در صنایع یکی از نیازهای مهم مشاهده و اندازهگیری دقیق سطح مایعات درون مخازن تحت فشار، دیگهای بخار، و تجهیزاتی مشابه است. برای پاسخ به این نیاز، تجهیزی به نام لول گیج سایت گلس طراحی شده که نقش حیاتی در کنترل عملکرد سیستمها ایفا میکند. این ابزار، بر پایه مشاهده مستقیم سطح سیال، امکان بررسی لحظهای شرایط داخل مخازن را فراهم میسازد، بدون اینکه نیاز به سنسورها یا سیستمهای پیچیده الکترونیکی باشد.
لول گیج سایت گلس بهصورت خاص برای اطمینان از صحت عملکرد، ایمنی بیشتر و دوام در شرایط سخت طراحی میشود. این ابزار به کاربران این اجازه را میدهد که با نگاه ساده و بدون واسطه، سطح واقعی مایع را در داخل مخزن ببینند.
ساختار لول گیج Sight Glass
در ساده ترین حالت، لول گیج سایت گلس شامل یک لوله یا صفحه شیشهای با شفافیت بالا است که بین دو اتصال فلنجی قرار گرفته و به مخزن متصل میشود. زمانی که مخزن پر میشود، مایع از طریق اتصالات پایین و بالا وارد این لوله شیشه ای شده و سطح آن، دقیقاً همان سطح مایع درون مخزن را منعکس میکند.
در برخی از طراحی های پیشرفته، از شیشه های چندلایه یا مقاوم به فشار و حرارت بالا استفاده میشود تا از خطرات احتمالی مانند ترکخوردگی یا انفجار شیشه جلوگیری شود. همچنین به منظور ایمنی بیشتر، محافظهایی مانند قفس فلزی یا پوششهای پلیکربناتی اطراف لوله قرار میگیرند تا در صورت شکست احتمالی، از پاشش سیال جلوگیری گردد.
لول گیج های مختلف و تفاوت در طراحی
اگرچه اصل عملکرد همه لول گیجهای سایت گلس یکسان است، اما طراحی آنها بسته به نوع فرآیند، نوع سیال و شرایط کاری میتواند متفاوت باشد. برای مثال در کاربردهایی که سیال شفاف نیست یا سطح آن به راحتی قابل تشخیص نیست، از مدلهای ترنسپرنت یا بایکالر استفاده میشود. این مدلها به کمک دو شیشه موازی، دید دقیقتری از مرز مایع و بخار ایجاد میکنند.
در مواردی که سیال خورنده یا سمی باشد، انتخاب نوع شیشه و جنس بدنه بسیار مهم است. به همین دلیل، در ساخت لول گیجهای صنعتی از فولاد ضدزنگ، آلیاژهای خاص یا پوششهای مقاوم در برابر خوردگی استفاده میشود تا دوام ابزار تضمین شود.
کاربرد لول گیج ها در صنایع مختلف
لول گیج سایت گلس تنها محدود به یک صنعت خاص نیست. در نیروگاهها، از آن برای کنترل دقیق سطح آب در بویلرها و جلوگیری از آسیب به تجهیزات استفاده میشود. در پالایشگاهها، اندازهگیری سطح مایعات سبک و سنگین مانند نفت خام، مواد شیمیایی و میعانات گازی بسیار حیاتی است. صنایع غذایی و دارویی نیز، به دلیل الزام به پایش بهداشتی و دقیق مایعات، از نسخههای خاص با متریال استاندارد استفاده میکنند.
حتی در صنایع فولاد، ذوب فلزات و تولید سیمان، جایی که شرایط دما و فشار بسیار بالا است، لول گیجهایی با طراحیهای خاص به کار میروند که توانایی کار در دمای بیش از ۳۰۰ درجه و فشارهای بالا را دارند.

نکات ایمنی و فنی در استفاده از لول گیج سایت گلس
اگرچه عملکرد این تجهیز ساده به نظر میرسد، اما هنگام طراحی و نصب آن باید نکات فنی و ایمنی زیادی رعایت شود. انتخاب نادرست متریال، عدم تطابق فشار کاری با ظرفیت لول گیج، یا نصب غیراستاندارد میتواند منجر به خطراتی جدی مانند نشت، شکست شیشه و در برخی موارد حتی انفجار گردد.
یکی از چالشهای فنی مهم، بررسی ارتعاشات در خط لوله یا بدنه مخزن است. این ارتعاشات ممکن است باعث شکست شیشه شوند، بنابراین نصب ضربهگیر، استفاده از مهارهای مکانیکی و رعایت اصول پایدارسازی ضروری است.همچنین در برخی فرآیندها، بخار یا حبابهای داخل سیال میتوانند مشاهده سطح واقعی را مختل کنند. در این موارد استفاده از بخارگیرها، هیتینگ یا طراحی خاص چمبرها توصیه میشود.
مزایای استفاده از لول گیج سایت گلس
با وجود پیشرفت سیستمهای الکترونیکی مانند سنسورهای اولتراسونیک، راداری یا خازنی، هنوز هم لول گیج سایت گلس در بسیاری از صنایع جایگاه خود را حفظ کرده است. دلیل این موضوع، قابلیت اطمینان بالا، سادگی در عملکرد، نیاز نداشتن به منبع تغذیه و امکان کار در شرایط حاد محیطی است.
همچنین هزینه نگهداری پایین و عدم نیاز به کالیبراسیون مداوم، باعث شده بسیاری از صنایع حتی با وجود در اختیار داشتن سیستمهای هوشمند، همچنان از لول گیجهای سنتی در کنار آنها استفاده کنند.
نکاتی برای خرید و انتخاب لول گیج مناسب
در زمان انتخاب و خرید لول گیج سایت گلس، مهمترین فاکتورها شرایط فرآیند هستند. فشار کاری، دمای عملیاتی، نوع سیال (خورنده، سمی، اشتعالزا یا ویسکوز) و نوع مخزن از جمله مواردی است که باید پیش از خرید مشخص شود.
همچنین توصیه میشود که تجهیزاتی با تاییدیههای بینالمللی، تستهای فشار و استانداردهای ایمنی معتبر انتخاب شود. برندهای معتبر مانند تهران دلیک در این حوزه سابقه تولید گسترده داشته و محصولات خود را بر اساس نیاز بازارهای تخصصی طراحی میکنند.
سخن آخر
در صنعت ابزارهایی که ساده ولی قابل اعتماد هستند همواره بیشترین ارزش را دارند. لول گیج سایت گلس یکی از همین ابزارهاست. با طراحی مناسب، انتخاب درست و نصب اصولی، می توان اطمینان داشت که پایش سطح سیالات در فرآیندهای مختلف، دقیق، بیخطر و مستمر انجام میشود.
در سالهای اخیر، تلاش بسیاری از تولیدکنندگان ایرانی از جمله مجموعههایی مانند تهران دلیک، منجر به ارتقای کیفیت ساخت و افزایش تطابق با استانداردهای جهانی شده است. همین موضوع کمک کرده تا صنایع داخلی دیگر نیازی به واردات تجهیزات مشابه نداشته باشند و با اعتماد کامل، از تولیدات بومی استفاده کنند.