اجازه پدر در ازدواج دختر
اجازه پدر در ازدواج اول دختر
طبق ماده ۱۰۴۳ قانون مدنی اصلاحی سال ۱۳۷۰، ازدواج دختر باکره اگر چه به سن بلوغ رسیده باشد، مشروط به اجازه ولی قهری (پدر یا جد پدری) اوست.
طبق این ماده، دختری که به سن بلوغ رسیده و قاعدتاً از تحت ولایت و سرپرستی خارج است، از نظر ازدواج نمی تواند مستقلاً اقدام نماید، به عبارت دیگر در حالی که دیگر تحت ولایت و سرپرستی نیست و نظرش در مورد ازدواج معتبر است و عقد ازدواج بدون رضایت و اراده او انجام نمی شود، اما باید اجازه و موافقت پدر یا جد پدری را نیز برای ازدواج به دست بیاورد.
همچنین در این مورد ازدواج دائم و موقت تفاوتی ندارد و در هر دو مورد، نیاز به اجازه ولی برای ازدواج وجود دارد. بنابراین در صورتی که پدر زنده باشد، اجازه وی برای ازدواج لازم است، در غیر این صورت باید از پدر بزرگ پدری برای ازدواج اجازه دریافت کرد.
* نکته: دختری که با عملی غیر از آمیزش جنسی بکارتش زایل شود و از بین رود، صفت باکره بودن از او زایل نمی گردد؛ یعنی او همچنان باکره است و این دختر برای ازدواج، نیاز به اجازه پدر یا جد پدری دارد.
برای دریافت راهنمایی و مشاوره رایگان در خصوص کلیه دعاوی طلاق با وکلای طلاق موسسه حقوقی دادآرمان تماس بگیر. (02122904873-02122904874-09128400921-09336267676-09336267878)
ازدواج دختر بدون اجازه پدر یا جد پدری
همان طور که گفته شد اجازه پدر در ازدواج دختر الزامی است، اما طبق قانون در شرایط زیر برای ازدواج اول دختر اجازه ی پدر یا جد پدری الزامی نیست
1- اگر بکارت دختر در اثر زنا یا شبهه زایل شده باشد، دیگر برای ازدواج اجازه پدر یا جد پدری را لازم ندارد؛ زیرا عنوان باکره که مبنای لزوم کسب اجازه پدر می باشد، وجود ندارد.
2- اگر خانمی شوهر کرده و آمیزش صورت گرفته است، اما بکارت از بین نرفته باشد، وصف باکره بودن از بین رفته است و او برای ازدواج دوم نیاز به اجازه ولی ندارد و می تواند مستقلاً به عقد نکاح و ازدواج اقدام نماید.
در چه مواردی دختر باکره برای ازدواج نیاز به اجازه پدر ندارد؟
در موارد زیر دختر باکره برای ازدواج نیاز به اجازه پدر ندارد:
1- ولی در قید حیات نباشد: اگر پدر یا پدربزرگ پدری دختر فوت کرده باشند، نیازی به اجازه شخص دیگری مثلاً مادر یا برادر نیست و اعتبار اجازه ولی ساقط می شود. همچنین پدر بزرگ مادری نقشی در اجازه دادن برای ازدواج دختر ندارد. در این مورد نیازی به اجازه دادگاه هم وجود ندارد و با ارائه دلیلی مبنی بر فوت ولی ، دختر می تواند اقدام به ازدواج و ثبت آن نماید
2- ولی غایب بوده و در دسترس نباشد: در صورتی‌که پدر یا جد پدری غایب بوده و به آنها دسترسی نباشد، دختر می تواند بدون اجازه ولی ازدواج کند.
3- ولی اهلیت نداشته و محجور باشد: اگر ولی دختر به علتی محجور (مجنون و سفیه) بوده و خود تحت قیومیت و سرپرستی باشد، برای ازدواج دختر اجازه شخص دیگری مانند قیم و سرپرست ولی لازم نمی باشد.
4-ولی در اجازه دادن به دختر مصلحت دختر را در نظر نگیرد و جلوگیری بی دلیل نماید:
در صورتی‌که ولی دختر از اختیار خویش سوء استفاده کند و بدون دلیل یا به دلیلی غیرموجه از ازدواج دختر باکره جلوگیری نماید، دلیلی برای باقی ماندن اعتبار اجازه او وجود ندارد.
طبق ماده ۱۰۴۳ قانون مدنی، هر‌گاه پدر یا جد پدری بدون علت موجه از دادن اجازه ازدواج خودداری نماید، اجازه او ساقط است و در این صورت دختر می تواند با معرفی کامل مردی که می خواهد با او ازدواج کند و شرایط ازدواج و مهری که بین آنها قرار داده شده است، پس از دریافت اجازه از دادگاه مدنی خاص به دفتر ازدواج مراجعه و نسبت به ثبت ازدواج اقدام نماید.
برای این کار دختر باید دادخواستی به دادگاه خانواده بدهد و ضمن آن مشخصات مردی را که قصد ازدواج با او را دارد به دادگاه اعلام نماید. دادگاه با شنیدن اظهارات طرفین رأی مقتضی را صادر می نماید.
در صورت پذیرش ادعای دختر، اجازه ازدواج برای وی صادر می گردد و لازم نیست برای ازدواج، اجازه پدر را به دفترخانه ازدواج ارائه نماید.
سن قانونی ازدواج در ایران
در سال 1313 حداقل سن قانونی برای ازدواج پسران 18 سال تمام شمسی و برای دختران 15 سال تمام شمسی تعیین شد و سپس طبق قانون حمایت از خانواده مصوب 1353 حداقل سن قانونی ازدواج برای پسران 20 سال و برای دختران 18 سال تمام شمسی مقرر گردید.
در نهایت طبق ماده 1041 قانون اصلاح موادی از قانون مدنی مصوب 1370، ازدواج دختر قبل از رسیدن به سن 13 سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن 15 سال تمام شمسی مشروط است به اجازه ولی به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح می باشد.
به طور کلی طبق قوانین اسلامی، شرط خاصی برای صحیح بودن عقد نکاح از نظر سنی تعیین نشده است و در صورتی که طرفین بالغ باشند این موضوع در اختیار زن و مرد و والدین آنها قرار گرفته است. یعنی در ازدواج به محض اینکه دختر و پسر به سن بلوغ شرعی رسیدند می توانند ازدواج کنند.
سن بلوغ شرعی برای دختر 9 سال تمام قمری و سن بلوغ شرعی برای پسر 15 سال تمام قمری است.
ازدواج قبل از بلوغ
همان طور که گفته شد طبق قانون، سن ازدواج برای دختران 13 سال و برای پسران 15 سال تمام شمسی است و طبق قوانین اسلامی، دختر و پسر می توانند با رسیدن به سن بلوغ شرعی ازدواج کنند.
برای اینکه از ازدواج دختر کمتر از سن قانونی جلوگیری شود، قانونگذار ازدواج دختر را زیر سن قانونی ممنوع کرده و برای مرتکبین آن مجازاتی تعیین کرده است.
طبق ماده 646 قانون مجازات اسلامی، «ازدواج قبل از بلوغ بدون اجازه ولی ممنوع است؛ چنانچه مردی با دختری که به حد بلوغ نرسیده برخلاف مقررات ماده 1041 قانون مدنی و تبصره ذیل آن ازدواج نماید به حبس تعزیری از شش ماه تا دو سال محکوم می گردد.»
شرایط ازدواج کمتر از سن قانونی چیست؟
در حال حاضر سن ازدواج در ایران برای دختران 13 سال تمام شمسی و برای پسران 15 سال تمام شمسی است و ازدواج قبل از این سن نیز مشروط به سه شرط است:
1- اذن ولی (پدر و جد پدری): ولی باید موافقت خود را با ازدواج فرزند که به سن قانونی نرسیده است اعلام نماید.
2- رعایت مصلحت کودکان: چنانچه فرزند زیر سن قانونی باشد باید در ازدواج مصلحت او را در نظر گرفت و ازدواج باید به نفع فرزند باشد.
3- تأیید دادگاه صالح (دادگاه خانواده): تا پیش از سال 1381 مصلحت ازدواج کودک زیر سن قانونی تنها به ولی فرزند واگذار شده بود، اما از سال 1381 مقرر گردید برای ازدواج افراد زیر سن قانونی باید از دادگاه مجوز دریافت شود و تشخیص مصلحت فرزند در ازدواج علاوه بر ولی بر عهده ی دادگاه نیز می باشد.
کلام آخر
وکیل طلاق یک وکیل پایه یک دادگستری است که در زمینه دعاوی مربوط به طلاق فعالیت و قبول وکالت می نماید و به همه ی قوانین طلاق خصوصا قوانین جدید و همچنین روند رسیدگی دادگاه خانواده به دعاوی طلاق آشنایی کامل دارد، بنابراین وکیل طلاق، بهترین کسی است که می تواند هر یک از زوجین را برای طلاق و مطالبه ی حقوق آنها در طلاق و پس از آن راهنمایی کند.