سیم بکسل بعنوان یکی از اصلی ترین ادوات و اتصالات لیفتینگ بار مطرح می باشد. البته تنها کاربری سیم بکسل ها در لیفتینگ نمی باشد و در اتصالات سد ها و پل ها، بعنوان مغزی در بتن، در صنایع سنگ برای برش قطعات بزرگ سنگ و حتی در دکوراسیون داخلی نیز مورد استفاده قرار می گیرند. سیم بکسل ها بر خلاف زنجیر ها که دارای تنوع کمی هستند با تنوع بسیار گسترده ای تولید می شوند. تنوع سیم بکسل نه تنها در متریال و گرید بلکه در ساختار (تعداد رشته های به هم بافته شده و تعداد مفتول در هر رشته)، نوع بافت (قطر مفتول های بکار رفته و ترتیب قرار گیری در بافت)، نوع و شکل پروفیل مفتول (سیم بکسل ساده و کامپکت)، نوع خواب و جهت گردش رشته های سیم بکسل می باشد.
سیم بکسل های فولادی به توجه به قابلیت های فولاد در تغییر مشخصات مکانیکی در صنایع کاربرد گسترده ای دارند. در واقع آلیاژ های مختلف فولاد بکار رفته در تولید مفتول های سیم بکسل با ایجاد تغییری کوچک در درصد کربن آلیاژ و با ایجاد عملیات سخت کاری حرارتی تغییر قابل توجهی در قابلیت های مکانیکی از جمله دو مشخصه تنسایل و سختی سطحی دارند. این امر سبب می شود که بکارگیری سیم بکسل فولادی در صنایع مختلف مانند اتصالات کابین آسانسور، اتصالات لیفتینگ بار با تاور کرین، اتصالات دکل های حفاری و جرثقیل بسیار گسترده باشد. آلیاژ های فولادی با وجود مقاومت مکانیکی بسیار مناسبی که دارند در برابر زنگ زدگی در تماس با آب و رطوبت بسیار آسیب پذیر هستند. از این رو به منظور افزایش قابلیت های محیطی از روش هایی برای مقاوم سازی سطحی سیم بکسل های فولادی استفاده می شود که در ادامه به آن می پردازیم.
مشخصات مکانیکی و شیمیایی سیم بکسل استیل
سیم بکسل استیل با بکارگیری دو گرید مختلف از استنلس استیل تولید می شود. گرید ۳۰۴ استیل که به گیرد بگیر معروف می باشد و آن را به گرید ۱۸-۸ نیز می شناسند چرا که دارای حداقل ۱۸% کروم و ۸% نیکل در ترکیبات آلیاژی با عنصر فلزی آهن بوده و اندکی قابلیت جذب توسط آهنربا دارد. این در حالی است که گرید ۳۱۶ از سیم بکسل استیل که به گرید نگیر نیز شناخته می شود علاوه بر دو عنصر کروم و نیکل از درصد اندکی معادل ۲% عنصر فلزی Mo نیز بهره می برد. عدم قابلیت جذب سیم بکسل استیل ۳۱۶ توسط آهنربا سبب نامگذاری آن به استیل نگیر شده است.
از نظر قابلیت های مکانیکی مانند قابلیت های کششی، سایشی و حرارتی هر دو گرید ۳۰۴ و ۳۱۶ از سیم بکسل استیل اغلب دارای شرایط برابری هستند. تنسایل که از مهمترین مشخصات مکانیکی سیم بکسل ها و قطعات فولادی محسوب می شود برای هر دو گرید از سیم بکسل استیل برابر و معمولا ۱۵۷۰ نیوتن بر میلیمتر مربع می باشد. تفاوت اصلی دو گرید بگیر و نگیر از سیم بکسل استیل یکی در جذب توسط آهنربا و دیگری در قابلیت های شیمیایی و محیطی در برابر زنگ زدگی می باشد. هر چند ترکیبات آلیاژی این دو گرید تنها دارای ۲% اختلاف هستند، با این وجود سیم بکسل استیل ۳۱۶ نگیر در برابر خورنده های محیطی مقاومت بسیار ایده آل تری از خود نشان می دهد. این امر بالاخص در محیط هایی که شرایط کلریدی دارند بسیار محسوس تر می باشد. وجود عنصر فلزی گرابهای مولیبدنیوم در ترکیبات آلیاژی سیم بکسل استیل نگیر ۳۱۶ سبب شده است که این گرید دارای قیمت بالاتری نیز نسبت به گرید ۳۰۴ باشد.
سیم بکسل گالوانیزه
در اغلب کاربری ها به منظور افزایش مقاومت سطحی سیم بکسل در برابر زنگ زدگی از دو روش یکی روغن کاری (گریس کاری) سطحی سیم بکسل و دیگری آبکاری گالوانیزه استفاده می کنند. فرایند گالوانیزه سیم بکسل ها به دو روش گرم و سرد انجام می گیرد که در اکثر موارد برای مفتول های سیم بکسل از روش گالوانیزه سرد استفاده می شود. فرایند گالوانیزه سرد در حمام های روی (زینک) و در دمای حدود ۲۶۰ درجه حل آنکه فرایند گالوانیزه گرم سیم بکسل ها در دمای بالای ۶۰۰ درجه سانتی گراد صورت می پذیرد. طی فرایند آبکاری گالوانیزه سرد تنها یک لایه نازک از روی بر روی سطح مفتول های سیم بکسل قرار می گیرد و مقاومت محیطی اندکی را فراهم می آورد. این در حالی است که طی فرایند آبکاری گالوانیزه گرم، روی به داخل سطح مفتول سیم بکسل نفوذ کرده و مقاومت محیطی بسیار بالایی را به همراه دارد.
در مقایسه قابلیت های سیم بکسل گالوانیزه و استیل باید گفت که با توجه به خاصیت ذاتی ضد زنگ سیم بکسل از نظر مقاومت محیطی قابلیت های بسیار بالاتری نسبت به سیم بکسل گالوانیزه دارد. از نظر قابلیت های مکانیکی البته، مفتول های سیم بکسل فولادی گالوانیزه به سبب داشتن عملیات سخت کاری حرارتی سخت تر، مقاومت کششی بالاتر و در برابر سایش مقاوم تر هستند. انتخاب میان سیم بکسل استیل و گالوانیزه با در نظر گرفتن شرایط محیطی (رطوبت، باران های اسیدی و گاز های محیطی) و با در نظر گرفتن تنش های وارده بر سیم بکسل صورت می پذیرد. لازم به ذکر است که قیمت سیم بکسل استیل بالاتر از سیم بکسل فولادی گالوانیزه می باشد.
منبع مقاله: نت ورک