متانول و یک دنیا کاربرد که از آن ها خبرندارید!!!...

متانول یا متیل الکل یک ترکیب آلی مایع است که کاربردهای زیادی در صنعت دارد و به طور غیر مستقیم نقش مهمی در زندگی روزمره ما دارد. متانول یک الکل غیر قابل خوردن و بسیار فرار است که بی رنگ است و بوی تندتری نسبت به اتانول دارد.

در گذشته متانول از تقطیر مخرب چوب به دست می آمد در حالی که در دنیای امروز از روش های جدیدتری برای تهیه این الکل استفاده می شود. در روش مدرن متانول از ترکیب مستقیم گاز مونوکسید کربن و هیدروژن در حضور کاتالیزور به دست می آید.

پتانسیل ذاتی متانول باعث شده است بسیاری از کارشناسان تصور کنند که این نوع الکل را می توان یک سوخت رایج و سازگار با محیط زیست و یکی از منابع انرژی پاک در آینده در نظر گرفت. حتی در حال حاضر، بسیاری از کارخانه ها از این ترکیب پرکاربرد به عنوان سوخت خود استفاده می کنند.

اگر کنجکاو هستید تا با سایر کاربردها و نکات ایمنی در مورد استفاده از متانول آشنا شوید، تا پایان این مقاله با جهان شیمی فیزیک همراه باشید.

مقدمه ای بر استفاده از متانول

متانول در بازار مواد شیمیایی با درجه خلوص متفاوت و در نتیجه قیمت های متفاوتی موجود است که هر کدام برای کاربردهای متفاوتی مناسب است. همانطور که گفته شد متانول مصارف زیادی دارد که البته بسیاری از آنها در حوزه صنعت است. در زیر شما را با برخی از مهم ترین کاربردهای این ماده شیمیایی ارزشمند آشنا می کنیم.

سوخت خودرو

متانول به طور مستقیم و غیر مستقیم برای تولید سوخت های مختلف استفاده می شود. جالب است بدانید بر اساس آمارهای موجود، 45 درصد متانول تولید شده در جهان به عنوان سوخت و منبع انرژی مورد استفاده قرار می گیرد.

ملموس ترین مثال استفاده از متانول به عنوان سوخت، بنزین سوپر است که عدد اکتان آن بیشتر از بنزین معمولی است و آلودگی کمتری ایجاد می کند. استفاده از متانول و اتانول به همراه برخی مواد شیمیایی دیگر باعث افزایش کیفیت بنزین و در نهایت عدد اکتان می شود.

اگرچه بسیاری از محققان ایرانی سال‌هاست که تلاش می‌کنند تا با استفاده از امکانات موجود، این الکل را به طور جدی وارد سوخت‌های مورد استفاده برای همه غذاها کنند. متاسفانه به دلیل عدم حمایت مسئولان مربوطه تاکنون هیچ پیشرفتی حاصل نشده است.

متانول را می توان به نسبت های مختلف با بنزین مخلوط کرد تا یک سوخت خالص برای برخی خودروها تشکیل دهد. در حال حاضر برخی از کشورهای جهان از متانول به عنوان سوخت پاک استفاده می کنند و سوخت های آلاینده دیگر را جایگزین آن می کنند.

علاوه بر موارد ذکر شده از متیل الکل برای بدست آوردن دی متیل اتر که یکی از سوخت های خودرو است نیز استفاده می شود.

ضد یخ

یکی از رایج ترین کاربردهای متانول استفاده از آن در تولید ضدیخ است. متانول به دلیل خواص ذاتی خود، نقطه انجماد محلول های آبی را کاهش داده و نقطه جوش آنها را افزایش می دهد. بنابراین سازندگان ضدیخ از این الکل برای جلوگیری از یخ زدگی آبی که برای شستن شیشه جلوی خودرو یا آب رادیاتور استفاده می شود استفاده می کنند.

نقش حلال

ناگفته نماند که متانول در درجه اول به عنوان یک حلال صنعتی شناخته می شود و از این ماده شیمیایی برای ساخت انواع جوهر، رزین، چسب و رنگ استفاده می شود. علاوه بر این موارد، این الکل نقش حل کنندگی خود را در زمینه آزمایشگاه های دارویی و شیمیایی نیز به خوبی نشان می دهد.

تولید برق

از آنجایی که متانول یک ماده شیمیایی ارزان و در دسترس است، در نیروگاه ها نیز استفاده می شود. این ماده بسیار تمیزتر از گازوئیل است و بنابراین استفاده از آن نقشی در آلودگی هوا نخواهد داشت.

تولید پلاستیک

جالب است بدانید یکی از مصارف اصلی متانول در صنعت، تولید پلیمرها و پلاستیک ها است. متانول و مشتقات آن مانند اسید استیک و فرمالدئید نیز به عنوان مواد اساسی در تولید پلاستیک پلی متیل متاکریلات، پلی استر، پارچه و الیاف مصنوعی استفاده می شود.

نکات ایمنی که باید در مورد متانول بدانید

متانول بسیار قابل اشتعال است و بنابراین باید دور از حرارت نگهداری شود و در دمای اتاق نگهداری شود.

سمیت این الکل بسیار زیاد است و ورود 10 میلی لیتر از این ماده به بدن باعث اختلال در بینایی، تشنج، نابینایی، نارسایی کلیه و در مواردی منجر به مرگ می شود.

اگر متانول مستقیماً با پوست شما تماس پیدا کرد، ناحیه آسیب دیده را با آب و صابون به مدت 15 دقیقه بشویید.

همانطور که گفته شد میزان سمیت این الکل بسیار بالاست و به همین دلیل استفاده از آن برای ضدعفونی به هیچ عنوان توصیه نمی شود. فقط مالیدن الکل یا اتانول دارای خواص ضد میکروبی و ضد عفونی کننده است و استفاده از متانول به جای مالش الکل خطرات جدی برای سلامتی انسان دارد.