سیستم ترمز مبتنی بر دیسک بهترین و کارآمدترین راهکار برای نگهداشتن یا کاهش سرعت خودرو تا به امروز محسوب می‌شود. به طور تقریبی می‌توان گفت که به دلیل کارایی به مراتب بهتر ترمزهای دیسکی، در مقایسه با نمونه‌های دیگر، امروزه بر روی اکثر خودروهای سنگین از این نوع سیستم استفاده می‌شود.
خودروهای سنگین قدیمی‌تر از سیستم ترمز دیسکی بر روی چرخ‌های جلو، و بر روی چرخ‌های عقب از نوع کاسه‌ای بهره می‌برند. با این که دیسک ترمز از مزایای فراوانی برخوردار است، ولی دارای مشکلات و ضعف‌هایی نیز می‌باشد. از این رو با انجام برخی از اقدامات می‌توان از آسیب دیدگی دیسک ترمز جلوگیری نمود.
دیسک ترمز (Brake Disc ) یا دیسک چرخ یک قطعه ی دایره ای شکل از جنس؛ آلومینیوم، چدن، آهن یا فولاد و از بهترین انواع ترمز در خودرو ها با نقش کلیدی در سیستم ترمز برای تقلیل سرعت یا از حرکت ایستادن خودرو است. فشردن پدال ترمز از طریق ایجاد اصطکاک بین ترمز دیسکی و لنت های ترمز مانع حرکت دیسک ترمز و چرخ های خودرو می شود.
رایج ترین خرابی های دیسک ترمز
خرابی دیسک ترمز عبارت است از اتفاقاتی نظیر؛ شکستن، لاغر شدن، لبه دار شدن و تاب برداشتن دیسک ترمز که بر اثر عواملی مانند؛ گرم شدن بیش از حد دیسک ترمز، نحوه نادرست ترمز گیری، تمام شدن لنت ترمز و یا استفاده از انواع نامرغوب آن رخ داده که بروز آن با علائمی چون؛ داغ شدن دیسک ترمز، شنیده شدن صدا های ناهنجار ، سفت شدن و لرزش پدال و انحراف خودرو به یک طرف در هنگام ترمز گیری همراه است.
تاب برداشتن دیسک ترمز
یکی دیگر از مشکلات و علائم خرابی دیسک ترمز تاب برداشتن آن است که بر اثر بالا رفتن دمای دیسک و پاشش آب بر روی آن ایجاد می‌شود. همچنین ایجاد فشار زیاد بر روی دیسک می‌تواند موجب تاب برداشتن آن شود. رانندگی در شرایط نامناسب، جاده‌های بی کیفیت، بکسل کردن و... می‌تواند باعث آسیب دیدگی دیسک ترمز و سایر لوازم یدکی ماشین سنگین گردد.
گرم شدن بیش از حد دیسک ترمز
دیسک ترمز در هنگام حرکت خودرو به همراه چرخ به حرکت در می‌آید. با فشردن پدال ترمز توسط راننده، کالیپرها به واسطه‌ی لنت‌هایی که بر روی آنها نصب شده است بر روی سطح دیسک ترمز ایجاد اصطکاک می‌کنند. اصطکاک به وجود آمده گرمای بسیار زیادی را تولید می‌کند. بنابراین دیسک ترمز باید از سطحی کاملا صاف برخوردار باشد تا تمام سطح لنت به خوبی بر روی آن منطبق گردد.در صورت آسیب دیدگی سطح دیسک در هنگام فشردن پدال ترمز، خودرو شروع به لرزش می‌کند و فرمان پذیری خودرو را کاهش می‌دهد. این اتفاق می‌تواند موجب طولانی‌تر شدن زمان توقف خودرو می‌شود. داغ شدن بیش از حد تحمل دیسک ترمز موجب آسیب دیدن سطح آن و ایجاد اختلال در عمل ترمزگیری و در برخی مواقع موجب ایجاد شکستگی بر روی دیسک می‌گردد.
درگیری لنت با دیسک ترمز
استفاده از لوازم یدکی ماشین سنگین بی کیفیت مانند لنت می‌تواند به دیسک ترمز آسیب برساند. لنت‌هایی که از بافت زبر و خشک برخوردارند، پس از مدتی بر روی دیسک ترمز ایجاد شیار می‌کنند و موجب ایجاد لبه بر روی دیسک می‌شوند. دیسک ترمزی که نازک شود و در کناره‌های آن لبه ایجاد گردد، موجب فرسودگی زودتر از موعد لنت نیز می‌شود. تعویض به موقع لنت ترمز بسیار مهم و با اهمیت می‌باشد. لنت ترمزهایی که فرسوده شده باشند، باعث ایجاد تاخیر در ترمزگیری ماشین سنگین می‌شوند. همچنین با از بین رفتن لنت، قسمت آهنی آن بر روی دیسک ترمز کشیده می‌شود و به آن آسیب می‌رساند.
تعویض دیسک ترمز
وقتی دیسک ترمز خراب شود ولی قابل تعمیر و تراش دادن جهت رفع خرابی ها نباشد، تعویض دیسک ترمز بهترین راه حل جهت افزایش عملکرد سیستم ترمز و ایمنی خودرو است.
تعویض دیسک ترمز؛ فرآیندی است که طی آن دیسک ترمزی که به دلیل استفاده مداوم و طولانی مدت، طول عمرش به پایان رسیده با یک قطعه دیسک ترمز سالم، توسط یک تکنسین متخصص، با استفاده از ابزار های مخصوص این کار و در زمانی که اثر و عملکرد دیسک ترمز فعلی کاهش یافته، جایگزین می شود.
کیفیت دیسک ترمز و سلامت آن در قدرت ترمز گیری خودروهای سنگین بسیار موثر می‌باشد. در صورتی که به هنگام فشردن پدال ترمز اختلالاتی در عملکرد آن مشاهده کردید باید دلیل آن را جویا شوید و در صدد تعمیر و یا خرید لوازم یدکی کامیون و اتوبوس برای جایگزینی قطعه معیوب برآیید. در صورت مشاهده‌ی هر کدام از علائم خرابی دیسک ترمز می‌توانید با مراجعه به فروشگاه معتبر واته (vateh) به نشانی vateh-sp.com ، اقدام به خرید یک دیسک ترمز با کیفیت نمایید.
منبع:
مقالات مرتبط: