معنای دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) :
امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) یک فناوری مالی در حال ظهور است که بر اساس دفتر کل توزیع شده ایمن، مشابه آنچه توسط ارزهای دیجیتال استفاده می شود، می باشد. این سیستم کنترل بانک ها و موسسات را بر پول، محصولات و خدمات مالی حذف می کند.
تفاوت امور مالی متمرکز (CeFi) با امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) :
امور مالی متمرکز (CeFi) :
در امور مالی متمرکز، پول شما توسط بانک ها نگهداری می شود، شرکت هایی که هدف اصلی آنها کسب درآمد است. سیستم مالی مملو از اشخاص ثالثی است که جابجایی پول بین طرفین را تسهیل میکنند و هر یک برای استفاده از خدمات خود کارمزد دریافت میکنند. به عنوان مثال، فرض کنید یک گالن شیر با استفاده از کارت اعتباری خود خریداری می کنید. هزینه از فروشنده به یک بانک خریدار می رود، که جزئیات کارت را به شبکه کارت اعتباری ارسال می کند. شبکه هزینه را پاک می کند و از بانک شما درخواست پرداخت می کند. بانک شما هزینه را تأیید می کند و تأییدیه را از طریق بانک گیرنده به شبکه ارسال می کند تا به فروشنده برگردد.
هر نهاد در زنجیره برای خدمات خود مبلغی را دریافت می کند. تمام تراکنش های مالی دیگر هزینه دارند. درخواست وام ممکن است چند روز طول بکشد تا تأیید شود. در صورت مسافرت حتی ممکن است نتوانید از خدمات بانک استفاده کنید.
امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) :
امور مالی غیرمتمرکز با اجازه دادن به افراد، بازرگانان و مشاغل برای انجام تراکنش های مالی از طریق فناوری نوظهور، واسطه ها را حذف می کند. این از طریق شبکه های مالی همتا به همتا که از پروتکل های امنیتی، اتصال، نرم افزار و پیشرفت های سخت افزاری استفاده می کنند، انجام می شود. از هر جایی که به اینترنت متصل هستید، میتوانید با استفاده از نرمافزاری که اقدامات مالی را در پایگاههای داده مالی توزیع شده ثبت و تأیید میکند، قرض بدهید، تجارت کنید، و وام بگیرید. پایگاه داده توزیع شده در مکان های مختلف قابل دسترسی است. دادهها را از همه کاربران جمعآوری میکند و از مکانیزم اجماع برای تأیید آن استفاده میکند.
امور مالی غیرمتمرکز از این فناوری برای حذف مدلهای مالی متمرکز استفاده میکند و هر کسی را قادر میسازد تا از خدمات مالی در هر مکانی استفاده کند، صرف نظر از اینکه چه کسی است یا کجاست. برنامههای DeFi به کاربران از طریق کیف پولهای شخصی و خدمات معاملاتی که به افراد خدمات میدهند، کنترل بیشتری بر پول خود میدهند.
در حالی که کنترل را از اشخاص ثالث سلب می کند، امور مالی غیرمتمرکز باعث ناشناس ماندن نمی شود. تراکنشهای شما ممکن است نام شما را نداشته باشند، اما توسط نهادهایی که دسترسی دارند قابل ردیابی هستند. این نهادها ممکن است دولت ها، مجریان قانون، یا سایر نهادهایی باشند که برای محافظت از منافع مالی افراد وجود دارند.
برخی از جذابیت های کلیدی DeFi برای بسیاری از مصرف کنندگان عبارتند از :
هزینه هایی را که بانک ها و سایر شرکت های مالی برای استفاده از خدمات خود دریافت می کنند حذف می کند.
شما به جای اینکه پول خود را در بانک نگه دارید، آن را در یک کیف پول دیجیتال امن نگه می دارید و هر کسی با اتصال به اینترنت می تواند بدون نیاز به تایید از آن استفاده کند.
شما می توانید پول را در چند ثانیه و چند دقیقه انتقال دهید.
DeFi چگونه کار می کند :
امور مالی غیرمتمرکز از فناوری بلاک چین استفاده می کند که ارزهای دیجیتال از آن استفاده می کنند. بلاک چین یک پایگاه داده یا دفتر کل توزیع شده و ایمن است. برنامه هایی به نام dApps برای مدیریت تراکنش ها و اجرای زنجیره های بلوکی استفاده می شوند.
در بلاک چین، تراکنش ها در بلوک ها ثبت می شوند و سپس توسط سایر کاربران تایید می شوند. اگر این تایید کننده ها بر سر یک تراکنش توافق کنند، بلوک بسته و رمزگذاری می شود. بلوک دیگری ایجاد می شود که اطلاعات مربوط به بلوک قبلی را در خود دارد.
بلوک ها از طریق اطلاعات موجود در هر بلوک به یکدیگر «زنجیره» می شوند و نام بلاک چین را به آن می دهند. اطلاعات موجود در بلوک های قبلی را نمی توان بدون تأثیر بر بلوک های زیر تغییر داد، بنابراین راهی برای تغییر زنجیره بلوک وجود ندارد. این مفهوم همراه با سایر پروتکل های امنیتی، ماهیت امن یک بلاک چین را فراهم می کند.
پنج لایه تشکیل دهنده DeFi عبارتند از :
لایه توافق :
لایه پایه بلاک چین و دارایی بومی خاص آن است. به عنوان مثال، شبکه اتریوم روی بلاک چین است و اتر ارز بومی آن است. این لایه امنیت و مجموعه ای از قوانین را فراهم می کند.
لایه دارایی :
به تمام توکن ها و دارایی های دیجیتالی که بومی یک بلاکچین خاص هستند، اشاره دارد.
لایه پروتکل :
پروتکل ها یا دستورالعمل ها را برای قراردادهای هوشمند تنظیم می کند.
لایه برنامه :
پروتکل ها را با یک رابط کاربری که برای مصرف کننده وجود دارد، نشان می دهد.
لایه تجمیع :
متشکل از تجمیعکنندههایی است که dAppها و پروتکلهای مختلف را به هم متصل میکنند که اساس وامگیری، وامدهی و سایر خدمات مالی را تشکیل میدهند.
محصولات مالی DeFi :
تراکنش های مالی همتا به همتا (P2P) یکی از مقدمات اصلی DeFi است. تراکنش همتا به همتا DeFi جایی است که دو طرف توافق میکنند ارز دیجیتال را برای کالا یا خدمات با شخص ثالثی که درگیر آن هستند مبادله کنند.
برای درک کامل این موضوع، نحوه دریافت وام در امور مالی متمرکز را در نظر بگیرید. شما باید به بانک خود یا وام دهنده دیگری بروید و برای آن درخواست دهید. اگر تأیید میشدید، برای امتیاز استفاده از خدمات آن وام دهنده، بهره و هزینه خدمات پرداخت میکردید.
وام دهی همتا به همتا تحت DeFi به این معنی نیست که هیچ سود و کارمزدی وجود نخواهد داشت. با این حال، به این معنی است که شما گزینه های بیشتری خواهید داشت زیرا وام دهنده می تواند در هر کجای دنیا باشد.
در DeFi، از برنامه مالی غیرمتمرکز خود (dApp) برای وارد کردن نیازهای وام خود استفاده میکنید و یک الگوریتم شما را با همتایان خود مطابقت میدهد که نیازهای شما را برآورده میکنند. سپس باید با یکی از شرایط وام دهنده موافقت کنید و وام خود را دریافت کنید.
تراکنش در بلاک چین ثبت می شود. وام خود را پس از تأیید مکانیسم اجماع دریافت می کنید. سپس، وام دهنده می تواند در فواصل زمانی توافق شده، پرداخت ها را از شما دریافت کند. هنگامی که پرداختی را از طریق dApp خود انجام می دهید، فرآیند مشابهی را در بلاک چین دنبال می کند. سپس، وجه به وام دهنده منتقل می شود.
دیفای در ارز دیجیتال :
DeFi برای استفاده از ارز دیجیتال برای تراکنش ها طراحی شده است. این فناوری هنوز در حال توسعه است، بنابراین تعیین دقیق نحوه اجرای ارزهای رمزنگاری شده موجود دشوار است. بیشتر این مفهوم حول محور استیبل کوین (تتر) می چرخد، یک ارز دیجیتال که توسط یک نهاد حمایت می شود یا به ارزهای فیات مانند دلار متصل است.
آینده DeFi :
امور مالی غیرمتمرکز هنوز در مراحل اولیه تکامل خود است، به این معنی که اکوسیستم هنوز مملو از حوادث ناگوار زیرساختی، هک و کلاهبرداری است. قوانین فعلی بر اساس ایده صلاحیت های مالی مجزا تدوین شده اند که هر کدام مجموعه ای از قوانین خاص خود را دارند. توانایی تراکنش بدون مرز DeFi سوالات اساسی را برای این نوع مقررات مطرح می کند. به عنوان مثال، چه کسی مسئول بررسی یک جرم مالی است که در سراسر مرزها، پروتکل ها و برنامه های DeFi رخ می دهد؟ چه کسی مقررات را اجرا می کند و چگونه آنها را اجرا می کند؟
ماهیت باز و توزیع شده اکوسیستم مالی غیرمتمرکز نیز ممکن است مشکلاتی را برای مقررات مالی موجود ایجاد کند. نگرانی های دیگر عبارتند از ثبات سیستم، انرژی مورد نیاز، ردپای کربن، ارتقاء سیستم، تعمیر و نگهداری سیستم و خرابی های سخت افزاری.
قبل از اینکه استفاده از DeFi ایمن شود باید به بسیاری از سوالات پاسخ داده شود و پیشرفت هایی ایجاد شود.
محبوب ترین برنامه های DeFi عبارتند از :
صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) :
صرافیهای آنلاین به کاربران کمک میکنند ارزها را با ارزهای دیگر مبادله کنند، دلار آمریکا برای بیتکوین یا اتر برای دای (DAI)، DEX یک صرافی است که کاربران را مستقیماً به هم متصل می کند تا بتوانند بدون اعتماد به یک واسطه پول خود را با یکدیگر معامله کنند.
استیبل کوین (StableCoin) :
ارز دیجیتالی که برای تثبیت قیمت به دارایی خارج از ارز دیجیتال (مثلاً دلار یا یورو) گره خورده است.
پلتفرمهای وام دهی:
این پلتفرمها از قراردادهای هوشمند برای جایگزینی واسطههایی مانند بانکهایی که وام دهی را مدیریت میکنند، استفاده میکنند.
Wrapped BitCoin(WBTC) :
راهی برای ارسال بیت کوین به شبکه اتریوم به طوری که بیت کوین می تواند مستقیماً در سیستم DeFi اتریوم استفاده شود. WBTC ها به کاربران اجازه می دهند از طریق پلتفرم های وام دهی غیرمتمرکز که در بالا توضیح داده شد، از بیت کوینی که به آنها وام می دهند، سود کسب کنند.
بازارهای پیش بینی و شرط بندی :
بازارهایی برای پیش بینی و شرط بندی بر روی نتیجه رویدادهای آینده، مثل انتخابات. هدف نسخههای DeFi بازارهای پیشبینی ارائه همان عملکرد اما بدون واسطه است.
مبتدیان چه چیزی باید بدانند :
اگر تصمیم دارید روی هر برنامه DeFi سرمایه گذاری کنید، اولین کاری که باید انجام دهید این است که برنامه هایی را که مدنظرتان هستید بررسی کنید تا مطمئن شوید که آنها ایمن و حسابرسی شده باشند. هنگامی که یک شبکه زیربنایی مانند بلاک چین، پروتکل یا صرافی را انتخاب میکنید، توصیه میکنیم به دنبال شبکهای باشید که توسط گروه کوچکی از بازیکنان کنترل نمیشود تا بتواند تقاضای سنگین کاربران را مدیریت کند و کارمزد تراکنشهای مقرون به صرفه داشته باشد.
از پروژه هایی که کد خود را به اشتراک نمی گذارند یا نگرانی های موجود در انجمن ها و فیدهای اجتماعی خود را در مورد امنیت نادیده می گیرند، فاصله بگیرید.
با افزایش فعالیت و محبوبیت DeFi تا سال ۲۰۲۰، بسیاری از برنامههای DeFi، مانند میم کوین YAM، از کار افتاده و سوختند و ارزش بازارش از ۶۰ میلیون دلار به ۰ دلار در ۳۵ دقیقه رساند. سایر پروژه های DeFi از جمله HotDog نیز به همین سرنوشت دچار شدند و بسیاری از سرمایه گذاران پول زیادی از دست دادند.
علاوه بر این، متاسفانه اشکالات DeFi هنوز بسیار رایج هستند. قراردادهای هوشمند قدرتمند هستند، اما زمانی که قوانین در پروتکل گنجانده شدند، نمیتوان آنها را تغییر داد، که اغلب باگها را دائمی میکند و در نتیجه خطر را افزایش میدهد.
DeFi یک اکوسیستم مالی گسترده است که در تلاش برای حذف واسطه است و امکان تراکنش های مالی بین کاربران را فراهم کند. در حال حاضر، هیاهوی زیادی در مورد DeFi و کریپتو وجود دارد. اگر میخواهید شرکت کنید، قبل از شروع، حتماً نه تنها پاداشها، بلکه خطرات آن را نیز درک کنید.