اغلب ما تصور می‌کنیم که کاربرد لیزر در پزشکی تنها برای درمان عارضه‌های پوستی، رفع موهای زائد و یا درمان بیماریهای لثه و عفونت در دندانپزشکی یا جراحی های چشم است. اما از جزئیات و عملکردهای مختلف این روش نوین تشخیصی و درمانی بی خبریم. به همین دلیل در اینجا به بررسی بیشتر و دقیق تر لیزر می پردازیم:
لیزر چیست؟
دستگاهی است که با ایجاد یک فرآیند تقویت نور، پرتویی منسجم از نور را ساطع می‌کند و دارای توان و قدرت بالایی است. لیزرها انواع مختلفی دارند که بر اساس طول موج تقسیم بندی می‌شوند و هر طول موجی کاربرد متفاوتی دارد. شاید نام انواع مختلف لیزر مثل CO2، مادون قرمز، دیود، لیزرهای برقی و لیزرهای فیبر را شنیده باشید. نوری که لیزر ساطع می‌کند، یک نور تکرنگ است و به دلیل همین همگرایی، از توان بالایی برخوردار است.
این روش نوین چندین هزار برابر نور معمولی دارای انرژی است و از دقت بسیار بالایی برخوردار است. حتی در فاصله چند متری هم مسیر مستقیم تابش خود را حفظ می کند. می‌توان گفت به دلیل همین ویژگی ها لیزر در پزشکی کاربردهای گوناگونی دارد و بخصوص در درمان از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
کاربرد لیزر
در شاخه های مختلف پزشکی مثل تشخیص و درمان می‌توان از مزایای این روش بهره برد. در حال حاضر برای درمان بسیاری از عارضه ها از لیزر استفاده می شود. تعداد زیادی از بیماران و حتی پزشکان، این روش را به تیغ جراحی ترجیح می‌دهند.
جراحی با لیزر
این روش نوین در مقایسه با جراحی به روش های سنتی مزایای فراوانی دارد که از جمله آن می‌توان به دقت بسیار بالای آن اشاره کرد. در حین جراحی با لیزر، خونریزی بسیار کم است و همین امر باعث بالا رفتن دقت جراحی می‌شود.
نحوه عملکرد لیزر به این شکل است که سلولها اشعه نورانی که از لیزر ساطع می‌شود را جذب می‌کنند و با تابش اشعه بافت مورد نظر به تدریج داغ شده و در نهایت از بین می‌رود.
نوع لیزر بر اساس نوع عارضه ای که با آن مواجه هستید انتخاب می شود تا بهترین نتیجه حاصل شود. اشعه لیزر بدون اینکه به نواحی اطراف آسیبی برساند، بافت مورد نظر را کاملا تخریب کرده و از بین می‌برد.
از این روش نوین در درمان چه عارضه هایی استفاده می‌شود؟
شاید یکی از دلایلی که از لیزر برای درمان عارضه های نشیمنگاهی که در نقطه ای بسیار حساس از بدن قرار دارند استفاده می شود، همین دقت بالاست. بیمارانی که به عارضه های دردناک نشیمنگاهی مبتلا می‌شوند، به دلیل ترس از جراحی اقدامات درمانی را به تاخیر می‌اندازند و باعث سخت تر شدن شرایط بیماری می‌شوند. در صورتی که حتی اگر برای درمان نیاز به جراحی باشد، می‌توان بجای تیغ جراحی از روش لیزر استفاده کرد.
لیزر بیماریهای نشیمنگاهی
درمان بواسیر یا هموروئید با لیزر: برای درمان بواسیر با توجه به اینکه از نوع داخلی یا خارجی باشد و تا چه حد پیشرفت کرده باشد، از لیزر مادون قرمز یا CO2 استفاده می‌شود. معمولا برای هموروئید داخلی و کوچک درجه 1 و 2 از اشعه مادون قرمز و برای هموروئید پیشرفته درجه 3 و 4 از CO2 استفاده می‌شود.
درمان فیستول: تنها راه درمان فیستول جراحی است و بهترین گزینه عمل فیستول با لیزر است. پوست اطراف مقعد توسط اشعه برای تخلیه عفونت شکاف داده می‌شود اما بیمار هیچ درد و خونریزی را حین عمل احساس نمی‌کند.
درمان شقاق: اگر شقاق با درمان‌های خانگی و دارویی بهبود پیدا نکرد، می‌توانید از روش درمان شقاق با لیزر برای درمان نوع حاد و مزمن بیماری خود استفاده کنید.
لیزر کیست مویی: به دلیل اینکه کیست مویی یا سینوس پیلونیدال یک بیماری عفونی است، بهتر است هرچه سریع تر برای درمان آن اقدام شود. استفاده از لیزر برای درمان کیست مویی یک روش آسان و بدون بازگشت است.
درمان زگیل تناسلی با لیزر: یکی از پرکاربردترین روش های درمان زگیل تناسلی استفاده از لیزر است که به دلیل سهولت نسبت به سایر روش‌های درمانی به شدت مورد استقبال قرار گرفته است. برای درمان زگیل تناسلی با استفاده از لیزر CO2 زائده بیماری را بطور کامل از بین می‌برند و احتمال بازگشت بیماری بسیار پایین تر از سایر روش هاست.
اما از این روش نوین در تشخیص و درمان عارضه‌های دیگری هم کاربرد دارد:
برای برداشتن نمونه از زائده‌های سرطانی در نواحی حساسی مثل زبان و گلو از لیزر استفاده می‌شود تا از خونریزی جلوگیری شده و نیازی به بخیه نباشد.
همچنین می توان از لیزر به عنوان ابزاری برای تراشیدن استخوان و دندان استفاده کرد. برای جراحی های لثه و دهان و حتی تراشیدن مینای دندان هم می توان از آن استفاده کرد.
کاربرد لیزر در دندانپزشکی
به علاوه کاهش و از بین بردن موهای زائد، رفع جای زخم و خال های گوشتی، ازبین بردن لک های تیره روی پوست، خالکوبی و یا چین و چروک از دیگر کاربردهای این روش نوین به شمار می‌رود.