پارافین واکس یک ماده جامد بی رنگ و بو است که در صنایع پتروشیمی از نفت یا ذغال سنگ استخراج می شود، و ترکیبی از مولکول های هیدروکربنی اشباع شده است که از 20 تا 40 کربن اتمی تشکیل شده است.
پارافین های جامد به دو دسته تقسیم می شوند: پارافین سبک (ماکروکریستال) و پارافین سنگین (میکروکریستال) پارافین واکس در دمای معمولی اتاق به صورت جامد است ولی در دمای بیش از 37 درجه شروع به ذوب شدن می کند.
نقطه جوش پارافین واکس 370 درجه سانتی گراد (698 درجه فارنهایت) است.
پارافین واکس در مقایسه با سایر پارافین ها بیشتر تصفیه می شود در نتیجه در صنایع غذایی و آرایشی- بهداشتی کابرد فراوانی دارد. پارافین واکس کاربردهای مختلفی دارد که بعضی از آنها عبارتند از: عایق الکتریکی، روان کاری و تولید شمع. برای ساخت مداد شمعی از پارافین واکس استفاده می شود.
واکس متمایز از نفت سفید و سایر محصولات نفتی است زیرا گاهی به این محصولات هم پارافین گفته می شود.
کاربردهای پارافین واکس
پارافین واکس همچنین کاربرد وسیعی در صنایع مختلف مانند شمع سازی، ضد آب کردن انواع کاغذ و پارچه، انواع پولیشرها، صنایع لاستیک سازی و غیره دارد. علاوه بر این نوع دارویی آن در تولید و ساخت انواع محصولات بهداشتی به کار می رود.
کاربرد پارافین واکس در صنایع آرایشی و بهداشتی
پارافین واکس یا جامد برای پوشش دادن به قرص ها استفاده می شود و همچنین به عنوان یکی از مواد مهم و ضروری در تولید انواع کرم ها و لوسیون ها به کار می رود . شما می توانید با خرید پارافین وکس آبان پترو از پارافین وکس بهداشتی با کیفیت عالی استفاده کنید.
کاربرد پارافین واکس در صنایع لاستیک
پارافین واکس در تولید تایر ماشین برای عایق سازی در برابر لایه اوزون و همچنین به منظور جلوگیری از ترکیدگی و سایش لاستیک به کار می رود.
کاربرد پارافین وکس در کود کشاورزی
پارافین واکس در صنایع کشاورزی برای تولید کودهای شیمیایی استفاده می شود.
پارافین واکس همچنین در صنایع نساجی، کاغذ سازی، غذایی، کبریت سازی و تولید رنگ نیز کاربرد دارد.
تاریخچه پارافین وکس
پارافین وکس برای اولین بار در سال 1830 میلادی توسط یک شیمی دان آلمانی به نام کارل ون ریکنباخ ساخته شد. او سعی داشت که مواد نفتی را که به طور طبیعی در نفت خام وجود دارد را جدا کرده و تصفیه کند.
پارافین واکس تاثیر قابل توجهی در ساخت و تولید انواع مختلف شمع داشته است. پارافین واکس در ابتدا با یک نقطه ذوب پایین می سوزد ولی با افزودن اسید استئاریک به پارافین واکس، نقطه ذوب آن بالا می رود.
تولید پارافین واکس در اوایل قرن بیستم به خاطر رشد صنعت بسته بندی گوشت و روغن افزایش پیدا کرد و این امر موجب شد که پارافین واکس و اسید استئاریک به عنوان محصولات جانبی تولید شوند.
پارافین واکس در کشور آلمان ساخته شد و پیشرفت عمده ایی در صنعت شمع سازی ایجاد کرد زیرا وجود پارافین واکس در شمع، باعث می شود که شمع کند تر بسوزد و اشک کمتری داشته باشد و دیگر این که تولید و ساخت آن نسبت به شمع های دیگر ارزان تر است.
خصوصیات پارافین وکس
نقطه ذوب پارافین واکس بین 46 تا 68 درجه سانتی گراد است و چگالی آن در حدود 900 کیلوگرم بر متر مکعب است. پارافین واکس در آب حل نمی شود ولی در اتر، مواد نفتی قابل اشتغال و استر (نمک های عالی) قابل حل است.
پارافین واکس به سادگی تحت تاثیر واکنش های شیمیایی قرار نمی گیرد ولی به راحتی می سوزد.گرمای احتراق پارافین واکس در حدود 42 مگاژول/ کیلوگرم است.
در علم شیمی، پارافین واکس به طور مساوی و برابر با alkane (مجموعه ایی از استئارات هیدروکربن که شامل متان، اتان، پروپان می شود) استفاده می شود و هیدروکربن ها را با فرمول کلی NnH2n+2 نشان می دهد. کلمه پارافین واکس ریشه لاتین دارد.
پارافین واکس یک نوع عایق الکتریکی عالی با مقاومت الکتریکی بین 1013 و 1017 اهم متر است، و تقریباً از بقیه مواد نفتی، به جز پلاستیک ها بهتر است.
و همچنین یک تعدیل کننده نیوترون موثر است و در سال 1932 در آزمایش های جیمز چادویک برای شناسایی نیوترون مورد استفاده قرار گرفت.
پارافین واکس ماده مناسبی برای ذخیره گرما است. ظرفیت حرارت این ماده 2.14–2.9 J g−1 K−1 ژول است و حرارات لازم برای ذوب آن 200 تا 220 ژول است.
زمانی که پرافین واکس ذوب می شود به سرعت جاری می شود و به خاطر چنین خاصیتی که دارد می تواند در ترموستات های صنعتی، خانگی و به ویژه ترموستات های خودرو استفاده شود.
ساخت پارافین وکس
ماده اولیه برای تولید پارافین واکس، موم اسید است که مخلوطی از روغن و موم است. این ماده یک محصول جانبی است که از تصفیه روغن روان کننده به دست می آید.
قدم اول برای ساخت پارافین واکس، جدا کردن روغن مایع از روغن جامد است. روغن ها از راه بلور سازی از هم جدا می شوند. معمولاً واکس شل شده، گرم می شود و سپس با یک یا چند حلّال مانند کیتون ترکیب شده و بعد خنک می شود.
همانطور که خنک می شود، موم از محلول جدا شده و فقط روغن باقی می ماند. این محلول به دو روش تصفیه می شود: جامد (واکس به علاوه کمی حلّال) و مایع ( روغن و حلّال).
بعد از این که حلّال به خاطر عمل تقطیر دوباره احیا شد، پارافین واکس به دست می آید. ممکن است پارافین واکس بیشتر برای از بین بردن زنگ ها و بوها مورد استفاده قرار گیرد.ممکن است برای رسیدن به محصول مورد نظر موم جامد و مایع با هم ترکیب شوند.
پارافین واکس اغلب برای کارهای صنعتی مفید است و برای تغییر دادن خواص کریستال پارافین واکس استفاده می شود و این کار با اضافه کردن کربن صورت می گیرد.
معمولاً با اضافه کردن کوپلیمرهای EVA و پلی اتلین کار اصلاح و تصفیه انجام می شود. پارافین واکس خالص به ندرت برای نمونه های اصلی حکاکی و قالب گیری فلزات انجام می شود زیرا این موم در دمای اتاق شکننده است و ممکن است هنگام کار با خطر شکستن مواجه شود.
پارافین واکس های نرم و قابل انعطاف که به نرمی موم زنبور عسل هستند، برای ساخت مجسمه مناسب تر هستند.
منبع مطلب: سایت آبان پترو