وقتی به شیراز میرسیم نمیتوانیم مبهوت فضای شاعرانهاش نشویم. جاهای دیدنی شیراز مانند قابی خوشرنگ در چشمهایمان مینشینند و این شعر معروف حافظ شیرازی که میگوید: «خوشا شیراز و وضع بیمثالش» در ذهنمان تکرار میشود. شیراز بیشک مهمترین شهر تاریخی ایران است و سالهاست که رتبه یک گردشگری ایران را بهدست آورده است؛ طبیعتی دلچسب، آثار باستانی و فرهنگی و مکانهای زیارتی، همگی از ویژگیهای منحصربهفرد شیراز هستند. سخن گفتن از شیراز کار سختی است؛ چون همه آن را خوب میشناسند، اما ما سعی کردهایم بهترین جاهای دیدنی شیراز را با توصیههایی بهدردبخور کنار هم بگذاریم و به شما معرفی کنیم. اگر راهی شیرازید، این مطلب سفرزون را از دست ندهید.
پاسارگاد
شهر «پارسه» یا «پاسارگاد» خارج از شهر شیراز است و حدود ۱۳۶ کیلومتر باید در جادهی شیراز-اصفهان برانید تا به آن برسید. اگر با ماشین از مسیر اصفهان میآیید کارتان راحتتر است، چون در همین مسیر به شهر پارسه میرسید. پاسارگاد مجموعهای از چند اثر تاریخی معروف و مشهور باستانی است که برای ایرانیها ارزش فراوانی دارد؛ «مقبرهی کوروش»، «آرامگاه کمبوجیه» و مجموعه پادشاهی از جملهی مهمترین آثار بهجا مانده از حکومت «هخامنشیان» و مکان های دیدنی شیراز هستند. اگرچه دیدن پاسارگاد میتواند زمانبر باشد، اما نباید از کنار آن عبور کنید، چون این مجموعه یکی از مهمترین شاهکارهای معماری دوران باستان ایران است.
بنای پاسارگاد تلفیقی از معماریهای ایران، «بینالنهرین» و «آناتولی»ست که با مهارت باهم ترکیب شدهاند. امروز از پاسارگاد، شهری که «کوروش کبیر» بهعنوان پایتخت فرمانرواییاش انتخاب کرد، چیزی جز مقبرهاش باقی نمانده است. این مقبره که تقریبا سالم است، به همراه «کاروانسرای مظفری»، «مقبرهی کمبوجیه»، «کاخ اختصاصی»، «کاخ بار عام» و… از جمله آثار باستانی این منطقه محسوب میشوند.
بازار وکیل
این مکان خوشمنظر با صدها مغازه و دکه، بازار اصلی شیراز است که یکی از جاهای دیدنی شیراز بهشمار میرود. این بازار که بهصورت هزارتو طراحی شده است، مکانی برای خرید فرش، ادویه، طلا و جواهر و لوازم خانه و … است. حجرهها و مغازهها، چایخانهها، دالانها، کاروانسراها و حمامهای سنتی چشمنواز باعث میشوند که تماشای مفصل بازار بیش از یک بعدازظهر طول بکشد.
ساختار چلیپایی و سقفهای طاقیشکل بازار نمونهای شگرف از معماری دورهی زندیه در قرن ۱۸ میلادی (۱۲ هجری قمری) هستند که نهتنها به شگفتی فضا میافزایند، بلکه آن را در تابستان خنکتر و در زمستان گرمتر نگه میدارند.
باغ ارم
شیراز به باغهایش معروف است و باغ ارم بهترین آنها و یکی از دیدنی های شیراز است. این باغ که در اختیار دانشگاه شیراز است، پر از درختان سرو، پرچینهای آراسته و بوتههای گل سرخ است. در مرکز باغ حوض و همچنین کاخ قاجاری قرار دارد که ورود به آن برای عموم آزاد نیست. این باغ بهعنوان میراث جهانی در یونسکو ثبت شده است.
نماد تاریخ ایران تخت جمشید
بعید است کسی را بشناسید که نام «تخت جمشید» را نشنیده باشد؛ بزرگترین بنای باستانی ایرانزمین. تخت جمشید است که خود تاریخ ایران را نشان میدهد. این بنا در دل «مرودشت»، در ۶۰ کیلومتری شهر شیراز جا خوش کرده است. تخت جمشید فرزند دو دوره تاریخی هخامنشیان و «ساسانیان» است و بخشهای از آن هم به دورهی «عیلامی»ها منسوب شده است. تخت جمشید شیراز ترکیبی از معماری تمام تمدنهای تحت پوشش هخامنشیان بود تا نمادی باشد از وحدت و یکپارچگی ایرانزمین.
حافظیه
جایی در شیراز هست که وقتی به آن سفر میکنید، نمیتوانید از آن دل بکنید. آنجا آرامگاه شاعر بزرگ ایرانی، حافظ شیرازی، است. اگر مسافر شیرازید، حتما شب به «حافظیه» بروید. حافظیه در شب حالوهوای دیگری دارد؛ فال حافظ، چایخانه سنتی و فضای آرام باغ، همه از دیدنیها و حافظیه است. نورپردازی زیبای این بنا به ایجاد فضایی فرحبخش و آرام کمک میکند و شما را به جاهای خوبی میبرد.
سعدیه
فاصلهی زیادی با حافظیه ندارد و در نزدیکی دروازه قرآن قرار گرفته. سعدیه شیراز یکی از مکان های دیدنی شیراز و باغی مصفاست که در مرکزش آرامگاه شاعر معروف ایرانی، سعدی، قرار دارد. بنای آرامگاه در سال ۱۳۳۰ شمسی ساخته شده است و پیش از آن، تنها سنگ قبر کوچکی محل دفن سعدی را نشان میداد؛ سعدیه در گذشته خانقاه و محل عبادت سعدی و یارانش بوده است. در این باغ میتوانید به دور از شلوغی از طبیعت شیراز لذت ببرید. در اطراف مقبره سعدی، آرامگاه شاعرها و عارفهای ایرانی فراوانی، مثل: «شوریده شیرازی» قرار گرفتهاند. تلفیق هنر معماری سنتی و مدرن از جمله زیباییهای منحصربهفرد این بناست
باغ نارنجستان
این باغ که نامش را از درختان نارنج درون خود گرفته است، کوچکترین و دوستداشتنیترین باغ شیراز است. این باغ، بخشی از عمارت اعیانی محمدعلیخان قوامالملک، از ثروتمندان شیراز در دورهی قاجار بوده است. ورودی عمارت مرکزی که به عمارت قوام معروف است، بهشکل قرینه طراحی شده است و به اتاقهایی با کاشیکاریهای ظریف، تابلوهای منبتکاریشده و پنجرههایی با شیشههای رنگی منتهی میشود. سقف اتاقهای طبقهی بالا با نقاشیهای سبک اروپایی تزیین شده است که تصویر کلیساهای آلپ یکی از نقاشیهای بسیار شگفتانگیز در بین آنهاست.
مسجد و حمام وکیل
مسجد وکیل که در همسایگی بازار وکیل واقع شده است، درگاه چشمگیری دارد؛ ورودی با کاشیهای صورتی شیرازی و ۲ ایوان وسیع تزیین شده است. حیاط اندرونی در میان شاهنشین و ایوانهای کوچک محصور شده است. شبستان مسجد بهشکلی شگفتانگیز از طاقهای یکاندازهی ۷۵ در ۳۵ متری تشکیل شده است. اما عجیبترین قسمت مسجد دستهی ستونهای چهلوهشتتایی شبستان است که با نمای عمودی و اسلیمیشان فضایی مسحورکننده را خلق کردهاند.
شگفتی دیگر مسجد محراب و منبر ۱۴پلهای آن است که از سنگ مرمری یکپارچه ساخته شده است. میگویند این سنگ به سفارش کریمخان از آذربایجان آمده است. بیشتر کاشیکاریها با طرح گلدارشان در زمان قاجار اضافه شدهاند.
نقش رستم
نقش رستم نه تنها جزء جاهای دیدنی شیراز، بلکه برای عاشقانِ تاریخ، همانند یک بهشت است. در این منطقه تاریخی، میتوانید آثاری از دوره ساسانی، هخامنشی و عیلامی را از نزدیک شاهد باشید. همچنین آرامگاه پادشاهان بزرگ ایرانی همانند داریوش بزرگ، خشایار شاه اول و همچنین داریوش دوم نیز در نقش رستم واقع شدهاند. اما دلیل نامگذاری این منطقه به نام نقش رستم، نقشهای برجستهای است که از دوران تاجگذاری اردشیر بابکان و همچنین پیروزی شاپور اول بر امپراطور رم، بر دیوارههای اینجا برجای مانده است.
برای بازدید از این همه آثار تاریخی و باستانی، باید خودتان را به شهرستان مرودشت شیراز برسانید. مرودشت در فاصله شش کیلومتری از تخت جمشید قرار دارد.