یکی از مهم ترین و عمده ترین نکاتی که در مورد فرش دستباف و فرش ماشینی باید به آن توجه کنیم این است که بافنده فرش چه کسی است؟
فرش ماشینی توسط دستگاه های صنعتی بافته می شود و فرش دستباف توسط انسان و بزرگترین نقطه متمایز این موضوع هم همین امر است.
این تمایز به این دلیل است که در دستگاه ها کاملا ما شاهد منظم بافی و سطحی هموار خواهیم بود که این نکته درمورد فرش دستباف وجود ندارد.
یکی از نکات وجه تمایز این مسئله توجه به پشت فرش است که در فرش ماشینی همه گره ها شبیه به هم و به صورت منظم و اندازه است.
اما فرش دستباف نا هموار بوده و گره هایی با اندازه نامنظم دارد و بعضی گره ها بزرگ و بعضی کوچکتر هستند.
تفاوت در ریشه های فرش ماشینی و دستباف
اگه به ریشه ای فرش دستباف نگاه کنید خواهید دید که ریشه های فرش دستباف جزیی از فرش هستند و به اصطلاح تار فرش می باشند.
تارهای فرش دستباف بافته شده و در آخر از بافت خارج شده است و به شکل ریشه آویزان می باشد که به وضوح قابل مشاهده است.
اما ریشه فرش ماشینی به صورت آماده فقط به فرش ماشینی دوخته می شود و از نخ های خود فرش نمی باشد.
لبه فرش نقطه متمایز دیگر ماجرا
خوب به کناره و لبه ها و یا به طور خاص “طره فرش” که از پود ها تشکیل می شود نگاه کنید، این یکی دیگر از تفاوت های فرش ماشینی و دستباف است.
این بخش در فرش ماشینی به صورت صاف و یک دست می باشد و توسط ماشین ها دور دوزی می شود و منظم در امتداد فرش قابل مشاهده است.
اما در فرش دستباف کناره فرش چون با دست کوک می خورد در امتداد فرش به صورت ناهموار به چشم می خورد.
تفاوت در الگو و قرینه بودن
در فرش ماشینی همه چیز به صورت دقیق، منظم و یکنواخت انجام شده است و این در حالی است که در فرش دستباف ممکن است این نظم صورت نگیرد.
این نامنظمی به این دلیل است که بافنده حتی ممکن است با استفاده از حافظه خود فرش را بافته باشد و از روی نقشه نباشد.
جنس نخ
جنس نخ استفاده شده در فرش دستباف از جنس پشم، پنبه و یا ابریشم و به طور کلی با استفاده از الیاف طبیعی می باشد.
و جنس نخ استفاده شده در فرش ماشینی معمولا از الیاف مصنوعی نظیر اکرولیک، پلی استر، ابریشم مصنوعی، پلی پروپیلن و نایلون می باشد.
پرزهای نرم
با دست کشیدن بر روی فرش دستباف متوجه پرزهای نرم این محصول خواهید شد در حالی که فرش های ماشینی الیاف زبرتری دارند.
پرزدار بودن فرش
در فرش های ماشینی معمولا الیاف و نخ های فرش به شکل پرز دار و پف کرده می باشد که با رفت و آمد متعدد آن پرز ها را از دست می دهد.
به همین علت است که فرش های ماشینی را به شکل لوله شده به فروش می رسانند.
تفاوت در هزینه
تفاوت در هزینه نکته مهم دیگری است که با توجه به آن می توان متوجه نوع محصول شد و به دلیل صنعت دستی بودن فرش دستباف گرانتر است.
البته فرش دستباف زمان بیشتری هم طول می کشد و گاها یک سال طول می کشد تا آماده شود و این دومین دلیل گران بودن این کالای لوکس می باشد.
کیفیت و طول عمر
فرش دستباف به دلیل گره های محکم و واقعی بودن گره ها دارای طول عمر بیشتر است. در حالی که در فرش ماشینی همه گره ها واقعی نیستند.
و همین امر باعث می شود که فرش دستباف با کیفیت تر باشد تا جایی که این محصول چندین نسل باقی بماند و طول عمر بیشتری داشته باشد.
این موضوع در مورد فرش ماشینی وجود ندارد و در بهترین حالت نگهداری نهایتا یک فرش ماشینی بیست سال عمر داشته باشد.