در اواسط سال جاری میلادی مایکروسافت اعلام کرد که فاز دوم پروژه ناتیک (Natick) را شروع کرده است و یک دیتاسنتر(مرکز نگهداری داده‌ها) به تعداد 864 سرور که در 12 راک نگهداری می‌شود را به اعماق آب‌ها در نزدیکی جزایر اورکنی اسکاتلند منتقل کرده است. این دیتاسنتر در فرانسه اسمبل و تست شده و توسط کامیون های باربری به اسکاتلند منتقل شده است. همانطور که در عکس پایین می‌بینید یک پایه مثلثی شکل که وزن بسیار سنگینی دارد به کف این دیتاسنتر متصل شده است تا بتوان این دیتاسنتر را به کف دریا رساند و همچنین از حرکت این دیتاسنتر در آب جلوگیری کرد.
مایکروسافت اعلام کرده حداقل تا چند سال آینده این دیتاسنتر را در کف این آب‌ها نگهداری می کند تا شرایط را از نظر عواملی چون میزان رطوبت داخلی، دما و صدا بررسی کند.
اما چرا مایکروسافت می خواهد دیتاسنترها را به کف دریا منتقل کند؟
از آنجایی که آب و الکتریسیته با هم همخوانی ندارند و حتی چند قطره آب می‌تواند به یک دستگاه کامپیوتر صدمات زیادی بزند شاید نگهداری دیتاسنترها در اعماق آب برای افکار عمومی عجیب بنظر برسد اما بن کاتلر بعنوان عضو تحقیقاتی در این پروژه، گفته که اعماق اقیانوس‌ها می‌تواند بهترین مکان برای نگهداری این مراکز داده (دیتاسنتر) باشد. او می گوید که جمعیت زیادی از مردم در جهان حداکثر در فاصله 200 کیلومتری از اقیانوس ها زندگی می‌کنند و استراتژی مایکروسافت از چندین سال قبل این بوده است که مراکز داده ابری (Cloud) خود را در نزدیکی مراکز پر جمعیت دنیا قرار دهد و این امر باعث می شود انتقال داده‌ها در اینترنت با سرعت بیشتری صورت بگیرد.
از طرف دیگر خنک نگه داشتن سرورها و میزان انرژی که برای این کار صرف می شود بزرگترین عامل هرینه برای دیتاسنترها محسوب می شود. در این پروژه تحقیقاتی قرار است از دمای خنک کف اقیانوس‌ها برای خنک نگه داشتن سرورها استفاده کرد.
در مصاحبه ای که کاتلر با تک‌کرانچ داشته، اعلام کرده که این ایده توسط یکی از کارمندان که در نیروی دریایی ایالات متحده کار می کرده، بیان شده است و ما را به این فکر واداشته تا این آزمایش را در مورد دیتاسنترها انجام بدهیم.
از کاتلر در مورد فاز اول این پروژه سوال شده و او گفته: در سال 2013 تصمیم گرفتیم فاز اول این پروژه را راه‌اندازی کنیم و تنها یک مخزن با چند سرور را به اعماق اقیانوس آرام فرستادیم. آزمایش بسیار موفقیت آمیز بود و ما متوجه شدیم که این دیتاسنتر حتی باعث گرم شدن آب محیط نشده و دمای آب در اطراف این دیتاسنتر فقط چند هزارم سانتی گراد گرمتر از دمای آب در فاصله چند کیلومتری از آن بوده است. صدای تولید شده توسط این دیتاسنتر نیز بسیار ناچیز بود بطوریکه وقتی چند متر از دستگاه دور شدیم دیگر صدایی از آن به گوش نمی‌رسید. او گفت البته یکی از وظایف مهم تیم این است که در هر لحظه تمامی این پارامترها را اندازه گیری کنیم چرا که اقیانوس ها مکانی حیاتی برای بشر محسوب می شوند.
او همچنین گفته است که هنگامی که دیتاسنتر در اقیانوس است، تعمیر و نگهداری آن تقریبا غیرممکن است و ما با پذیرفتن این مشکل قبول کردیم که احتمال خراب شدن هر قطعه ای از این دیتاسنتر خواهد بود و در حال حاضر این یک واقعیت است که ما نمی‌توانیم قطعات فرسوده را جایگزین کنیم. در این شرایط تنها کاری که می‌توانیم انجام دهیم این است که پس از گذشت چند سال از این برنامه آزمایشی، مخزن حاوی این دیتاسنتر را به بالای آب بیاوریم، مراحل بازسازی را انجام دهیم و مجددا آن را به کف دریا منتقل کنیم.
چرا مایکروسافت جزایر شمالی (Northern Isles) را برای این کار انتخاب کرد؟
مایکروسافت دلیل اصلی برای انتخاب این مکان را پروژه در حال اجرا توسط European Marine Energy Center (مرکز انرژی دریایی اروپا) و تولید الکتریسیته از انرژی های تجدید پذیر اعلام کرده است.در این پروژه بدلیل وجود توربین های جزر و مدی (Tidal turbines) و مبدل های انرژی از امواج دریایی، انرژی الکتریسیته از انرژی های تجدید‌پذیر طبیعی مانند انرژی امواج دریا تولید می شود.
از نظر جغرافیایی، در این آب ها جریانهای جزر و مدی در ارتفاعات با سرعت 15 کیلومتر در ساعت حرکت می کنند و در شرایط آب و هوایی نرمال دارای موج هایی با طول 3.2 متر و در شرایط طوفانی دارای طول موج هایی به اندازه 20 متر می باشند. توربین های بادی در ساحل و پانل های خورشیدی باعث تولید انرژی مازاد مصرف از جمعیت 10,000 نفر جمعیت ساکن درجزیره اورکنی می شود که 100% از انرژی های تجدید پذیر تامین می شود (نمایی از این مکان را از عکس پایین مشاهده کنید)
انرژی الکتریسیته جهت تامین این دیتاسنتر توسط یک کابل از شبکه توزیع برق از جزیره اورکنی توزیع می شود که تنها نیاز به یک چهام مگاوات برق در زمان کار با تمام توان دارد.
شما می توانید ویدئوی لایو از محل این دیتاسنتر در اعماق دریا را هر موقع از شبانه روز از طریق لینک پایین مشاهده کنید:
https://natick.research.microsoft.com/#section-live