روغن موتور یکی از حیاتی ترین نیازهای هر خودرو است. روغن موتور کمک می کند تا موتور خودرو عملکرد مناسب تری از خود نشان دهد و در نتیجه کارایی و عمر موتور افزایش پیدا می کند. استفاده از روغن موتور باکیفیت کمک می کند تا روغن بتواند به تمامی وظایفی که برای آن در نظر گرفته شده عمل نماید.
وظایف روغن موتور :
روغن موتور پنج وظیفه مهم بر عهده دارد که باید تمامی این وظایف را به خوبی انجام دهد. به همین علت است که انتخاب روغن موتور از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و باید روغنی انتخاب شود که توانایی انجام تمامی وظایف محوله را داشته باشد.
از جمله وظایف روغن موتور عبارت است از :
روانکاری جهت به حداقل رساندن اصطکاک بین قطعات.
کاهش حرارت موتور و خنک سازی قطعاتی از موتور که در حرکت هستند.
آب بندی کردن فضای خالی بین پیستون و سیلندر.
کاهش آسیب به قطعات با ضربه گیری.
انتقال ذراتی که بر اثر سایش قطعات یا مواردی از این دست ایجاد شده اند.
انواع روغن موتور :
روغنی است که بر پایه نفت خام ساخته میشود و سالهاست در خودروها به کار میرود.
روغنی است که از ترکیبات شیمیایی یا پلیمراسیون هیدروکربنها تولید میشود، نه از تصفیه نفت خام. این نوع روغن اولین بار در موتورهای جت به کار گرفته شد و به دلیل مزایایی که نسبت به نوع مینرال داراست، در سالیان اخیر مصرف آن در خودروها نیز فزونی یافته است.
برخی مزایای روغن موتور سنتتیک عبارت است از :
کاهش مصرف روغن به دلیل عمر بیشتر آن.
غیرخورنده و غیرسمی بودن.
تبخیرشوندگی پایین.
دمای سوختن بالا.
مقاومت در برابر اکسیداسیون بالا.
دارا بودن شاخص ویسکوزیته بالا به صورت طبیعی (عکسالعمل سریع در مقابل تغییرات دما)
کاهش مصرف سوخت تا ۲.۴ درصد.
نقطه روان شدن پایین.
با این وجود، یکی از معایب این نوع روغن را میتوان قیمت بالای آنها و عدم تطابق کامل با موتورهای دارای تکنولوژی قدیمی دانست.
مخلوطی است از روغن سنتتیک و مینرال (ارگانیک). این نوع روغن کیفیت روغنهای سنتتیک را ندارد، اما در شرایط سخت نظیر دماهای بالا یا بار زیاد، عملکرد بهتری نسبت به نوع مینرال از خود نشان میدهد و بیشتر در وانتها و SUVها مصرف میشود و قیمت آن نیز کمی بیشتر از مینرالهاست.
سعی کنید با توجه به روغنی که استفاده می کنید، زمان تعویض روغن را دقیق انجام دهید. بسیاری از روغن ها برای مدت زمان یا میزان کیلومتر خاصی تعریف شده اند و بهتر است بدون توجه به اینکه هنوز چسبندگی یا رنگ روغن مناسب است، قبل از رسیدن به آن میزان، روغن موتور خودرو خود را تعویض کنید. هرچند بسیاری از سازندگان خودرو توصیه می کنند که پس از طی ۱۲هزار کیلومتر یا ۷۵۰۰ مایل اقدام به تعویض روغن خودرو نمایید، اما این میزان کاملاً بستگی به خودرو، نوع روغن مصرفی و نحوه استفاده از خودرو دارد. اینکه از یک خودرو در آب و هوای گرم تابستان و در هوای شرجی و آلوده استفاده کنید تا در زمستان و هوای پاک، تفاوت چشمگیری دارد. سعی کنید بر اساس تجربه و مشورت با افرادی که از همان روغن موتور مصرفی شما استفاده می کنند، با نظم و به صورت مرتب اقدام به تعویض روغن خودرو خود نمایید تا از مشکلات احتمالی جلوگیری به عمل آورید.
انتخاب روغن موتور مناسب، بسته به خودرو،جیب مالک خودرو و اینکه قرار است چه استفادهای از خودرو شود متفاوت است.همهی انواع روغن موتور ادعا میکنند که محصولات آنها بهترین محافظ موجود است تا زمانی که یک جایگزین بهتر را به بازار عرضه میکنند. مثل پودرهای رختشویی است،سفیدتر از سفید تا زمانی که یک محصول سفیدکنندهتر به بازار میآید.
از نظر اکثر موتورسواران و مالکان خودرو، یک روغن باکیفیت محبوب بهترین گزینه است، مثل Castrol GTX. یک قدم بالاتر Duckhams QXR، کاسترول پراتکشن پلاس و GTX۳ Lightec وجود دارند. دو مورد آخر از این گروه را به طور ویژه برای موتورهایی با مبدلهای کاتالیستی طراحی کردهاند. همچنین، آنها گزینههای خوبی برای موتورهای GTI و توربو میباشند. کیفیت اهمیت دارد! مهم نیست که چه شیوهی بازاریابی را برای یک روغن موتور استفاده میکنند یا از تبلیغات مستهجن برای بازاریابی آن استفاده میکنند یا نه، یا اینکه بستهبندی آن چقدر براق و رنگارنگ است، آن چه بر روی بستهبندی نوشتن مهم است. همهی داستان در مورد مشخصات و گواهی نامهها است. دو گروه انجام آزمایش وجود دارند. گروه API (موسسهی نفتخام آمریکا) و رقیب اروپایی آن، ACEA (انجمن خودروسازان اروپا که در سال ۱۹۹۶ به CCMC تغییر نام داد.) اکثر مردم هرگز نام هیچکدام از آنها را نشنیدهاند، اما مُهر تایید آنها را روی قوطی هر روغن موتور خوشنامی دیده می شود.
درباره استاندارد API
مشخصات API برای موتورهای بنزینی و دیزلی متفاوت است :
برای روغن موتور بنزینی ، فهرستبندی با حرف S شروع میشود (به معنای دستهی سرویسرسان، اما میتوان آن را به صورت اشتعال شمع-جرقهای نیز تعبیر نمود.) پس از آن کد دیگری وجود دارد که به استاندارد مربوط است. در حال حاضر SN بالاترین درجه است، اما SH همچنان محبوبترین محسوب میشود. در روغن موتور دیزلی، اولین حرف C است (به معنای دستهی تجاری، اما میتوان آن را به صورت اشتعال تراکمی تعبیر نمود). در حال حاضر CJ بالاترین درجه است (از لحاظ فنی Cj-۴ برای کارهای سنگین) اما CH محبوبترین است و برای کاربردهای خودروهای سواری کفایت میکند.