دندانپزشکی یک علم تخصصی برای حفظ سلامت دهان و دندان است. در واقع وظیفه یک دندانپزشک این است که بیماری های مربوط به دهان و دندان را تشخیص داده و درمان کند. پس با توجه به حساسیت سلامت دهان و دندان، افرادی که در رشته دندانپزشکی تحصیل می کنند، باید از دانش، هوش و ذکاوت بسیار بالایی برخوردار باشند.
این افراد باید از نظر کارهای فیزیکی و عملی نیز مهارت لازم را داشته باشند؛ زیرا آنها باید تمام چیزهایی که به صورت تئوری آموزش دیده اند در عمل انجام دهند. با توجه به اینکه این رشته یک رشته سخت است، بنابراین داوطلبان سخت کوش، باهوش و توانا می توانند در آن پذیرفته شوند.
نکته دیگری که در مورد این رشته باید بدانید، این است که این رشته یکی از ۱۱ رشته ای است که دارای طرح اجباری می باشد و فارغ التحصیلان باید طرح اجباری را بگذرانند.
این رشته یک دوره تحصیلی ۶ ساله دارد و به دو مقطع زمانی تقسیم می‌شود:
1. دوره ۲ ساله: علوم پایه
2. دوره ۴ ساله: دوره تخصصی همراه با کارآموزی
رشته «دندانپزشکی» (Dentistry) یکی از شاخه‌های پرطرفدار پزشکی است که در سطح عمومی شامل بررسی، تشخیص، پیشگیری و درمان مشکلات و بیماری‌های دهان و دندان می‌شود و نیاز به مهارت و توانایی‌های فردی خاصی نیز دارد. دندانپزشکی در پایه دکترای حرفه‌ای قرار دارد و زیرگروه ۱ رشته تجربی در کنکور سراسری است.
کار در حوزه دندانپزشکی، مانند تمامی حرفه‌ها، نیازمند ویژگی‌های شخصیتی و توانایی‌های خاص خود خواهد بود که سبب موفقیت بیشتر فرد است. از جمله این توانایی‌ها، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- علاقه به پیشرفت و توانایی مطالعه منظم
- حس زیبایی شناسی، ذوق و سلیقه
- توانایی حل مسئله و خلاقیت
- توجه به جزئیات
- صبر و تحمل
- سرعت عمل
طول دوره دندانپزشکی حدودا شش سال است و درسهای آن در سه بخش : عمومی ، پایه و اختصاصی برنامه‌ریزی شده است که از لحاظ نحوه تعلیم و تدریس، به درسهای نظری ، عملی نظری، عملی تقسیم می‌شود.
این دوره شامل دو مرحله است:
مرحله اول :
در این مرحله دانشجویان درسهای نظری و عملی علوم پایه و عمومی را در دانشگاه (کلاس و آزمایشگاه) می‌گذرانند.
مرحله دوم :
در این مرحله دانشجویان درسهای تخصصی را در دانشگاه (کلاس و بخشهای کلینیکی) فرا می‌گیرند و به منظور برخورداری از کارایی آموزشی- درمانی، بیشتر این دوره تحصیلی را در بخشهای کلینیکی دانشکده و بیمارستانهای وابسته به ارایه خدمات بهداشتی و درمانی می‌پردازند؛ لازم به تذکر است که گذراندن درسهای پایه برای ورود به دوره کلینیکی (مرحله دوم) ضروری است.نظام آموزشی مطابق آیین‌نامه مصوب شورای عالی برنامه‌ریزی است و هر واحد درس نظری ۱۷ ساعت و هر واحد درس عملی ۳۴ ساعت است. کل واحدهای درسی این دوره ۲۰۳ واحد است.
پذیرش رشته دندانپزشکی به صورت ناحیه‌ای و بومی است. همه این ناحیه‌ها در دفترچه انتخاب رشته سازمان سنجش درج می‌شوند، اما با یک مثال بیشتر متوجه خواهید شد. شما سه استان یزد، چهارمحال و بختیاری و اصفهان را اگر در نظر بگیرید، این سه استان و شهرهای آن در یک ناحیه محسوب می‌شوند. در حال حاضر ظرفیتی که به رشته‌های دارای پذیرش ناحیه‌ای بومی اختصاص می‌یابد، به صورتی است که بعنوان مثال اگر دانشگاهی ظرفیتی معادل جذب ۶۰ دانشجو داشته باشد، ۳۰ نفر دختر خواهد بود و ۳۰ نفر پسر، فقط ۶۰ درصد از آن ناحیه پذیرفته خواهند شد و ۴۰ درصد بقیه از آن ناحیه نخواهند بود. در واقع ۳۶ نفر از ۶۰ نفر بومی آن ناحیه و ۲۴ نفر باقی مانده از نواحی دیگر خواهند بود.
در سال‌های اخیر در ایران، پذیرش در رشته دندانپزشکی صرفأ براساس شرکت در کنکور سراسری بوده و چنانچه داوطلبی موفق به کسب رتبه زیر ۲۰۰۰ باشد، شانس قبولی در این رشته را خواهد داشت. اما تعدادی از دانشگاه‌های مورد تأیید وزارت بهداشت ایران وجود دارند که می‌توان ۷۲ واحد درسی از رشته دندانپزشکی را در آنها، به صورت بدون کنکور گذراند و بعد از اتمام ۷۲ واحد، می‌توانند درخواست انتقالی به ایران را داشته باشند و اگر کسی خواستار انتقالی نباشد، می‌تواند تمام واحدهای درسی خود را آن‌جا بگذراند.
در سال ۱۴۰۰، ظرفیت پذیرش گروه علوم تجربی در دوره روزانه دانشگاه‌های دولتی در کل ۳۵ هزار و ۳۴۲ نفر بوده است و ظرفیت دوره نوبت دوم نیز ۲ هزار و ۳۸۴ نفر اعلام شده بود. از آن جایی که هر ساله بخش عمده‌ای از ظرفیت‌ها به رشته‌ها و دانشگاه‌های علوم پزشکی اختصاص می‌یابد اما همیشه ظرفیت رشته دندانپزشکی به مراتب کم‌تر از ظرفیت رشته پزشکی است.
به این صورت که ظرفیت کل رشته دندانپزشکی سال ۱۴۰۰ در مجموع دانشگاه‌های علوم پزشکی و واحدهای دانشگاه آزاد، در دوره‌های روزانه، شهریه‌پرداز، سهمیه بومی، آزاد تمام وقت و خود گردان آزاد، به تعداد ۱ هزار و ۵۱۸ نفر بوده است که از میان، تعداد ۱ هزار و ۴۱ نفر ظرفیت دوره روزانه و ۲۷۶ نفر ظرفیت دوره بین‌الملل یا همان شهریه‌پرداز اعلام شده بوده است. براساس آخرین آمار، در مجموع ۳۷ دانشگاه دولتی و ۱۹ پردیس دانشگاهی از طریق کنکور سراسری در رشته دندانپزشکی اقدام به پذیرش دانشجو می‌کنند.
هر داوطلب کنکور، قبل از آزمون و انتخاب رشته لازم است در مورد آخرین رتبه قبولی دندانپزشکی روزانه اطلاعات کافی را کسب کند. با توجه به این که پروسه انتخاب رشته یکی از حساس‌ترین و مهم‌ترین مراحل کنکور به شمار می‌رود، بهتر است حداقل میانگین درصد لازم برای قبولی هر رشته مورد نظرمان را بدانیم. کارنامه‌های قبولی سال گذشته چون نزدیک‌ترین آزمون نسبت به هر سال هستند، می‌توانند مبنا دقیق‌تری برای تحلیل وضعیت داوطلبان باشند.
همانطور که می‌دانید، پذیرش در کنکور سراسری بر اساس رتبه در سهمیه داوطلبان انجام می‌گیرد. طبق آماری که از کارنامه‌های سال گذشته به دست آورده‌ایم، در هر سه منطقه، داوطلبان با کسب درصدهای زیر موفق به قبولی در رشته دندانپزشکی شده بودند، میانگین درصدهای به دست آمده از این کارنامه‌ها به شرح زیر می‌باشد:
ادبیات۵۰ درصدریاضی۵۰ درصدعربی۶۰ درصدزیست۷۰ درصدزبان۵۰ درصدفیزیک۶۵ درصدشیمی۵۵ درصد
همانطور که می دانید تحصیل دانشجویان در دوره‌های روزانه دانشگاه‌های سراسر کشور رایگان است؛ اما در سایر دوره‌ها با پرداخت شهریه همراه خواهد بود. در این دوره‌ها، در بدو دوره ابتدا باید مبلغ ۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان علی‌الحساب به حساب دانشگاه مقصد واریز کنید تا ثبت نام شما تکمیل شود. سپس بعد از آن، در طی هر ترم بنا به نوع دروس هر ترم (نظری، عملی، پایه، اختصاصی و شهریه ثابت) تعیین می‌شود که آن ترم چه میزان پرداختی خواهید داشت که برای ورود به ترم‌های بعدی، شما می‌بایست هر ترم با دانشگاه تسویه حساب کنید.
شهریه دانشگاه‌های پردیس خودگردان (بین‌الملل) و ظرفیت مازاد، معمولأ به دو گروه شهریه ثابت و شهریه متغیر تقسیم می‌شود. شهریه کلیه واحدهای پردیس خودگردان پزشکی و دندانپزشکی به غیر از سه دانشگاه مستقر در تهران، برای یک ترم تحصیلی مبلغی معادل بیش از ۱۰ میلیون ۵۰۰ تا ۱۰ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان بوده است. گفتنی است شهریه کلیه دانشگاه‌های پردیس و ظرفیت مازاد هر سال بین ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش می‌یابد. شهریه سه دانشگاه علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی و دانشگاه ایران حداکثر ۱۲ درصد بیشتر از مبلغ فوق است.
شهریه دانشگاه‌های ازاد نیز شامل شهریه ثابت و شهریه متغیر است که شهریه ثابت بر اساس نیمسال ورودی هر دانشجو تعیین می‌شود و تا پایان اتمام هر دوره در سنوات مجاز، بدون افزایش خواهد بود اما شهریه متغیر با توجه به تعداد واحدهای اخذ شده توسط دانشجو تعیین می‌شود و در طول دوره تحصیل دانشجو افزایش می‌یابد.
میزان شهریه دانشگاه آزاد از طریق هیئت امنا تعیین می‌شود و معمولأ هر ساله ۱۰ إلی ۱۵ درصد افزایش می‌یابد. البته هریه این دانشگاه در صورت داشتن شرایط خاص مانند برخورداری از سهمیه ایثارگران و جانبازان با تخفیف شهریه چشم‌گیری همراه خواهد بود.
آخرین شهریه رشته دندانپزشکی سال ۱۴۰۰ دانشگاه آزاد
- حدود شهریه ثابت در هر نیمسال: ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان
- حدود شهریه متغیر برای هر واحد درسی: ۱۱۵ هزار تومان
اما در سال جدید نحوه محاسبه میزان شهریه دانشگاه آزاد تغییر کرده است. در رشته‌های پزشکی نظیر دندانپزشکی دسته‌بندی‌های خاص ایجاد شده است که معیار محاسبه شهریه است. شهریه گروه‌‌های فرعی آن براساس سیاست‌های وزارت بهداشت و حوزه معاونت علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تعیین می‌شود.