معرفی فیوز یا کلید مینیاتوری
کلید یا فیوز مینیاتوری Miniature Circuit Breaker با نام اختصاری MCB نیز شناخته میشود. این وسایل کلیدهای قطع جریان مینیاتوری هستند که میتوانند از تجهیزات و وسایل خانگی و صنعتی در مقابل عبور جریان های غیرمجاز برق محافظت کنند. زیرا این فیوز از حساسیت بالایی در برابر عبور جریان اضافه برق برخوردار است و خیلی سریع نسبت به تحمل جریان اولیه و اضافه بار واکنش نشان میدهد. در نتیجه با قطع مدار، جریان برق را قطع می‌کند.
به همین دلیل میتوان این فیوز را یک وسیله حفاظتی دانست که برای تجهیزات و مدارات الکتریکی استفاده میشود تا در زمان جریان اضافه برق با قطع مدار از تجهیزات الکتریکی محافظت کند و از آسیب دیدن آنها جلوگیری کند.
کلید یا فیوزهای مینیاتوری از حداکثر جریان برخوردار است و نمی‌توان جریان قطع برق آن را تنظیم کرد. از عناصر اصلی برای ساخت این فیوز نیز میتوان به یک نوار فلزی اشاره کرد که درون یک محفظه غیر رسانا قرار داده میشود. زمانی که جریان برق بیش از حد مجاز از مدار فیوز مینیاتوری عبور داده شود، نوار فلزی ذوب میشود. در نتیجه جریان برق مدار الکتریکی قطع میشود.
انواع فیوز و کلید مینیاتوری
کلید مینیاتوری از نظر ولتاژ شبکه، نحوه کاربرد و محل استفاده، محکم شدن کلاهک فیوز با پایه، منحنی ذوب المان کلید مینیاتوری و سرعت عملکرد کلید مینیاتوری به انواع و گروه های مختلفی تقسیم بندی میشوند. با این حال از مهمترین، کاربردیترین و شناخته شده ترین شیوه های تقسیم بندی فیوز های مینیاتوری می توان به تقسیم بندی آنها بر اساس کاربرد و سرعت عملکرد آنها اشاره کرد.
فیوزهای مینیاتوری به واسطه میزان سرعت عملکرد خود به دو گروه کندکار و تندکار دسته بندی میشود.
کلید مینیاتوری کندکار : این نوع فیوز در مقابل عبور جریان برق، بیشتر از حد تعیین شده واکنش خیلی ملایمتری دارند و برق را کمی دیرتر قطع میکنند. با این حال عکس‌العمل این فیوز در مقابل جریان اتصال کوتاه به صورت لحظه ای انجام میشود.
کلید مینیاتوری تندکار : این نوع فیوز در مقایسه با فیوز کندکار واکنش سریعتری در برابر عبور جریان برق، بیش از حد تعیین شده از خود نشان میدهد و خیلی سریعتر برق را قطع میکنند. به همین دلیل از این نوع فیوز برای مصارف روشنایی استفاده میشود.
علاوه بر این کلیدهای میناتوری، از لحاظ کاربرد به تیپ های مختلفی تقسیم میشوند که در ادامه مطلب هر کدام از آنها مورد بررسی قرار میگیرند.