همانطور که می دانید ارتودنسی برای درمان ناهنجاری فکی و دندانی بیماران مورد استفاده قرار می گیرد و این درمان می بایست زیر نظر متخصص ارتودنسی صورت گیرد تا بهترین روش و مناسب ترین راهکار در اختیار قرار داده شود و هم چنین از نتیجه درمان نیز اطمینان خاطر داشته باشید.
ارتودنسی به طور کلی دارای دو روش ارتودنسی ثابت و ارتودنسی متحرک می باشد که برای درمان ناهنجاری های هر فرد متناسب با شدت درمان، از روش های متفاوتی استفاده می شود.
هم چنین شیوه دیگری از درمان به صورت ارتودنسی نامرئی شناخته می شود که این روش برای درمان افرادی که به دلایلی علاقه ندارند تا براکت ها و سیم ارتودنسی در دهان و دندان آنها نمایان شود، استفاده می شود.
در واقع هر کدام از دو نوع دستگاه ثابت یا متحرک کارکردهای متفاوتی دارند. در ادامه به اجمال کارکردهای این دستگاه ها را به تفکیک عنوان می کنیم:
1-ارتودنسی ثابت
در درمان به شیوه ارتودنسی ثابت، از براکت و سیم ارتودنسی برای اعمال فشار و جابه جایی دندان ها استفاده می شود. در ارتودنسی ثابت، همانطور که از نام آن پیداست اجزای ارتودنسی به طور ثابت تا پایان درمان در همراه بیمار خواهد بود. اما اعمال نیرو و دریافت بهترین نتیجه برای ناهنجاری های شدید فکی و دندانی با استفاده از ارتودنسی ثابت اثر بخش خواهد بود.
از جمله کاربردهای ارتودنسی ثابت می توان به مرتب کردن دقیق دندانها پس از رویش کامل دندان های دائمی اشاره کرد.
در ارتودنسی ثابت به دلیل فیکس بودن بریس ها احتمال موفقیت بیشتر است مخصوصا برای کسانی که ممکن است در طول ارتودنسی متحرک فراموش کنند که از دستگاه متحرک در زمان تعیین شده استفاده کنند و یا اینکه دستگاه ارتودنسی خود را گم کنند پس در این حالت ها بهتر است از ارتودنسی ثابت استفاده کنند.
اما ارتودنسی ثابت برای آن دسته از افرادی که با ظاهر ارتودنسی مشکل دارند شاید خوشایند نباشد از این رو امروزه انواع ارتودنسی دیگری همچون ارتودنسی نامرئی به وجود آمدند که این مشکل را حل میکنند. در ارتودنسی نامرئی براکت ها به صورت شفاف هستند.
شاید بتوان یکی دیگر از درگیری های ارتودنسی ثابت را بهداشت ارتودنسی ذکر کرد که در این صورت می بایست افراد از مسواک های مخصوص برای تمیز کردن براکت ها استفاده کنند. همچنین زمان بیشتری را صرف تمیز کردن براکت ها کنند.
هزینه ارتودنسی ثابت با توجه به مشکلات فکی و دندانی و هم چنین اجزای مورد استفاده در طول درمان متغیر خواهد بود. هم چنین لازم است که بدانید ارتودنسی ثابت به شیوه های متفاوتی صورت می پذیرد.
از جمله روش های درمانی با استفاده از ارتودنسی ثابت، ارتودنسی دیمون، ارتودنسی فلزی، ارتودنسی سرامیکی و… می باشد. در این صورت متناسب با هر یک از روش های مورد استفاده هزینه ی درمانی نیز متفاوت خواهد بود.
هم چنین هزینه ارتودنسی ثابت دو فک با ارتودنسی یک فک و با روش های مختلف متفاوت خواهد بود.
2-ارتودنسی متحرک
ارتودنسی متحرک نیز نوعی از درمان ارتودنسی دندان می باشد که در این روش به جای استفاده از براکت و سیم ارتودنسی به صورت دائمی بر روی دندان ها از پلاک ارتودنسی استفاده می شود. پلاک ارتودنسی دستگاهی است که از سیم و قطعات پلاستیکی تشکیل شده است.
برای مراحل ارتودنسی متحرک و ارتودنسی فانکشنال می توان بیان کرد که در جلسه ابتدایی پس از بررسی وضعیت دندان ها و انجام رادیوگرافی فک و دندان، با نظر پزشک روش مناسب برای ارتودنسی دندان انتخاب خواهد شد.
در صورتی که روش درمان با استفاده از ارتودنسی متحرک باشد، از دندانها قالب گیری صورت می گیرد و برای ساخت پلاک ارتودنسی به آزمایشگاه و لابراتور فرستاده می شود تا پلاک مختص به هر فرد طراحی شود.
مدت زمان ارتودنسی متحرک نیز با توجه به میزان ناهنجاری در افراد متفاوت خواهد بود. اما زمان استفاده از پلاک ارتودنسی توسط متخصص ارتودنسی به بیمار اطلاع داده می شود تا در ساعات مشخصی از شبانه روز از پلاک استفاده نمایند.
ارتودنسی متحرک نیازمند همکاری بیشتر بیمار می باشد زیرا در صورتی که از پلاک به طور مداوم استفاده نشود، در این صورت نتیجه مناسب نیز دریافت نخواهد شد.
از جمله کاربردهای ارتودنسی متحرک می توان به مرتب کردن دندانها قبل از تکمیل رویش دندانها دائمی و هم چنین هدایت رشد فک اشاره کرد.
ارتودنسی متحرک اغلب در مواردی که ناهنجاری های ارتودنسی به صورت جزئی باشد و عموما در زمانی که این مشکل در فک بالا وجود داشته باشد تجویز می شود.
از مزایای ارتودنسی متحرک می توان به ظاهر زیبا و در آوردن بریس ها در زمان غذا خوردن اشاره کرد همچنین برای مسواک زدن و رعایت بهداشت نیز می توان آن ها به راحتی از دهان خارج و مجددا جایگذاری کرد.
از این رو در مواردی که ارتودنسی متحرک استفاده می شود دندان ها و لثه ها احتمال کمتری برای آسیب دیدن دارند البته به شرطی که بهداشت را به خوبی رعایت کنید.
نوع دیگری از پلاک های متحرک در زمانی استفاده می شود که درمان ارتودنسی دندان پایان یافته است و می بایست برای ثابت و فیکس نگه داشتن دندان ها جهت جلوگیری از برگشت دندان به حالت قبل از ارتودنسی، از پلاک متحرک استفاده نمود.
این پلاک برای مدت زمان مشخصی توسط متخصص ارتودنسی متناسب با نیاز فکی و دندانی هر بیمار تجویز خواهد شد.
همانطور که بیان داشتیم در ارتودنسی متحرک نیز با توجه به میزان اختلالات و مدت زمان مورد نیاز برای اعمال نیرو به دندان ها، نوع مواد و اجزای مورد استفاده در پلاک ارتودنسی و موارد مشابه، هزینه ارتودنسی متحرک برای هر فرد متفاوت از دیگری خواهد بود. زیرا پلاک ارتودنسی متحرک متناسب با قالب گیری که از دندان هر فرد صورت گرفته است، طراحی و ساخته می شود.
لازم به ذکر از در صورتی که درمان خود را زیر نظر متخصص ارتودنسی انجام دهید و یا دندانپزشک عمومی، هزینه درمان متفاوت خواهد بود. ام همواره پیشنهاد می شود برای اطمینان خاطر از شیوه و نتیجه درمان ارتودنسی دندان به متخصص ارتودنسی مراجعه نمایید.
عموما این سوال پرسیده می شود که ارتودنسی متحرک برای چه دندان هایی است؟
در جواب می توان بیانم داشت که استفاده از ارتودنسی متحرک عموما برای درمان ناهنجاری های فکی خفیف و هم چنین برای افراد در سنین پایین مناسب می باشد. زیرا در سنین پایین رشد و تغییر پذیری عضلات فک راحت تر امکان پذیر خواهد بود.
اما در صورتی که اختلالات و ناهنجاری های فکی و دندانی شدید و پیچیده باشد، دندان در فک چرخیده باشد و در جایگاه درست نباشد، دندان ها در فک فرو رفته باشند و یا نهفته باشند، در این صورت نیاز است تا از ارتودنسی ثابت برای شروع روند درمانی بهره برد.
اما همواره در نظر داشته باشید که برای انتخب بهترین روش درمانی می بایست به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا متناسب با نوع اختلال فک و دندان مشاوره ای دریافت نمایید و درمان خود را زیر نظر پزشک متخصص آغاز نمایید.