بازی بوک محل کشف استعداد و هوش فرزندانمان از کودکی تا نوجوانی

۲۱ مرداد -۵ دقیقه خواندن

تست هوش ریون

معرفی ماتریس‌های پیشروی ریون (تست هوش ریون)

تست‌ ریون یکی از مهم‌ترین ابزارها برای اندازه‌گیری هوش غیرکلامی کودکان و نوجوانان است. این تست به عنوان یکی از پرکاربردترین و محبوب‌ترین روش‌های ارزیابی هوش در محیط‌های آموزشی و تحقیقات روان‌شناختی شناخته می‌شود و به تست ریون کودکان نیز معروف است

مفهوم هوش غیرکلامی و اهمیت آن در رشد کودکان

هوش غیرکلامی به عنوان یکی از مؤلفه‌های هوش عمومی کودکان، شامل توانایی‌های شناختی و اجرایی ذهنی است که بدون نیاز به استفاده از زبان و کلام به کار می‌روند. این نوع هوش شامل توانایی‌هایی مانند حل مسئله، تفکر منطقی، تصمیم‌گیری، تصویرسازی، و تفکر ساختاری است. هوش غیرکلامی معیاری برای سنجش توانمندی‌های فرد در حوزه‌هایی از جمله منطق، پردازش اطلاعات تصویری، و ارتباط با محیط پیرامون ایجاد می‌کند.

برخورداری از هوش غیرکلامی برای کودکان و نوجوانان بسیار اهمیت دارد. این توانایی‌ها در پیشرفت تحصیلی، مسائل روزمره، و حل مسائل زندگی روزمره آنها بسیار مؤثر هستند. همچنین، هوش غیرکلامی نقش مهمی در پیش‌بینی موفقیت‌های آکادمیک و اجتماعی فرد در طول سال‌ها از دوره تحصیلی تا دوره‌های کاری ایفا می‌کند.

تاریخچه و اهمیت تست ریون در ارزیابی هوش کودکان

تست ریون نخستین بار توسط جان س. ریون (John C. Raven) در دهه‌ی 1930 ابداع شد. این تست به دلیل سادگی اجرا و عدم وابستگی به زبان، به سرعت جایگاه ویژه‌ای در ارزیابی هوش غیرکلامی کودکان به‌دست آورد.

یکی از مزیت‌های ماتریس‌های پیشروی ریون، قابلیت استفاده در گروه‌های سنی مختلف است. این تست برای کودکان از 5 سالگی تا نوجوانان 18 ساله قابل استفاده است و به عنوان ابزاری موثر در تشخیص توانمندی‌های ذهنی افراد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تستهای ریون امروزه در محیط‌های آموزشی، روان‌شناسی، و مراکز توانمندسازی برای کودکان و نوجوانان مورد استفاده قرار می‌گیرد. تفسیر تست ریون کودکان می‌تواند به والدین، معلمان، و متخصصان روان‌شناسی کمک کند تا نیازهای آموزشی و توانمندی‌های شناختی کودکان را بهتر درک کنند و در برنامه‌های آموزشی مؤثرتری برای آنها ارائه دهند و تفسیر تست ریون بزرگسالان می تواند به افراد جهت شناخت توانمندی های دیداری فضایی کمک نماید

ساختار سوالات تست هوش(IQ) ریون

همه سوالات مربوط به آزمون ریون شامل طرح های بصری هندسی هستند که در صورت سوال یکی از گزینه ها خالی بوده و آزمون دهنده باید از بین شش تا هشت گزینه، قطعه مربوطه را انتخاب کند تا این طرح ها به صورت منطقی کامل شوند. در اصل، تست هوش ریون و نیز آزمون های واژگان به منظور پژوهش ریشه های محیطی و ژنتیکی توانایی شناختی طراحی شده اند. آقای ریون به این نتیجه رسید که بررسی و تفسیر نتایج حاصل از آزمون های متداول آن زمان، سخت و دشوار است. به همین دلیل، او سنجه های ساده ای را بر اساس دو عنصر اصلی عامل g اسپیرمن تدوین کرد: توانایی تفکر منطقی و درک پیچیدگی روابط (درک استنباطی) و قابلیت حفظ و ساخت دوباره اطلاعات. (توانایی بازیابی).

انواع مختلف تست هوش Raven

تست هوش ریون در سه فرمت، مختلف برای افراد با توانایی‌های گوناگون، ارائه شده است:

تست هوش ریون استاندارد:

تست ریون استاندارد، شامل شصت سؤال تصویری است که درک، تحلیل و رمزگشایی آن‌ها به‌مرور سخت‌تر شده و نیاز به توانایی‌های شناختی بالاتری برای پاسخ‌دهی دارند. سؤالات تست هوش استاندارد در پنج دسته دوازده‌تایی(A تا E) و به‌صورت سیاه‌وسفید ارائه می‌شوند.

تست هوش ریون رنگی:

این تست هوش برای کودکان پنج تا یازده ‌ساله، افراد مسن و افرادی که ناتوانی ذهنی یا جسمی دارند طراحی‌شده است. تست رنگی شامل سؤالات دسته A و B از تست هوش استاندارد و سؤالات دیگر است. پرسش‌های این آزمون رنگی طراحی ‌شده‌اند تا برای شرکت‌کننده‌ها جذاب و محرک باشد.

تست هوش ریون پیشرفته:

این آزمون شکل پیشرفته تست هوش ریون است که چهل‌وهشت سؤال دارد. سؤالات در دو دفترچه دوازده‌تایی و سی‌وشش تایی ارائه شده‌اند. درست مثل آزمون استاندارد، سؤالات این آزمون هم سیاه‌وسفید هستند و به‌مرور سخت‌تر می‌شوند. این سؤالات بیشتر برای نوجوانان و جوانان دارای هوش فوق متوسط مناسب هست. تست هوش تصویری ریون خیلی زود بین مردم جا باز کرد و شناخته شد و خیلی‌ از افراد با نحوه حل سؤالات آشنا شدند. به‌همین دلیل و برای رفع این مشکل، در سال 1998، فرم‌های موازی برای تست‌های استاندارد و رنگی منتشر شد که سؤالات متفاوت‌تر و سخت‌تری داشتند.

دست آورد های تست هوش ریون در دنیا

تست هوش ریون در ابتدا برای اهداف پژوهشی ایجاد شد. به دلیل استقلال این تست از زبان و مهارت خواندن و نوشتن و سادگی اجرا و تفسیر، این تست به سرعت کاربرد عملی گسترده ای پیدا کرد. به عنوان مثال در واسط قرن بیستم و از سال 1942 تا اواخر قرن بیستم نسخه بیست دقیقه ای SPM از همه ورودی های نیروهای مسلح انگلیس و افسران بالقوه گرفته می‌شد(امروزه دیگر مورد استفاده قرار نمی‌گیرد) با گردآوری این داده ها بود که جیمز آر. فلین توانست افزایش آی کیو نسلی بین تعداد نسبی را ارائه دهد. پژوهش‌های فلین درباره دستاوردهای ضریب هوشی در سراسر جهان منجر به معروف شدن پدیده این دستاوردها به عنوان اثر فلین شده است.

در مطالعه ای در سال 2007، شواهدی ارائه شد که افراد با سندرم آسپرگر که یک اختلال طیف اوتیسم است، نمره بالاتری نسبت به سایر افراد در تست های هوش ریون می‌گیرند. مطالعه دیگری در سال 2007 شواهدی را ارائه داد که افراد با اوتیسم کلاسیک در آزمون های ریون نسبت به آزمون وکسلر امتیاز بیشتری کسب می کنند. علاوه بر این ، افراد مبتلا به اوتیسم کلاسیک در مدت زمان کمتری نسبت به افراد بدون اوتیسم پاسخ صحیح به آزمایش ریون می دادند.