شما هم شنیده اید که استرس می‌تواند سلامت روده و معده را تحت تاثیر قرار دهد. قطعا برایتان پیش آمده وقتی که عصبانی و ناراحت بوده اید، دچار دل درد یا سوزش معده شوید. طبق تحقیقاتی که انجام شده، استرس و اضطراب تاثیرات منفی بسیاری روی گوارش دارد و باعث التهاب روده و معده، نفخ و دلپیچه، کم اشتهایی و حتی تهوع می‌شود.
ارتباط سیستم گوارش با مغز
در دستگاه گوارش نورون های عصبی زیادی وجود دارد و به همین دلیل این سیستم در برابر استرس از تحریک پذیری بالایی برخوردار است. بدون اغراق می‌توان گفت که تاثیر اضطراب بر معده و روده کمتر از تغذیه ناسالم نیست و به همین دلیل روده را مغز دوم می‌نامند. بنابراین برای حفظ سلامت دستگاه گوارش باید از استرس دوری کنید.
سروتونین ماده‌ایست که به کنترل حرکات روده کمک می کند و بیش از 70 درصد سروتونین بدن در روده تولید می‌شود. میزان کم سروتونین در بدن علاوه بر ایجاد اختلال در حرکات روده و ایجاد یبوست، سلامت مغز را هم به خطر می‌اندازد و می‌تواند باعث ایجاد مشکلات عصبی و افسردگی شود.
در نتیجه تحقیقات و آزمایشات فراوانی که روی موش ها انجام شده، افسردگی و مشکلات عصبی رابطه مستقیمی با سیستم گوارشی دارند و می‌توانند منشأ گوارشی داشته باشند.
تأثیر استرس بر اجزای دستگاه گوارش
دستگاه گوارش شامل بخش‌های مختلفی مثل مجرای معده، مری، روده کوچک، روده بزرگ، کبد، پانکراس و مثانه است که هر یک از این اعضا می‌توانند دچار مشکل و بیماری شوند. در اینجا مشکلاتی که ممکن است برای هر بخش ایجاد شوند را بررسی می‌کنیم:
روده
در بالا اشاره کردیم که اضطراب می‌تواند بر میزان جذب، حساسیت و حرکت روده تاثیر منفی بگذارد و در نهایت منجر به ایجاد سندرم روده تحریک پذیر شود. اما سندرم روده تحریک پذیر چیست؟
استرس و روده تحریک پذیر
این بیماری نوعی اختلال گوارشی است که باعث ایجاد نفخ، دردهای شکمی، حرکات نامنظم دفع مثل اسهال و یبوست می‌شود. در واقع در این احتلا فرد می واند به یکی از سه نوع یبوست غالب، اسهال غالب یا ترکیبی از هر دو دچار شود. برای تشخیص این عارضه آزمایشات گوناگونی مثل کولونوسکوپی، آندوسکوپی، سونوگرافی و در مواقعی آزمایشات خون انجام می‌شود.
معده
تجربه استفراغ و تهوع در زمان عصبانیت یا اضطراب نشان دهنده تاثیر استرس بر معده است. تاثیر منفی اضطراب روی اسید معده می‌تواند منجر به ایجاد زخم معده شود.
مری
یکی دیگر از عوارض اضطراب و استرس، ایجاد مشکل در بلع است. وقتی میزان هوایی که در هنگام غذا خوردن وارد بدن فرد می شود افزایش یابد، احتمال نفخ و آروغ زدن زیاد می‌شود.
همچنین استرس می‌تواند منجر به بروز دردهای شکمی، مشکلات تنفسی، دردهای عضلانی، مشکلات پوستی و غیره شود.
کنترل و درمان استرس
راه های زیادی برای مدیریت استرس وجود دارد که ورزش کردن، تغییر عادات غذایی، روان درمانی و مراجعه به تراپیست، ارتباط با دیگران، مدیتیشن و مدیریت زمان بخشی از آنهاست.