الکتروپمپ Pump یکی از مهمترین و کاربردی ترین نوع ماشین آلات صنعتی محسوب می‌شود که از آن برای انتقال مواد مختلف در حجم و تا ارتفاع مختلف استفاده می‌شود. از انواع پمپ‌های آب استخر و چاه گرفته تا پمپ‌های انتقال مواد، پمپ اسید، پمپ‌های دیافراگمی، لوب پمپ‌ها، پمپ‌های دنده‌ای و پیستونی از انواع مختلف پمپ‌های صنعتی محسوب می‌شوند. در انتقال مواد بر حسب نوع و میزان خورندگی، میزان و قطر ذرات جامد معلق در سیال، ویسکوزیته سیال و دبی و هد مورد نظر در جریان سیال از انواع مختلفی پمپ که در تولید آنها از انواع متریال‌های فلزی مانند فولاد، چدن، استنلس استیل و انواع مواد پلیمری با قابلیت مقاومت در برابر خورنده‌ها استفاده می‌شود.
پمپ‌های پروانه‌ای که اغلب از نوع پمپ‌های گریز از مرکز یا سانتریفیوژ هستند پر مصرف ترین و کاربردی ترین نوع پمپ‌های صنعتی را به خود اختصاص می‌دهند. پروانه یا ایمپلر پمپ سانتریفیوژ از متریال‌های مختلف بر حسب نوع سیال استفاده می‌شود. در انتقال اغلب سیالات مانند آب، مواد خوراکی و دارویی از ایمپلر‌های استنلس استیل و اغلب در گرید 316 استفاده می‌شود. هر چند در برخی موارد ایمپلر‌های پلاستیکی و در انتقال آب شور دریا و در پمپ‌های دریایی اغلب از ایمپلر‌های لاستیکی با انعطاف بالا در پمپ‌های دریایی آب شود مانند پمپ‌های جانسون Johnon و جابسکو Jabsco استفاده گسترده‌ای می‌شود.
مشخصات مکانیکی پمپ‌های گریز از مرکز و پمپ‌های دیافراگمی
پمپ‌های گریز از مرکز یا سانتریفیوژ که با چرخش پروانه یا ایمپلر در داخل یک هوزینگ و محفظه به مکش سیال از یک ظرف و انتقال سیال در طرف دیگر می‌پردازند پر مصرف ترین نوع پمپ‌های صنعتی هستند. اغلب پمپ‌های گریز از مرکز برای آغاز بکار نیاز به شارژ هوزینگ توسط سیال اولیه دارند اما نمونه‌هایی از پمپ گریز از مرکز مانند پمپ‌های آب شور با ایمپلر لاستیکی نیز وجود دارند که Self-prime بوده و بدون نیاز به سیال اولیه قابلیت مکش از داخل محفظه را دارند. پمپ‌های گریز از مر کز اغلب دارای بدنه از جنس چدن Cast iron می‌باشند و به شکل حلزون تولید می‌شوند.
پمپ‌های دیافراگمی در واقع پمپ‌های پنوماتیک می‌باشند که از نظر طراحی نیز کاملا با انواع دیگر پمپ‌های صنعتی که با گردش نوعی قطعه مانند پمپ‌های دنده‌ای که از دنده دوار استفاده می‌کنند، لوب پمپ‌ها که از دوران لوب‌ها در داخل پمپ استفاده می‌کنند و پمپ‌های گریز از مرکز که از دوران پروانه یا ایمپلر استفاده می‌کنند تولید شده اند. پمپ دیافراگمی یک نوع پمپ Self-prime با قابلیت مکش اولیه و بصورت یکطرفه و گاهی برای داشتن دبی و هد بالاتر بصورت پمپ دیافراگمی دو طرفه تولید می‌شود. پمپ‌های دیافراگمی قابلیت پمپاژ سیال با ویسکوزیته بالا را داشته که از مزایای اصلی این پمپ‌ها محسوب می‌شود. بر خلاف پمپ‌های گریز از مرکز که اغلب در پمپاژ سیالات با ذرات جامد معلق دچار مشکل می‌شوند به سبب عدم درگیری سیال با اجزای پمپ دیافراگمی انتقال سیالات با ذرات جامد معلق نیز برای این سری از پمپ‌ها وجود دارد.
گسترش استفاده از پمپ‌های دیافراگمی در صنایع رو به فزونی دارد و با برند‌های متنوعی تولید می‌شوند. معروف ترین برند تولید کننده پمپ‌های دیافراگمی پمپ گراکو‌هاسکی می‌باشد. آلودگی صوتی بسیار پایین و ایجاد جریان سیال بدون پالس و یکنواخت از دیگر مشخصات ایده آل پمپ‌های دیافراگمی محسوب می‌شود. جنس دیافراگم نیز در این پمپ‌ها گاهی از استنلس استیل و در بیشتر موارد از جنس پلیمری برای انتقال مواد با قابلیت خورندگی انتخاب می‌شود.
مفهوم هد و دبی الکتروپمپ‌ها
دو مشخصه مکانیکی در توصیف پمپ‌ها و عملکرد آنها بیش از دیگر موارد حتی بیشتر از توان بر حسب وات اهمیت پیدا می‌کند که این دو مشخصه مکانیکی هد پمپ که با H نمایش داده می‌شود و دیمانسیون آن متر در دستگاه بین المللی و فوت در دستگاه آمریکایی می‌باشد و دبی جریان سیال خروجی از پمپ که با Q نمایش داده می‌شود و دیمانسیون آن در دستگاه بین المللی m3/s ممتر مکعب بر ثانیه و در دستگاه آمریکایی ft3/s فوت مکعب بر ثانیه می‌باشد است.
هد پمپ‌ها در واقع حداکثر ارتفاعی است که پمپ قابلیت پمپاژ سیال تا آن ارتفاع را دارد و برای پمپ‌های گریز از مرکز سطح متوسط و پمپ‌های دیافراگمی در سطح بالایی قرار دارد. بالاترین میزان هد را در میان انواع پمپ‌های صنعتی پمپ پیستونی دارد. دبی جریان که از دیگر مشخصات مکانیکی مهم الکتروپمپ‌ها محسوب می‌شود برابر با حجم سیال خروجی از پمپ بر واحد زمان می‌باشد. دبی جریان برای پمپ‌های گریز از مرکز اغلب میزانی بالا و برای پمپ‌های دیافراگمی سطحی متوسط دارد.
در صنایع برای بالا بردن دبی جریان خروجی از پمپ با موازی کردن چند پمپ در کنار یکدیگر و برای بالا بردن هد پمپ با بستن سری پمپ‌ها در کنار یکدیگر به این قابلیت دسترسی پیدا می‌کنند. نمونه‌ای از پمپ‌های گریز از مرکز که بصورت سری شده بسته شده اند به نام پمپ‌های طبقاتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
منبع: بهار نیوز