خودروی دنا توربو شارژ، محصولی از شرکت ایران خودرو است که چند سالی از ورود آن به بازار کشور میگذرد. طراحی ویژه این خودرو و ویژگی‌های متفاوت آن با دیگر محصولات این شرکت بزرگ را می‌توان نقطه عطفی در صنعت خودروسازی ایران و افزایش تمرکز فعالان این صنعت روی نیازهای مردم دانست. برای اینکه خودروهای دنا بتوانند عملکرد مطلوبی را از خود نشان دهند و طول عمر بالایی داشته باشند، باید قطعاتی را در آن‌ها استفاده کرد که با سیستم خودرو کاملا هماهنگ و متناسب باشند. فیلتر روغن نیز به‌عنوان عضو حیاتی یک ماشین، نقش مهمی در سلامت موتور و سیلندرها دارد؛ به‌همین دلیل در این مطلب به بررسی مهم‌ترین مشخصات این قطعه در خودروهای دنا می‌پردازیم.
فیلتر روغن چیست و چه وظیفه‌ای دارد؟
فیلتر روغن خودرو دنا یکی از مهم‌ترین اجزای موتور این خودرو است که روغن موتور را از ذرات آلاینده پاک می‌کند. اگر می‌خواهید با عملکرد این قطعه بیشتر آشنا شوید، بهتر است ابتدا وظایف روغن موتور در خودرو را بشناسید. سه مورد از مهم‌ترین کاربردهای روغن موتور عبارتند از:
خنک کردن اجزا: موتور خودروهای دنا از نوع احتراق داخلی است که در بازه دمایی خاصی فعالیت می‌کنند و کاهش یا افزایش دما می‌تواند باعث تغییر شکل قطعات، سوختن یا جوش آوردن سرسیلندر شود. در ساخت این موتورها نیز از فلزهایی با واکنش‌پذیری نسبتا بالا استفاده می‌شود که در صورت به‌کار بردن آب یا هوا برای خنک کردن موتور، میزان خوردگی و فرسایش قطعات بسیار بالا بوده و عملکرد آن‌ها در مدت زمان کوتاهی دچار مشکل خواهد شد. روغن موتور به‌دلیل تبادل سریع گرما و ممانعت از انجام واکنش‌های شیمیایی مضر، بهترین خنک‌کننده محسوب می‌شود.
کاهش اصطکاک: حرکت قطعات مختلف موتور در جهات مختلف و تماس آن‌ها با یکدیگر، باعث ایجاد اصطکاک و سایش بینشان خواهد شد که این امر خود می‌واند روی سلامت اجزا و عملکردشان تاثیر منفی بگذارد. روغن موتور تا حد زیادی از این اصطکاک می‌کاهد و باعث تسهیل حرکت اجزای موتور می‌شود.
زدودن براده آهن، دوده و آلودگی‌های خارجی از قطعات موتور.
همه این عملکردها سبب می‌شود تا به مرور زمان روغن موتور خلوص و کارکرد خود را از دست بدهد. در این قسمت نقش پررنگ فیلتر روغن را می‌توان مشاهده کرد. فیلتر روغن آلودگی‌هایی را که روغن موتور در حین عبور خود از اجزای مختلف موتور می‌گیرد را جذب می‌کند و باعث پاکیزگی و افزایش خلوص آن می‌شود؛ در نتیجه روغن برای ادامه فعالیت خود تصفیه و خالص می‌شود و علاوه بر آن مقدار رسوب ایجاد شده در مسیر حرکت روغن بسیار کمتر خواهد شد.
فیلتر روغن از یک المنت تصفیه از جنس رزین فتولیک نوالاک تزریقی تشکیل شده است که روی آن چین‌خوردگی‌های متعددی ایجاد شده و روغن موتور از آن عبور می‌کند؛ همچنین در این قطعه یک واشر مانع برگشت نیز وجود دارد که هنگام خاموشی موتور، از نشت روغن داخل فیلتر به بیرون جلوگیری می‌کند. برای اینکه روغن موتور از نقاط اتصال اجزای فیلتر نشت نکند، در این قسمت‌ها از واشر آب‌بندی استفاده می‌شود. لازم است همزمان با تعویض فیلتر روغن، این واشرها نیز تعویض شوند.
انواع فیلتر روغن
دو نوع فیلتر روغن وجود دارد:
فیلتر روغن المنتی یا کارتریجی: در بسته‌بندی این فیلتر روغن‌ها یک المنت برای گرفتن ناخالصی‌های روغن موتور و یک واشر آب‌بندی وجود دارد. در سرویس‌های دورهای نیازی به تعویض محفظه فیلترهای المنتی نیست و تنها لازم است المنت تصفیه و واشر (درصورت لزوم) عوض شوند.
فیلتر روغن پیچی: این فیلتر روغن به‌شکل یک استوانه بوده و شامل المنت تصفیه، بدنه فلزی، واشر آب‌بندی و ... است.
اثرات منفی استفاده از فیلتر روغن نامناسب
اگر کاغذ فیلتر روغن مرغوب نبوده و در آن منافذی وجود داشته باشد، در فیلتراسیون روغن مشکل ایجاد شده و آلودگی‌ها می‌توانند به‌راحتی از آن عبور کنند؛ در نتیجه آلاینده‌ها با ورود به فضای موتور و آسیب زدن به قطعات، باعث افت عملکرد آن می‌شوند. از علائم این اتفاق می‌توان به نشتی روغن، فرسودگی محفظه فیلتر و شل شدن واشرهای آب‌بندی اشاره کرد. با ادامه این روند، موتور خودرو دچار استهلاک شده و می‌تواند عملکرد دیگر اجزا را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
چه‌زمانی باید فیلتر روغن دنا توربو شارژ چک و تعویض شود؟
عامل تعیین‌کننده در فرا رسیدن زمان تعویض فیلتر روغن، میزان مسافتی است که خودرو دنا توربو شارژ شما طی می‌کند. توصیه می‌شود بعد از هر 5000 کیلومتر رانندگی، سیستم روغن‌کاری خودرو چک و قطعات لازم، تعویض شوند. بسیاری از افراد تمایلی به تعویض فیلتر روغن همراه با روغن موتور ندارند و بعد از هر دو بار تعویض روغن، فیلتر را تعویض می‌کنند. این امر از نظر اقتصادی شاید به‌‌صرفه برسد اما در طولانی‌مدت می‌تواند منجر به کاهش طول عمر موتور و ماشین شود؛ چراکه با مسدود شدن کاغذ فیلتر و افزایش فشار اویل پمپ، موتور مجبور است سخت‌تر کار کند؛ بنابراین تعویض فیلتر روغن خودرو دنا توربو شارژ در هربار سرویس دورهای ضروری است.
به هر حال، نشانه‌هایی وجود دارند که خبر از فرا رسیدن زمان تعویض فیلتر روغن می‌دهند. این نشانه‌ها عبارتند از:
احتراق موتور خودرو به‌سختی انجام می‌شود.
عملکرد موتور سخت و مشکل شده است.
موتور برای طی یک مسافت یکسان، سوخت بیشتری نسبت به قبل مصرف می‌کند.
چراخ سرویس موتور روشن می‌شود.
خودرو به‌آرامی روشن می‌شود یا به‌راحتی روشن نمی‌شود.
نحوه تعویض فیلتر روغن و روغن موتور دنا توربو شارژ
اولین مرحله یافتن فیلتر روغنی متناسب با ویژگی‌های خودرویتان است. اگر در این زمینه اطلاعات کافی ندارید، می‌توانید از تعمیرگاه‌ها و نمایندگی مجاز خودروی خود مشورت بگیرید.
برای این کار لازم است کمی روغن موتور گرم باشد؛ بنابراین خودرو را به‌مدت نیم ساعت خاموش کنید و پس از آن جک را در قسمت جلویی خودرو قرار دهید، آن را بالا ببرید و محل مخزن را مشاهده کنید.
مخزن روغن را باز کرده و روغن موتور را درون یک سطل بریزید؛ سپس با استفاده از یک پارچه کارتر را تمیز کنید.
فیلتر روغن را باز کرده و فیلتر جدید را با آن جایگزین کنید. قبل از بستن فیلتر جدید، مقداری روغن روی آن بریزید.
روغن موتور جدید را به مقدار کافی (بین 4.5 الی 5 لیتر) در مخزن بریزید. درنهایت با روشن کردن خودرو از عدم نشتی روغن و کارکد صحیح موتور مطمئن شوید.