روی آوردن خلافکاران به سمت این ارز دیجیتال بودند.
همان‌طور که پیش‌تر با هم گفتیم، دولت‌ها هنوز نتوانسته‌اند قوانینی منسجم در مورد ارزهای دیجیتالی تدوین کنند. بنابراین، از موضوعاتی مانند دریافت مالیات از این رمزارزها صحبتی نمی‌شود.
«اِسکم‌ها» (scam) نیز یکی از دلایلی هستند که نام رمزارزها را در دنیا مطرح کردند.
اسکم‌ها، همان تله‌هایی هستند که در قالب‌هایی موجه سر راه کاربران به ویژه افراد تازه‌وارد یا ناوارد قرار می‌گیرند تا آنها را به بهانه رسیدن به سود در دنیای ارزهای دیجیتالی، تلکه کنند.
از آنجا که بلاک چین – همان بستری که در آن رمزارزها تراکنش می‌شوند – امکان برقراری ارتباطی بی‌واسطه را در میان افراد فراهم می‌کند، دیگر نیازی به واسطه‌هایی مانند بانک‌ها و موسسات مالی احساس نمی‌شود.
در نتیجه، این عامل هم دلیل دیگری است که باعث شهرت ارزهای دیجیتالی شد.
بیت کوین چه مزیت‌هایی دارد؟
دیجیتالی بودن
«Bitcoin» یک ارز کاملا مجازی است که معادل فیزیکی ندارد. به همین دلیل برای ذخیره آن به فضای خاصی نیاز ندارید.
شفاف است
تمام تراکنش‌های این رمزارز در دفترکلی که همه به اطلاعات آن دسترسی دارند ثبت می‌شود. هر کیف پول یک کلید خصوصی و یک کلید عمومی دارد. کلید عمومی در تراکنش‌های ثبت شده قابل مشاهده است. با مراجعه به دفترکل مرکزی می‌توان میزان دارایی را مشاهده کرد.
امنیت بالایی دارد
این رمزارز روی شبکه بلاکچین که با استفاده از پروتکل‌هایی خاص، امنیت آن تضمین می‌شود کار می‌کند. نودها (چه نودهای معمولی و چه ماینرها) با پیروی از یک سری دستورات خاص به تایید یا رد تراکنش می‌پردازند. همچنین نودهای استخراج‌کننده یا ماینر، نقش اساسی در امنیت شبکه دارند.
غیرمتمرکز است
بر خلاف ارزهای فیات رایج در کشورها، ارز دیجیتال، تحت نظارت هیچ سازمان یا دولتی نیست. می‌توان این ویژگی را به طور همزمان، نقطه قوت و ضعف آن به شمار آورد. چون به دلیل نبود نظارت بر این سیستم، گزینه‌ای مناسب برای کلاه‌برداری به شمار می‌رود؛ کما اینکه تا به امروز بارها این اتفاق افتاده است.
سرعت بالا و کارمزد کم
نقل و انتقال دارایی توسط این رمزارز در مدت زمان کوتاهی انجام می‌شود. این در حالی است که اگر تجار بخواهند به صورت بین‌المللی نقل و انتقالات مالی داشته باشند باید چند روز منتظر بمانند.
گذشته از این، کارمزد انتقال ارزهای دیجیتال، بسیار کمتر از انتقال ارزهای فیات است. البته با افزایش سختی شبکه، کارمزد ارزهای رمزنگاری شده هم روندی صعودی به خود گرفته است.
تضمین انجام تراکنش
تراکنش‌های صورت گرفته در شبکه بیت کوین به هیچ عنوان لغو نمی‌شوند. به همین دلیل اگر شما رمزارز خود را اشتباها به شخصی که نمی‌شناسید بفرستید دیگر امکان برگشت ارزهای دیجیتالی شما وجود ندارد. ولی اگر فرد را بشناسید تنها با ارسال مجدد فرد، ارزهای شما بازگردانده می‌شوند.
این ویژگی برای تضمین انجام تراکنش به شبکه اضافه شده است. به این ترتیب، گیرنده به هیچ عنوان نمی‌تواند ادعا کند که رمزارزها را دریافت نکرده است.
یک نود در شبکه، کامپیوتر قدرتمندی است که نرم‌افزار بیت کوین را اجرا کرده، در روند انتقال اطلاعات مشارکت می‌کند و به این ترتیب به حفظ شبکه بیت کوین کمک می‌کند.
نودها می‌توانند ماینر یا همان استخراج‌کننده باشند یا فقط به وسیله اشتراک گذاری سیستم خود در حفظ امنیت شبکه و تایید تراکنش‌ها نقش داشته باشند.
در ابتدای پیدایش این رمزارز، همه‌ی نودها به عنوان ماینر عمل می‌کردند. با گذشت زمان و سخت‌تر شدن کار، نودهای ماینر با استفاده از کارت‌های گرافیک سعی داشتند در رقابت پیروز شوند، اما رفته‌رفته کارت‌های گرافیک نیز از پس عملیات استخراج بر نیامدند.
نودهای ماینر مجبور شدند برای استخراج از دستگاه‌های سخت‌افزاری خاصی که فقط برای استخراج تولید شده بودند استفاده کنند.
رقابت در ماینینگ
امروزه رقابت بر سر استخراج بسیار سخت شده است. حتی افرادی که دستگاه‌های سخت‌افزاری قوی هم داشتند اکنون شانس چندانی برای رقابت ندارند. از این رو شاهد پیدایش استخرهای استخراج هستیم. در واقع، ماینرها با اشتراک‌گذاری قدرت هش خود می‌پذیرند که با دریافت سود کمتر، شانس‌شان را برای دریافت سود، افزایش دهند.
برای فعالیت به عنوان ماینر باید به قدرت هش‌ریت دستگاه ماینر توجه کرد. این بدان معنی است که دستگاه ماینر شما قدرت حدس زدن چند جواب را در یک ثانیه دارد؟
مورد بعدی که باید به آن توجه کرد این است که توان مصرفی دستگاه ماینر شما چند وات است؟
قیمت برق در کشوری که زندگی می‌کنید هم جز مواردی است که در هنگام تصمیم‌گیری برای فعالیت در این حوزه باید به آنها توجه داشته باشید.
البته اگر می‌خواهید در استخر استخراج فعالیت کنید باید به کارمزدی که استخر از شما مطالبه می‌کند نیز توجه داشته باشید.
هر ۱۰ دقیقه یک بلاک جدید ایجاد می‌شود. اگر قدرت هش یک دستگاه ماینر آن‌قدر بالا باشد که بتواند مثلا در ۶ دقیقه جواب مسئله را پیدا کند، در شبکه بی‌نظمی ایجاد می‌شود. به همین دلیل سختی شبکه در شبکه بیت کوین تعبیه شد.
شبکه با سنجش قدرت پردازش ماینرهای حاضر در آن تقریبا هر ۲ هفته یک بار سختی را به‌روزرسانی می‌کند.