تولید شیشه در ایران قدمتی چند هزار ساله دارد
صنعت شیشه در ایران قدمتی چند هزار ساله دارد و از زمان هخامنشیان و حتی قبل از آن ایرانیان به ساخت ظروف شیشه ای پرداخته اند. از آنجایی که فرآیند ساخت ظروف شیشه ای بسیار پیچیده است، این صنعت در سال های اخیر پیشرفت زیادی داشته است. برای ادامه مطلب سرویس 28 پارچه آرکوپال اینجا کلیک کنید. به عنوان مثال در دوره سلجوقیان ایرانیان ظروف شیشه ای با قطر چند میلی متر تولید می کردند. در آن زمان استادان بزرگی چون علی بابا بختیار، اصغر قلندر، یوسف تقی و غلامحسین همدانی در صنعت شیشه ایران فعالیت داشتند. در مجموع صنعت شیشه یکی از معروف ترین صنایع ایران به شمار می رود و همه ساله استادکاران و کارگاه های شیشه سازی در ایران انواع شیشه را تولید می کنند.
ظرف شیشه ای از چه ماده ای ساخته شده است؟
یکی از اجزای مهم در فرآیند تولید ظروف شیشه ای موادی است که شیشه سازان برای ساخت این ظروف زیبا و خاص استفاده می کنند. برای ساخت ظروف شیشه ای باید از سیلیس که یک ماده معدنی ارزان قیمت است استفاده کرد. سیلیس در بازار با نام کوارتز نیز شناخته می شود و ماده اصلی انواع ظروف شیشه ای محسوب می شود. خلوص سیلیکون مورد استفاده یکی از مهمترین عوامل موثر بر کیفیت نهایی ظروف شیشه ای است.
هر چه خلوص ظروف سیلیسی مورد استفاده در تولید ظروف شیشه ای شفاف بیشتر باشد، کیفیت و کیفیت این ظروف بالاتر است. لازم به ذکر است که ناخالصی های موجود در سیلیس می توانند رنگ شیشه را تغییر دهند. تولیدکنندگان شیشه، ظروف شیشه ای رنگی را با استفاده از اکسیدهای فلزی مختلف در خمیر شیشه می سازند.
استفاده از اکسیدهای فلزی برای رنگ آمیزی شیشه به شرح زیر است:
- نیکل و اکسید مس برای ساخت رنگ های بنفش، مشکی و آبی در ظروف شیشه ای
- کرم اکسید را برای ایجاد رنگ های زرد و سبز
- استفاده از اکسید آهن برای تولید طیف سبز در ظروف شیشه ای
- تولید شیشه؛ صنعتی پیچیده و در عین حال جذاب
تولید ظروف شیشه ای در بین تولیدکنندگان شیشه از محبوبیت بالایی برخوردار است. زیرا این افراد می توانند از اوج هنر و مهارت خود برای تهیه این ظروف استفاده کنند. فرآیند ساخت محصولات شیشه ای بسیار پیچیده است و به تجربه و مهارت زیادی نیاز دارد. همچنین صنعتگران شیشه می توانند تمام خلاقیت خود را در ساخت ظروف شیشه ای به کار گیرند و ظروف بسیار زیبا و متفاوتی خلق کنند. تولید ظروف شیشه ای زیبا از سیلیس گرانبها یکی از جذاب ترین ویژگی های صنعت شیشه می باشد.
روش های مختلف ساخت ظروف شیشه ای
مردم می توانند ظروف شیشه ای را به روش های مختلف بسازند. این روش ها شامل روش ردپایی، روش چاپ قالب و روش پرسی است. هر یک از این روش ها نیاز به تجهیزات خاص و مهارت بالایی دارد. البته لازم به ذکر است که برخی از روش های ساخت ظروف شیشه ای مانند روش پا، مهارت بیشتری را می طلبد و از روش های سنتی صنعت شیشه محسوب می شود. با روش های مختلف ساخت ظروف شیشه ای آشنا می شویم.
نحوه مرگ؛ رایج ترین راه برای ساختن نگهدارنده لامپ
یکی از جذاب ترین و پیچیده ترین روش های ساخت بسته بندی شیشه ای شیشه سازی به روش پا می باشد. در این روش، یک استاد شیشه دمنده با استفاده از میله دمنده، شیشه را به خمیر مذاب داغ می دمد و به آن شکل می دهد. این روش به مهارت زیادی نیاز دارد و شیشه سازان برای ساخت انواع ظروف شیشه ای با استفاده از این روش باید تجربه زیادی داشته باشند.
روش پای قالب: به طور گسترده در صنعت شیشه استفاده می شود
در بین روش های مختلف ساخت ظروف شیشه ای، روش قالب گیری پا بسیار محبوب است. زیرا با استفاده از این روش علاوه بر استفاده از میله کاشی، می توان از قالب برای تشکیل ظروف شیشه ای نیز استفاده کرد. ساخت ظروف شیشه ای به روش چاپ پا به مهارت کمتری نیاز دارد و افراد می توانند به سرعت انواع ظروف شیشه ای را با این روش تولید کنند.
روش درخواست؛ مدرن ترین روش تولید ظروف شیشه ای
در کارگاه های شیشه سازی امروزی که روزانه تعداد زیادی بطری شیشه ای تولید می شود، اغلب از روش پرس استفاده می شود. این روش سرعت و دقت بسیار بالایی دارد و می توان از آن برای تولید تعداد زیادی بطری شیشه ای در کارگاه استفاده کرد. در این روش خمیر شیشه مذاب را در قالب قرار می دهند و دستگاه خمیر را با سرعت و شدت بالا روی صفحه فشار می دهد تا وارد آن شود. برای ساخت کاسه شیشه ای با این روش نیاز به مهارت خاصی نیست و هرکسی می تواند با رعایت نکاتی یک کاسه شیشه ای دلخواه را با این روش بسازد.
فرآیند ساخت ظروف شیشه ای
فرآیند ساخت ظروف شیشه ای از نظر ظاهری بسیار ساده و ساده است اما باید چند نکته را در نظر گرفت تا ظروف تولید شده در فرآیند ساخت ظروف شیشه ای کیفیت لازم را داشته باشند. ضمناً فرآیند شیشه سازی باید زیر نظر صنعتگر ماهر انجام شود تا به محصول نهایی آسیبی وارد نشود. به طور کلی فرآیند ساخت ظرف شیشه ای از شش مرحله تشکیل شده است که هر کدام برای نتیجه نهایی بسیار مهم است. در ادامه با فرآیند ساخت یک ظرف شیشه ای به طور کلی آشنا خواهید شد.
تهیه و فرآوری سیلیس مورد نیاز برای ساخت شیشه
همانطور که گفته شد سیلیس به عنوان ماده اولیه برای تولید شیشه استفاده می شود، اما باید توجه داشت که عناصر دیگری نیز باید به سیلیس اضافه شود تا استحکام، کیفیت و شفافیت این مواد افزایش یابد. از این میان می توان به اکسید منیزیم یا اکسید آلومینیوم اشاره کرد. برای کاهش دمای ذوب خمیر شیشه از کربنات سدیم و اکسید کلسیم نیز استفاده می شود. زیرا با کاهش دمای ذوب، هزینه تولید شیشه کاهش می یابد.
تهیه و سنتز سیلیس مورد نیاز برای ساخت مواد شیشه ای
ذوب چسب یکی از مهمترین مراحل ساخت ظرف شیشه ای است. در این مرحله تمامی مواد مورد نیاز برای ساخت این ظروف با هم مخلوط شده و داخل فر قرار می گیرند. لازم به ذکر است که تمامی مواد باید با هم ذوب شوند تا اختلاط کامل و دقیق انجام شود. در این مرحله از تولید جعبه شیشه ای، خمیر شیشه در معرض دمای 600 تا 900 درجه سانتیگراد قرار گرفته و شروع به ذوب شدن می کند. لازم به ذکر است که تمامی حباب های هوا در لعاب باید حذف شود، در غیر این صورت محصول نهایی به کیفیت و شفافیت لازم نخواهد رسید.
مرحله همگن سازی یکی از مهم ترین مراحل در ساخت ظروف شیشه ای است.
مرحله بعدی استفاده از موادی مانند اکسید آرسنیک، کلرید سدیم و سولفات سدیم برای حذف کامل حباب های چسب از ظرف شیشه ای است. این مواد شیمیایی از ایجاد حباب روی ظروف شیشه ای جلوگیری می کند. پس از رها شدن حباب ها، چسب شیشه باید در آن قرار گیرد. شیشه مترادف به این معنی است که مواد چسبنده باید در چسب وجود داشته باشد. برای این کار شیشه سازها دمای چسب را به 1300-1400 درجه سانتیگراد افزایش می دهند. هموژنیزاسیون یکی از مهمترین مراحل در ساخت ظروف شیشه ای است.
دمای ظروف شیشه ای را کاهش دهید
برای اینکه بتوان شیشه را به ظروف شیشه ای تبدیل کرد، ویسکوزیته آن باید در محدوده مناسب باشد. این نیز مستلزم کاهش و سرد شدن خمیر شیشه است. بنابراین در این مرحله دمای خمیر شیشه کاهش می یابد و به حدود 1100 درجه سانتیگراد می رسد. هنگامی که دما به این حد می رسد، شیشه سازان می توانند شروع به شکل دادن به جرم به روش های مختلف کنند تا ظروف شیشه ای زیبا بسازند.
تشکیل؛ یکی از مهم ترین مراحل ساخت ظروف شیشه ای
آخرین مرحله در ساخت ظروف شیشه ای، قالب گیری خمیر مذاب است. در این مرحله صنعتگران خمیر شیشه را به اشکال مختلف در می آورند و ظروف شیشه ای مورد نظر را می سازند. ساقه دم به طور سنتی برای شکل دادن به ظروف شیشه ای استفاده می شود. همانطور که در بالا ذکر شد، شیشه دمنده از این میله برای دمیدن خمیر داغ در یک ظرف شیشه ای زیبا استفاده می کند.