ثبت ازدواج با اقرار به زوجیت
قانون ثبت ازدواج
اقرار به زوجیت یکی از روش های ثبت ازدواج برای آن دسته از زوج هایی است که هنگام عقد نکاح ازدواج خود را به ثبت نرساندند. در ادامه به توضیحات مختصری در خصوص قوانین و نحوه ثبت ازدواج با اقرار به زوجیت می پردازیم.
طبق ماده 645 قانون مجازات اسلامی، به منظور حفظ بنیان خانواده، ثبت ازدواج دائم، طلاق و رجوع براساس مقررات الزامی است؛ چنانچه مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی اقدام به ازدواج دائم، طلاق و رجوع نماید به مجازات حبس تعزیری تا یک سال محکوم می شود.
جرم موضوع این ماده از جرائم عمومی است و تعقیب آن نیازی به شکایت شاکی خصوصی ندارد. طبق ماده 645 قانون مجازات اسلامی، اگر زوج بعد از ازدواج، اقدام به ثبت ازدواج نماید، به تکلیف قانونی خود عمل نموده است و وجود فاصله زمانی بین اجرای عقد نکاح و ثبت آن موجب تعقیب وی نخواهد بود. همچنین طبق ماده 44 لایحه حمایت از خانواده، در مورد مقررات کیفری برای مردی که بدون ثبت در دفاتر رسمی اقدام به ازدواج دائم نماید، مجازات جزای نقدی قرار داده و جمع این مجازات با یکی از محرومیت های اجتماعی همراه می باشد.
هر یک از زوجین با ارائه مدارک می تواند به نزدیک ترین اداره ثبت احوال محل سکونت خود مراجعه و درخواست ثبت ازدواج را در شناسنامه ها بنماید.
همچنین طبق آیین نامه قانون ازدواج مصوب سال 1310، برای رسمیت بخشیدن به سند ازدواج (عقدنامه) باید به امضای زوجین، مجری یا مجریان صیغه ازدواج، امضای دو شاهد یا بیشتر برسد و طبق ماده 10 نظام نامه، دفتر ثبت ازدواج و طلاق مصوب 1310، برای ثبت عقد ازدواج، زوج و زوجه باید شخصاً یا توسط وکیل، ذیل ثبت عقد را در دفتر و ذیل ورقه ازدواج را امضا کنند.
برای دریافت راهنمایی و مشاوره رایگان در خصوص کلیه دعاوی طلاق با وکلای طلاق موسسه حقوقی دادآرمان تماس بگیر. (02122904873-02122904874-09128400921-09336267676-09336267878)
ثبت ازدواج با اقرار به زوجیت
همان طور که در ابتدای مطلب گفته شد اقرار به زوجیت از سوی زوجین یکی از روش های ثبت ازدواج برای افرادی است که در هنگام عقد نکاح ازدواج خود را به صورت قانونی ثبت نکرده اند. اما ثبت ازدواج با اقرارنامه زوجیت شرایطی دارد که با توجه به آن زوجین می توانند درخواست ثبت ازدواج بنمایند.
تنظیم اقرارنامه زوجیت در دفاتر اسناد رسمی دو وجه دارد :
1-ثبت ازدواج هایی که قبل از تصویب قانون ثبت احوال، مصوب سال 1355 شمسی، بدون ثبت رسمی صورت گرفته است.
2- ثبت ازدواج هایی که بعد از تصویب قانون ثبت احوال مصوب 1355 صورت گرفته و می گیرد.
ثبت ازدواج با اقرار به زوجیت قبل از قانون ثبت احوال 1355
براساس ماده 68 آیین نامه قانون ثبت احوال مصوب 1338 تنظیم اقرارنامه برای ازدواج هایی که قبل از سال 1355 بدون ثبت رسمی انجام شده است با توجه به ماده 66 این آیین نامه مجاز شمرده شده بود. براساس ماده 68 وقایع ازدواج، طلاق، رجوع، بذل مدت که تا پایان سال 1335 در دفاتر رسمی ازدواج و طلاق به ثبت نرسیده با دریافت اقرارنامه رسمی براساس ماده 66 آیین نامه قانون ثبت احوال مصوب 1319ثبت خواهد شد، مشروط بر اینکه زوجین هنگام ازدواج و طلاق در حدود مقررات قانونی بوده باشند. اصلاح می شود، لکن با تصویب قانون ثبت احوال مصوب 1355 (اصلاحی سال 1363)، در واقع جواز تنظیم اقرارنامه زوجیت، مشمول ازدواج هایی که قبل از سال 1355 بدون ثبت رسمی صورت گرفته اند نیز گردید.
شرایط ثبت ازدواج در شناسنامه با اقرار به زوجیت
براساس ماده 32 قانون ثبت احوال مصوب 1355، ازدواج هایی که در دفاتر رسمی ازدواج به ثبت نرسیده باشد، در صورت وجود شرایط زیر در اسناد سجلی (شناسنامه) زوجین ثبت خواهد شد:
1- ارائه اقرارنامه رسمی مبنی بر وجود رابطه زوجیت بین متقاضیان ثبت واقعه ازدواج
2- در موقع تنظیم اقرارنامه ازدواج سن زوج از بیست سال تمام و سن زوجه از هیجده سال تمام کمتر نباشد.
3- گواهی ادارات ثبت احوال محل صدور شناسنامه های زوجین به اینکه در تاریخ اعلام واقعه طرفین در قید ازدواج دیگری نمی باشد.
همچنین سن زوجین و تاریخ تولد فرزندان مندرج در شناسنامه زوجین از شواهدی است که دلالت بر وقوع ازدواج قبل از تاریخ مذکور (1355) دارد. در واقع این جواز نه به عنوان جایگزینی برای ثبت رسمی ازدواج بلکه راهکاری است که صرفاً برای تکمیل مشخصات احوال شخصیه افراد در سوابق سجلی و شناسایی آنها در اداره ثبت احوال پیش بینی شده است.
* نکته: بر اساس تبصره این ماده، نمایندگان ثبت احوال مکلفند پس از ثبت واقعه رونوشت اقرارنامه را به دادسرای محل ارسال نمایند.
تنظیم اقرارنامه زوجیت برای ثبت ازدواج
در تنظیم اقرار نامه زوجیت باید موارد زیر قید شود:
ذکر زمان و مکان وقوع عقد
ذکر شرایط تعیین شده ضمن عقد
ذکر میزان مهریه و نحوه پرداخت آن
اقرار ضمنی زوجین به اینکه زوج همسر دیگری ندارد.
نکته: با وجود چنین اقرارنامه هایی که برای نظم بخشیدن به ازدواج های سابق بر قانون مذکور و تکمیل سوابق سجلی و شناسایی صورت می گیرد، دیگر نیازی به ثبت آنها در دفاتر اسناد رسمی ازداج نمی باشد.
ثبت ازدواج با اقرار به زوجیت بعد از قانون ثبت احوال 1355
در حال حاضر بر اساس ماده 645 قانون مجازات اسلامی مبنی بر الزامی بودن ثبت ازدواج و تعیین مجازات برای عدم ثبت آن و مواد مربوط به تشکیل دفاتر رسمی ازدواج و وظایف آنها که به صورت نهاد مستقلی برای ثبت واقعه ازدواج در نظر گرفته شده است، آنچه به نظر می رسد، این است که افرادی قصد ازدواج داشته باشند یا از زمان الزامی شدن ثبت ازدواج اقدام به ازدواج ننموده اند، مکلفند برای ثبت ازدواج خود به دفاتر رسمی ازدواج مراجعه کنند و تنظیم اقرارنامه صرفاً استثنایی محسوب می شود برای مواردی که در مطالب فوق اشاره شد و این تکلیف به ثبت ازدواج به جهت حفظ حقوق افراد و سامان بخشیدن به واقعه ازداوج و حفظ بنیان خانواده تعیین شده است که از مصادیق نظم عمومی می باشد و تخلف از آن در واقع تخلف از نظم عمومی است.
بنابراین تنظیم اقرارنامه زوجیت در دفاتر اسناد رسمی به عنوان جایگزینی برای سند رسمی ازدواج را، که موجب فرار از تشریفات ثبت رسمی ازدواج می باشد، اگر خلاف قانون ندانیم خلاف نظم عمومی بوده و به نوعی ترغیب افراد به عدم ثبت واقعه ازدواج و ترویج ازدواج غیر رسمی است که موجب نابسامانی در ثبت ازدواج و ضایع شدن حقوق زوجین می باشد، به ویژه اینکه در ثبت رسمی ازدواج در دفاتر رسمی ازدواج، رعایت تشریفات مانند انجام آزمایش ها و تشخیص بیماری ها و استعلامات لازم، ضروری است که در صورت عدم ثبت رسمی ازدواج نادیده گرفته خواهد شد و غالباً با وجود پیش بینی های قانونی و امکانات و تعداد دفاتر رسمی ازدواج در این دوره، غالباً کسانی با خودداری از ثبت رسمی ازدواج در دفاتر ازداوج اقدام به تثبیت آن از طریق اقرار در دفاتر اسناد رسمی می نمایند و قصد فرار از تشریفات قانونی را دارند.
کلام آخر
اگر در خصوص ثبت ازدواج نیاز به مشاوره و راهنمایی دارید توصیه می کنیم به یک وکیل خانواده (وکیل طلاق تضمینی) مراجعه نمایید چرا که وکیل خانواده یک وکیل پایه یک دادگستری است که با کلیه دعاوی و امور مربوط به خانواده، از جمله طلاق، امور حسبی، دعاوی مربوط به ثبت احوال، ثبت ازدواج، اثبات نسب و... آشنایی کامل دارد.